Άδειες εκπαιδευτικών ΑμεΑ: Τι ισχύει με το ωράριο – Τι αναφέρει το νομοθετικό πλαίσιο

Τι ισχύει με τις άδειες εκπαιδευτικών ΑμεΑ και υπαλλήλων με τέκνα με αναπηρία. Παράθεση νομοθετικού πλαισίου και διατάξεων .

Τι ισχύει με τις άδειες εκπαιδευτικών

Το especial συγκέντρωσε και παραθέτει ακολούθως το νομοθετικό πλαίσιο των αδειών και του ωραρίου που αφορά σε υπαλλήλους και εκπαιδευτικούς ΑμεΑ και υπαλλήλων με τέκνα με αναπηρία.

Αναλυτικά

Α. Άδεια Υπαλλήλων με Αναπηρία και υπαλλήλων με τέκνα με αναπηρία
Σύμφωνα με διατάξεις νόμων

Υπάλληλοι που δεν υπάγονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 57 του Ν.3584/07 και έχουν ποσοστό αναπηρίας πενήντα τοις εκατό (50%) και άνω, ή ανήλικα ή ενήλικα τέκνα, τα οποία δεν εργάζονται λόγω της αναπηρίας αυτής, με ποσοστό αναπηρίας πενήντα τοις εκατό (50%) και άνω, δικαιούνται ειδική άδεια έξι (6) εργάσιμων ημερών με αποδοχές κάθε χρόνο επιπλέον της κανονικής. (άρθρο 57 παρ.3 Ν.3584/2007, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτ. β’ παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν. 4674/20)

Προϋποθέσεις χορήγησης της εν λόγω ειδικής άδειας είναι:

ο/η υπάλληλος να μην δικαιούται την ειδική άδεια των 22 ημερών για το ίδιο πρόσωπο
πιστοποίηση ποσοστού αναπηρίας 50% και άνω για τον/την ίδιο/-α τον/την υπάλληλο ή τέκνο αυτού/αυτής από ΚΕ.Π.Α.
εφόσον τα τέκνα είναι ενήλικα, απαιτείται προσκόμιση εκείνων των δικαιολογητικών (όπως π.χ. φορολογικές δηλώσεις, πιστοποιητικά ΚΕΠΑ ή άλλα αρμοδίως χορηγηθέντα δημόσια έγγραφα), από τα οποία θα προκύπτει ότι το τέκνο δεν εργάζεται και είναι ανίκανο προς εργασία λόγω της αναπηρίας. (ΥΠ.ΕΣ. ΔΙΔΑΔ/Φ.69/117/οικ.11102/28.05.2020) (ΥΠ.ΕΣ. 19431/13.03.2021)

Σε περίπτωση που ο υπάλληλος δικαιούται την ειδική άδεια για περισσότερα από ένα πάσχοντα πρόσωπα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας, η ειδική άδεια με αποδοχές προσαυξάνεται κατ’ ανώτατο όριο σε δέκα (10) εργάσιμες ημέρες τον χρόνο. (άρθρο 57 παρ.3 Ν.3584/2007, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτ. β’ παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν. 4674/20)

Σε περίπτωση που για το ίδιο πάσχον πρόσωπο δικαιούχοι της άδειας είναι περισσότεροι του ενός υπάλληλοι, η ειδική άδεια με αποδοχές προσαυξάνεται κατ’ ανώτατο όριο σε δέκα (10) εργάσιμες ημέρες τον χρόνο για το σύνολο των δικαιούχων υπαλλήλων αθροιστικά. Με δήλωση των συνδικαιούχων υπαλλήλων καθορίζεται ο αριθμός των ημερών που θα λάβει κάθε δικαιούχος υπάλληλος από το σύνολο των δέκα (10) εργάσιμων ημερών τον χρόνο που δικαιούνται για το ίδιο πάσχον πρόσωπο αθροιστικά. (άρθρο 57 παρ.3 Ν.3584/2007, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτ. β’ παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν. 4674/20)

Οι άδειες των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 57 του Ν.3584/07 χορηγούνται, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται σε αυτές, και σε υπαλλήλους που έχουν οριστεί δικαστικοί συμπαραστάτες και τους έχει ανατεθεί δικαστικώς και η επιμέλεια των προσώπων αυτών, εφόσον η καθημερινή φροντίδα των προσώπων αυτών δεν παρέχεται από αρμόδια ιδρύματα και φορείς κοινωνικής πρόνοιας. Σε περίπτωση που η φροντίδα των προσώπων αυτών παρέχεται από αρμόδια ιδρύματα και φορείς κοινωνικής πρόνοιας, οι υπάλληλοι του προηγούμενου εδαφίου δικαιούνται κατά περίπτωση το ήμισυ των προβλεπόμενων αδειών των παραγράφων 2 και 3, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται σε αυτές. (άρθρο 57 παρ.4 Ν.3584/2007, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτ. β’ παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν. 4674/20)

Ειδικότερα για τη χορήγηση των ειδικών αδειών σε δικαστικούς συμπαραστάτες απαιτείται κατά περίπτωση να πληρούνται οι κάτωθι προϋποθέσεις:

Γενικές προϋποθέσεις:

-Δικαστική απόφαση, με την οποία ο/η υπάλληλος ορίζεται δικαστικός συμπαραστάτης.

-Ρητή ανάθεση της επιμέλειας του συμπαραστατούμενου στον δικαστικό συμπαραστάτη με τη δικαστική απόφαση (σχετική και η αριθ. 77/2018 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους).

– Για τη χορήγηση ολόκληρης της άδειας των 22 ημερών θα πρέπει η καθημερινή φροντίδα των συμπαραστατούμενων να μην παρέχεται από αρμόδια ιδρύματα και φορείς κοινωνικής πρόνοιας. Η συνδρομή της προϋπόθεσης αυτής αποδεικνύεται με υπεύθυνη δήλωση του/της υπαλλήλου.

Ειδικές προϋποθέσεις:

α) Για τη χορήγηση της ειδικής άδειας των 22 ημερών απαιτείται ο/η συμπαραστατούμενος/η να πάσχει από τα αναφερόμενα στην παρ. 2 του άρθρου 57 νοσήματα ή από ανοϊκή συνδρομή.

Για τη διαπίστωση συνδρομής των νοσημάτων της παρ. 2 του άρθρου 57 του ΚΚΔΚΥ ισχύουν τα ανωτέρω αναφερόμενα για τη χορήγηση της ειδικής άδειας των 22 ημερών ενώ για τη συνδρομή της προϋπόθεσης της ανοϊκής συνδρομής απαιτείται σχετική ιατρική γνωμάτευση ή να προκύπτει αυτό από το σκεπτικό της δικαστικής απόφασης περί δικαστικής συμπαράστασης.

β) Για τη χορήγηση της ειδικής άδειας των 6 ημερών απαιτείται:

-o/η υπάλληλος να μην δικαιούται την ειδική άδεια των 22 ημερών και

-ο/η συμπαραστατούμενος/η να έχει ποσοστό αναπηρίας 50% και άνω βάσει σχετικού πιστοποιητικού από Κ.Ε.Π.Α. (ΥΠ.ΕΣ. ΔΙΔΑΔ/Φ.69/117/οικ.11102/28.05.2020) (ΥΠ.ΕΣ. 19431/13.03.2021)

Σε περίπτωση που από την υπεύθυνη δήλωση που προσκομίζουν οι υπάλληλοι-δικαστικοί συμπαραστάτες προκύπτει ότι η φροντίδα των συμπαραστατούμενων παρέχεται από αρμόδια ιδρύματα και φορείς κοινωνικής πρόνοιας, τότε οι υπάλληλοι αυτοί, τηρουμένων κατά περίπτωση των λοιπών προϋποθέσεων, δικαιούνται το ήμισυ των προβλεπομένων ειδικών αδειών των παρ. 2 και 3 του άρθρου 57 του ΚΚΔΚΥ, ήτοι έντεκα (11) και τρεις (3) ημέρες το έτος, αντίστοιχα. (ΥΠ.ΕΣ. ΔΙΔΑΔ/Φ.69/117/οικ.11102/28.05.2020) (ΥΠ.ΕΣ. 19431/13.03.2021)

Άδειες που έχουν χορηγηθεί σύμφωνα με τον ν. 3528/2007 και τον ν. 3584/2007, καθώς και το π.δ. 410/1988, όπως ίσχυαν πριν από την τροποποίησή τους με το Ν.4674/20, συνυπολογίζονται για τον καθορισμό του ανώτατου αριθμού δικαιούμενων αδειών σύμφωνα με το άρθρο 49 του Ν.4674/20. (παρ.5 άρθρο 79 Ν.4674/20)

Σε περίπτωση που οι υπάλληλοι λόγω μη ενημέρωσής τους έχουν ήδη υπερβεί το δικαιούμενο με βάση τις νέες ρυθμίσεις αριθμό αδειών, στο πλαίσιο της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης οι άδειες αυτές δεν ανακαλούνται. (ΥΠ.ΕΣ. ΔΙΔΑΔ/Φ.69/117/οικ.11102/28.05.2020) (ΥΠ.ΕΣ. 19431/13.03.2021)

Οι διατάξεις των άρθρων 54 έως και 60 και 65 έως και 67 του Ν.3584/2007 όπως ισχύουν, έχουν εφαρμογή για το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου. (άρθρο 177 παρ. 1 του Ν.3584/2007) (άρθρο 2 παρ. 1 της ΣΣΕ της ΠΟΕ ΟΤΑ 2022 Π.Κ. 6/20.04.2022) (άρθρο 2 παρ.1 ΣΣΕ ΠΟΠ-ΟΤΑ 2018 ΠΚ 17/05.10.2018)

«[…] εξακολουθούν να εφαρμόζονται αποφάσεις υγειονομικών επιτροπών πριν από την έναρξη λειτουργίας του ΚΕ.Π.Α., εφόσον στο κείμενο αυτών αναγράφεται ρητά η χρονική διάρκεια της ισχύος τους και εφόσον δεν αντίκειται στο ειδικότερο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη διαδικασία χορήγησης παροχών από τις εκάστοτε αρμόδιες υπηρεσίες.

Συνεπώς, η μη αναγραφή σε κείμενο γνωμάτευσης Υγειονομικής Επιτροπής χρονικής διάρκειας ισχύος δικαιολογείται από το σκοπό χορήγησής της και, ως εκ τούτου, λογίζεται από τις υπηρεσίες ή από τον εκάστοτε ενδιαφερόμενο ως ισχυρή μόνο για το έτος κατά το οποίο εκδόθηκε.

Κατόπιν των ανωτέρω, για τη χορήγηση μειωμένου ημερήσιου ωραρίου εργασίας και της ειδικής άδειας (6) εργασίμων ημερών ανά ημερολογιακό έτος, οι υπάλληλοι θα πρέπει να εξετάζονται εκ νέου από Υγειονομικές Επιτροπές ΚΕ.Π.Α.» (Υπ. Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων 8299/2915/20.02.2020)

Β. Ωράριο και άδειες εκπαιδευτικών με αναπηρία
Απαντώντας στην Ερώτηση στη Βουλή με αριθμό 4985/18-12-2013, την οποία κατέθεσαν Βουλευτές του ΚΚΕ, ο τότε Υπουργός Παιδείας κος Κ. Αρβανιτόπουλος, σχετικά με το ωράριο και τις άδειες των εκπαιδευτικών με αναπηρία 67 %, έκανε γνωστά τα ακόλουθα:

1. Ωράριο

Οι διατάξεις του άρθρου 16, παρ. 4 και 5 του Ν. 2527/1997 (ΦΕΚ 206 Α) και η Γνωμοδότηση 268/2012 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, που προβλέπουν τη μείωση του ωραρίου εργασίας κατά μία (1) ώρα την ημέρα στους δημοσίους υπαλλήλους με βεβαιωμένη αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω ή σε αυτούς που έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω ή σύζυγο με αναπηρία σε ποσοστό 100%, τον οποίο συντηρούν, δεν εφαρμόζονται στους εκπαιδευτικούς, το ωράριο των οποίων ρυθμίζεται από ειδικές διατάξεις.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το με Α.Π. ΔΙΑΔΠ/Φ.Β.3/9763/05-04-2013 (ΑΔΑ:ΒΕΑΦΧ-ΜΙ7) έγγραφο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης: «Ειδικότερα για τους εκπαιδευτικούς, η μείωση του ωραρίου εργασίας δεν αφορά, σε καμία περίπτωση, στις ώρες διδασκαλίας τους.

Αυτό σημαίνει ότι το δικαίωμα που απορρέει από την ως άνω Γνωμοδότηση, δύναται να ασκηθεί ως προς τις ώρες, πέραν των διδακτικών, που υποχρεούνται να παραμείνουν στο σχολείο για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό τους έργο.»

Στα πλαίσια όμως, της διευκόλυνσης των εκπαιδευτικών της κατηγορίας αυτής, βάσει του αρ. Φ.351.5/23/51715/Δ1/8-5-2009 εγγράφου της Γενικής Διεύθυνσης Διοίκησης Προσωπικού Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης του Υ.ΠΑΙ.Θ., έχουν δοθεί οδηγίες στους Διευθυντές των σχολικών μονάδων να φροντίζουν ώστε να τους εξασφαλίζεται συνεχές ωράριο διδασκαλίας και να τους παρέχεται κάθε άλλη διευκόλυνση, όπως απαλλαγή από την υποχρέωσή τους για προσφορά εξωδιδακτικής εργασίας (διοικητικές εργασίες, συμμετοχή σε εορταστικές, πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις, εφημερίες κ.λ.π.), εφόσον το μέτρο αυτό δεν παρακωλύει την ομαλή λειτουργία του σχολείου.

Οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτικοί για να τύχουν των ως άνω διευκολύνσεων θα πρέπει να προσκομίζουν γνωμάτευση της οικείας Υγειονομικής Επιτροπής, από την οποία να προκύπτει ότι εμπίπτουν στις κατηγορίες που προβλέπονται από τον Ν. 2527/1997.

2. Χορήγηση αδειών απουσίας των εκπαιδευτικών με αναπηρία

Αναφορικά με τη χορήγηση αδειών απουσίας των εκπαιδευτικών με αναπηρία, οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης υπάγονται στις διατάξεις του «Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ» (Ν. 3528/2007, ΦΕΚ 26 Α’ /09-02-2007 όπως ισχύει) για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται από τις ειδικές γι’ αυτούς διατάξεις.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 50 του ως άνω νόμου, για τους εκπαιδευτικούς με αναπηρία ή ανάγκη περιοδικής νοσηλείας προβλέπονται οι ακόλουθες διευκολύνσεις: «Υπάλληλοι που πάσχουν ή έχουν σύζυγο ή τέκνο που πάσχει από νόσημα το οποίο απαιτεί τακτικές μεταγγίσεις αίματος ή χρήζει περιοδικής νοσηλείας δικαιούνται ειδική άδεια με αποδοχές έως είκοσι δύο (22) εργάσιμες ημέρες το χρόνο.

Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, καθορίζονται τα νοσήματα του προηγούμενου εδαφίου», (παρ.2) «Η άδεια της προηγούμενης παραγράφου χορηγείται και σε υπαλλήλους που έχουν τέκνα που πάσχουν από βαριά νοητική στέρηση ή σύνδρομο Down», (παρ.3) «Υπάλληλοι με ποσοστό αναπηρίας πενήντα τοις εκατό (50%) και άνω δικαιούνται από την υπηρεσία κάθε ημερολογιακό έτος άδεια με αποδοχές έξι (6) εργασίμων ημερών επιπλέον της κανονικής τους άδειας» (παρ. 4).

3. Κανονική άδεια για μεταγγίσεις αίματος

Επίσης, με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Π.Δ. 410/88, «Κανονική άδεια για μεταγγίσεις αίματος», χορηγούνται είκοσι δύο (22) εργάσιμες ημέρες πλέον της κανονικής άδειας (11 με αποδοχές και 11 χωρίς αποδοχές) σε αναπληρωτές εκπαιδευτικούς που πάσχουν ή έχουν τέκνο που πάσχει από νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση.

4. Ειδική άδεια

Επιπλέον, με τις διατάξεις του Ν.4075/2012 (ΦΕΚ 89 Α 11-4-2012 όπως ισχύει), όπως εφαρμόζονται σε όλους τους εργαζόμενους γονείς, φυσικούς, θετούς ή ανάδοχους, που απασχολούνται στον ιδιωτικό, το δημόσιο τομέα, τα Ν.Π.Δ.Δ., τους Ο.Τ.Α. και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως οριοθετείται από τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 1 του ν. 1256/1982 (Α’65), με οποιαδήποτε σχέση εργασίας ή μορφή απασχόλησης, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων μερικής απασχόλησης και ορισμένου χρόνου, των συμβάσεων ή σχέσεων μέσω επιχείρησης προσωρινής απασχόλησης, του άρθρου 115 του ν. 4052/2012 (Α’41) και της έμμισθης εντολής, ανεξάρτητα από τη φύση των παρεχόμενων υπηρεσιών (άρθρο 49, παρ.2) και ειδικότερα σύμφωνα με όσα προβλέπονται από το άρθρο 51, παρ.1: «Στο φυσικό, θετό ή ανάδοχο γονέα παιδιού ηλικίας έως 18 ετών συμπληρωμένων, το οποίο πάσχει από νόσημα που απαιτεί μεταγγίσεις αίματος και παραγώγων του ή αιμοκάθαρση, από νεοπλασματική ασθένεια, ή χρήζει μεταμόσχευσης χορηγείται ειδική γονική άδεια, διάρκειας δέκα εργάσιμων ημερών κατ’ έτος, με αποδοχές, έπειτα από αίτησή του, κατά απόλυτη προτεραιότητα».

Σύμφωνα με την παρ. 3 του ίδιου άρθρου, η άδεια αυτή αποτελεί ατομικό δικαίωμα του κάθε γονέα, χορηγείται, χωρίς άλλη προϋπόθεση, πέραν των σχετικών διευκολύνσεων που παρέχονται από άλλες διατάξεις στους εργαζόμενους γονείς για οικογενειακούς λόγους και αφού εξαντληθούν συναφή δικαιώματα με αποδοχές, πλην της ετήσιας κανονικής άδειας.

5. Εκπαιδευτικοί που υπηρετούν με απόσπαση στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας

Τέλος, για τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν με απόσπαση στην Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων εφαρμόζονται τα οριζόμενα στο δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα (άρθρο 50), καθώς και οι διατάξεις των παρ. 4 και 5 του Ν. 2527/97 (ΦΕΚ 206 A ) όπως τροποποιήθηκαν με το Ν. 3731/2008 (ΦΕΚ 263Α) σύμφωνα με τις οποίες: «4. Η μείωση του ωραρίου εργασίας κατά μία (1) ώρα την ημέρα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του π.δ. 193/1988 (ΦΕΚ 84 Α), προκειμένου για τακτικούς υπαλλήλους και υπαλλήλους με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α., που έχουν παιδιά με πνευματική, ψυχική ή σωματική αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω ή σύζυγο με αναπηρία 100% τον οποίο συντηρεί, γίνεται χωρίς ανάλογη περικοπή των αποδοχών τους.

Το ποσοστό αναπηρίας βεβαιούται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις ισχύουσες διατάξεις. 5. Η κατά την προηγούμενη παράγραφο μείωση του ωραρίου ισχύει και για τους τυφλούς ή παραπληγικούς-τετραπληγικούς, τους νεφροπαθείς τελικού σταδίου, καθώς και τους έχοντες αναπηρία 67% και άνω υπαλλήλους του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α. Ειδικώς για τους τυφλούς τηλεφωνητές η μείωση του ωραρίου εργασίας ορίζεται σε δύο (2) ώρες την ημέρα».