26-11-15 Συνέντευξη Τύπου: Νίκου Φίλη Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και θρησκευμάτων, Κώστα Φωτάκη Αναπληρωτή Υπουργού για θέματα Έρευνας και Καινοτομίας, Σίας Αναγνωστοπούλου Αναπληρώτριας Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Γεια σας. Θα έχουμε τακτικές επικοινωνίες μαζί σας και βεβαίως είμαστε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε πληροφόρηση με υπηρεσίες του Υπουργείου. Ο κ. Μπόβαλης είναι ο εκπρόσωπος Τύπου.

Η παιδεία, όπως η υγεία και η ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους, αποτελούν προτεραιότητες της κυβέρνησης, προκειμένου η χώρα σταδιακά να οδηγηθεί σε μια ανάπτυξη με επίκεντρο την εξυπηρέτηση των αναγκών του πολίτη.

Δεν παραγνωρίζουμε τους περιορισμούς της δημοσιονομικής κρίσης. Ακόμη όμως και σε αυτά τα πλαίσια αναζητούμε λύσεις που θα απαντούν στα επείγοντα προβλήματα. Κατά τη φετινή σχολική χρονιά βρεθήκαμε αντιμέτωποι με το πρόβλημα που δημιούργησαν τα προηγούμενα χρόνια των μνημονίων, οι προηγούμενες κυβερνήσεις.

Έχουν συνταξιοδοτηθεί περίπου 30.000 εκπαιδευτικοί και έχουν προσληφθεί λιγότεροι από 1.000. Η τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ περιγράφει την ελληνική εκπαίδευση ως μια από τις πιο γερασμένες. Οι 4 στους 10 εκπαιδευτικούς είναι άνω των 50 ετών.

Φέτος προχωρήσαμε σε προσλήψεις 22.616 αναπληρωτών εκπαιδευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, έναντι 18.469 πέρσι. Δηλαδή προσλάβαμε 4.147 περισσότερους αναπληρωτές σε σύγκριση με πέρσι, ποσοστό 22,45%.

Ειδικότερα στα σχολεία Ειδικής Αγωγής πραγματοποιήθηκαν φέτος προσλήψεις ρεκόρ. Προσλήφθηκαν 2.468 για το ειδικό εκπαιδευτικό και βοηθητικό προσωπικό, έναντι 1.244 πέρσι, δηλαδή αύξηση κατά 1.224 ή ποσοστό 49,59%. Η αύξηση στις προσλήψεις του ειδικού εκπαιδευτικού προσωπικού, είναι από τις 389 πιστώσεις πέρσι, σε 1.405 φέτος.

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, έχουν προσληφθεί μέχρι χθες 12.280 αναπληρωτές Εκπαιδευτικοί, δηλαδή 222 περισσότεροι από όσους είχαν προσληφθεί ολόκληρη την περσινή χρονιά και απομένουν άλλες 880 προσλήψεις. Συνολικά στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση αναμένεται να προσληφθούν φέτος 13.160 αναπληρωτές, έναντι 12.161 πέρσι, δηλαδή 1.099 περισσότεροι και ποσοστό αύξησης 9,1%.

Στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ο αριθμός των προσλήψεων αναπληρωτών θα ανέλθει φέτος στους 5.965, έναντι 5.164 πέρσι, δηλαδή 801 και ποσοστό 15,5%. Από φέτος επανέρχεται ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας με διάταξη που θα συζητηθεί την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή, ξαναλειτουργούν οι τάξεις ενισχυτικής διδασκαλίας που κατά τεκμήριο απευθύνονται σε παιδιά από φτωχότερες κοινωνικές ομάδες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να κάνουν φροντιστήρια.

Πρόκειται για μέτρο κοινωνικά αντισταθμιστικής πολιτικής, από αυτά που ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης πρέπει να αποτελούν διαρκές μέλημα της πολιτείας.

Ο κρατικός προϋπολογισμός του 2016 έχει καταρτιστεί με βάσει τους δημοσιονομικούς καταναγκασμούς. Παρ’ όλα αυτά η κυβέρνηση επιδίωξε να μην υπάρξει ουσιαστική νέα μείωση των ανεπαρκών ούτως ή άλλως κονδυλίων για την παιδεία. Παραμένουν σταθερά στο 2,8% του ΑΕΠ.

Στα πλαίσια αυτά επίσης υπήρξε πρόνοια να μη θιγούν τα κονδύλια για τη φοιτητική μέριμνα που είναι τόσο αναγκαία για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης που βιώνουν φοιτητές και φοιτήτριες.

Γενικότερα η κυβέρνηση οργανώνει ένα πλέγμα δράσεων και χρηματοδοτήσεων, προκειμένου να ενεργοποιηθεί η κοινωνική αλληλεγγύη και να αντιμετωπιστούν φαινόμενα ακραίας φτώχιας.

Εδώ και μερικές μέρες λειτουργεί πιλοτικά το πρόγραμμα «δεκατιανό στο σχολείο», αφορά περίπου 11.000 μαθητές και μαθήτριες, σε σχολεία που δεν έχουν κυλικεία. Κυβερνητικός σχεδιασμός είναι το πρόγραμμα με τα μικρογεύματα στα σχολεία να επεκταθεί από το Σεπτέμβριο με γεύματα, ώστε να αντιμετωπιστεί η σκληρή παρενέργεια της κρίσης, η ασιτία μικρών παιδιών, ακόμη και η λιποθυμία τους μέσα στην τάξη.

Είναι αναγκαία η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Το Υπουργείο Παιδείας έχει ζητήσει να ενταχθεί στο σχεδιασμό των κατά προτεραιότητα προσλήψεων για το 2016 ένας σημαντικός αριθμός εκπαιδευτικών, αναλόγως της πορείας των δημοσιονομικών μεγεθών. Για την έγκαιρη και εύρυθμη λειτουργία των σχολείων τον Σεπτέμβριο απαιτείται η πρόσληψη περίπου 10.000 μόνιμων εκπαιδευτικών, αν δεν θέλουμε να συνεχίσουμε την αδιέξοδη τακτική των κατά χιλιάδες προσλήψεων αναπληρωτών με χρήματα του ΕΣΠΑ. Το Υπουργείο σε διάλογο με τους εκπαιδευτικούς φορείς, επεξεργάζεται σύστημα προσλήψεων υπό την αιγίδα του ΑΣΕΠ.

Οι μόνιμες προσλήψεις είναι αναγκαίες για να ενισχυθεί το εκπαιδευτικό κλίμα, που βασίζεται στη μονιμότερη σχέση ανάμεσα στο δάσκαλο και το μαθητή, που στην περίπτωση των σχολείων ειδικής αγωγής προσλαμβάνει χαρακτηριστικά γονεϊκής αγάπης.

Από την πρώτη στιγμή που αναλάβαμε, δώσαμε μάχη για να αντιμετωπίσουμε και τελικά να περιορίσουμε σε επίπεδα χαμηλότερα από τα περσινά, τον αριθμό των κενών. Ταυτοχρόνως σχεδιάζουμε και εφαρμόζουμε δράσεις προκειμένου να υπάρξουν εγκαίρως υπηρεσιακές μεταβολές, μεταθέσεις, δραστικός περιορισμός των αποσπάσεων, προσδιορισμός των πραγματικών κενών, ώστε να γίνουν εγκαίρως οι κατάλληλες κινήσεις και τα σχολεία να λειτουργήσουν χωρίς προβλήματα από την πρώτη μέρα της νέας σχολικής χρονιάς.

Η αντιμετώπιση δομικών προβλημάτων της εκπαίδευσης, συναρτάται με την αξιολόγηση της έκθεσης του ΟΟΣΑ για την αξιολόγηση της εκπαίδευσης στη βάση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών. Τις επόμενες μέρες συγκροτείται κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων που τα πορίσματά της θα αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του εθνικού και κοινωνικού διαλόγου για την παιδεία που θα εξαγγείλουμε στη συνέχεια.

Για την αντιμετώπιση κρίσιμων δυσλειτουργιών προχωρούμε σε επιμέρους νομοθετικές πρωτοβουλίες που σε καμία περίπτωση δεν προκαταλαμβάνουν τα αποτελέσματα του αναγκαίου εθνικού και κοινωνικού διαλόγου.

Στη συνέχεια θα υπάρξουν και ενημερώσεις ιδιαίτερα από τον κ. Φωτάκη που έχει ένα νομοσχέδιο για την έρευνα έτοιμο για κατάθεση στη Βουλή, όπως επίσης και για άλλες επιμέρους ρυθμίσεις στην ανώτατη, στη μέση και στη στοιχειώδη εκπαίδευση.

Αναζητώντας τη μέγιστη δυνατή εθνική και κοινωνική συνεννόηση για την παιδεία, προχωρούμε, όπως είπαμε στο διάλογο. Η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός έχουν εξαγγείλει πρωτοβουλίες διαλόγου με όλα τα κόμματα για κρίσιμα κοινωνικά θέματα.

Όπως γνωρίζετε, μεθαύριο πρόκειται να πραγματοποιηθεί σύσκεψη υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για το ασφαλιστικό. Στο πλαίσιο του γενικότερου κυβερνητικού προσανατολισμού, εντάσσεται και η πρωτοβουλία για το διάλογο στην παιδεία, για τον οποίο έχουμε δεσμευτεί ήδη από τις προγραμματικές δηλώσεις και βρισκόμαστε σήμερα στην ευχάριστη θέση να σας παρουσιάσουμε το σχήμα και τα πρόσωπα του διαλόγου.

Αναμφισβήτητα υφίστανται διαφορετικές οπτικές από τις οποίες καθεμιά πολιτική δύναμη αντιμετωπίζει το ζήτημα της εκπαίδευσης. Μπορούν όμως να αναζητηθούν κοινοί τόποι, να επιδιωχθεί η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη και ειλικρινέστερη συναίνεση καθώς η παιδεία είναι από εκείνα τα κοινωνικά αγαθά που ονομάζονται κοινό καλό.

Στον εθνικό κοινωνικό διάλογο για την παιδεία, επιδιώκουμε να συμμετάσχουμε κόμματα, κοινωνικοί φορείς και προσωπικότητες του εκπαιδευτικού χώρου. Δεν επιδιώκουμε να επαναλάβουμε μια εσωστρεφή διαδικασία, αλλά θέλουμε μια ανοιχτή δημοκρατική αναζήτηση, προκειμένου η παιδεία να ξαναγίνει κεντρικό κοινωνικό θέμα συζητήσεων και αναζήτησης λύσεων.

Ο διάλογος θα διαρθρωθεί σε τρία επίπεδα, ώστε χωρίς συγχύσεις να επιτελείται το έργο με λειτουργικό τρόπο. Προβλέπουμε να ολοκληρωθεί τον Απρίλιο. Τα τρία επίπεδα του διαλόγου είναι: πρώτο. Συγκροτούμε την Εθνική Επιτροπή του Εθνικού Κοινωνικού Διαλόγου υπό την προεδρεία του καθηγητή Αντώνη Λιάκου και με τη συμμετοχή προσωπικοτήτων από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, καθώς και με τη συμμετοχή εκπροσώπων θεσμικών εκφράσεων της πολιτείας.

Δεύτερο. Η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, όπου πρόεδρος είναι ο καθηγητής Κώστας Γαβρόγλου. Στην Επιτροπή συμμετέχουν όλα τα κόμματα και μπορούν να υποδείξουν και εμπειρογνώμονες.

Τρίτο. Το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας το οποίο ανασυστήνετε με Πρόεδρο τον καθηγητή Νίκο Θεοτοκά. Στο όργανο αυτό συμμετέχουν κοινωνικοί φορείς και κοινωνικοί εταίροι. Στόχος είναι σε πρώτη φάση μέχρι τις γιορτές να εντοπιστούν και να διατυπωθούν τα προβλήματα και οι προτεραιότητες και αμέσως μετά σε ομάδα συνεργασίας, αλλά και δημόσιες εκδηλώσεις, να γίνει συζήτηση για τις αναγκαίες και ρεαλιστικές λύσεις. Σύντομα θα λειτουργήσει και ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Αναμφίβολα η οικονομική κρίση θέτει όρια. Προσφέρει ωστόσο και δυνατότητες για να γίνουν βήματα που δεν έχουν κυρίως δημοσιονομικό κόστος. Οφείλουμε να αναζητήσουμε λύσεις που θα αντιπαρατίθεται στα ξεπερασμένα στερεότυπα και αναχρονιστικές νοοτροπίες που καταδυναστεύουν την κοινωνία και ειδικότερα την εκπαίδευση.

Ο εθνικός διάλογος δεν θα περιοριστεί σε κατά τεκμήριο εξαντλημένα θέματα που έχουν προκαλέσει στο παρελθόν αντιπαραθέσεις, όπως τα αναφερόμενα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αντιθέτως θα ασχοληθούμε με το σύνολο της εκπαίδευσης, από τα κάτω προς τα πάνω. Από την προσχολική ηλικία, το δημοτικό και το γυμνάσιο, από την ειδική αγωγή και βεβαίως με επίκεντρο τη μορφωτική αναβάθμιση και αυτονομία του σχολείου, του λυκείου, ώστε να μη λειτουργεί ως μονόδρομος για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Χωρίς βιασύνες θα αναζητηθεί νέος τρόπος εισαγωγής στα πανεπιστήμια με την αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας προσαρμοζόμενης όμως στα ελληνικά δεδομένα. Ζητήματα τα οποία διατρέχουν όλη την εκπαίδευση, όπως είναι η γλωσσομάθεια. Προφανώς θα τύχουν μιας ειδικής στο πλαίσιο του διαλόγου αντιμετώπισης. Επίσης το θέμα της ειδικής αγωγής το οποίο εξ αρχής ως κυβέρνηση το έχουμε θέσει στις προτεραιότητες για την αντιμετώπιση των εκπαιδευτικών ζητημάτων, όπως επίσης τα μεταπτυχιακά, αλλά και ζητήματα βελτίωσης του συστήματος των μετεγγραφών, θα αποτελέσουν ζητήματα που θα συζητηθούν στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας.

Στο διάλογο κεντρική θέση έχουν οι εκπαιδευτικοί. Όχι μόνο οι φορείς τους, αλλά και ο καθένας και η καθεμιά με αδιαμεσολάβητη και άμεση συμμετοχή.

Θέλουμε να ακουστεί η εμπειρία και η φωνή τους και να δημιουργηθούν νέοι όροι, ώστε να αναβαθμιστεί ο κοινωνικός ρόλος τους που τόσο έχει απαξιωθεί μέσα στη γενικότερη κρίση. Ο διάλογος είναι μονόδρομος για να αποκτήσει μεγαλύτερη αξιοπιστία η δημόσια εκπαίδευση.

Για να λειτουργήσει δημοκρατικά και συνεργατικά το σχολείο, χωρίς τις ματαιώσεις που προκαλεί ο αδυσώπητος ανταγωνισμός, χωρίς τις συναισθηματικές και μαθησιακές δυσλειτουργίες και χωρίς φαινόμενα επιθετικότητας που προκαλούνται στο σχολείο από την εσωτερίκευση της κρίσης που βιώνουν οι οικογένειες.

Διάλογος για να ξαναγίνει η παιδεία φορέας ελπίδας για τη δημοκρατική και πολιτιστική αναγέννηση της χώρας, για να αντιμετωπίζεται η μόρφωση ως αυταξία και το σχολείο ως εφαλτήριο για τη συνολική ανάπτυξη της χώρας, μέσα στο σύγχρονο διεθνές και ευρωπαϊκό περιβάλλον.

Ο εθνικός και κοινωνικός διάλογος για την παιδεία είναι η αναγκαία συμβολή για τη διαμόρφωση ενός παράλληλου προγράμματος που θα αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κρίσης με κοινωνική μεροληψία υπέρ των ασθενέστερων και με προτεραιότητα την ανόρθωση και τη συνεχή βελτίωση του δημόσιου σχολείου. Αυτή είναι η υποχρέωσή μας προς τους νέους και τις νέες. Ελπίζουμε να ανταποκριθούμε, υποσχόμαστε πάντως να προσπαθήσουμε.

Τελειώνοντας την εισαγωγική παρέμβασή μου θα ήθελα να αναφερθώ στα μέλη της Επιτροπής του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία και να τους ευχαριστήσω για την ανταπόκρισή τους στην πρότασή μας.

Είναι σήμερα εδώ μαζί μας και θα μπορέσουν να απαντήσουν αν χρειαστεί σε κάποιες ερωτήσεις ο αναπληρωτής για θέματα έρευνας Υπουργός ο κ. Φωτάκης και η αναπληρώτρια για την τριτοβάθμια εκπαίδευση η κα Σία Αναγνωστοπούλου. Είναι επίσης και ο κ. Γαβρόγλου και ο κ. Λιάκος που θα αναλάβουν ένα σημαντικό έργο στο θέμα του διαλόγου.

Θα διανεμηθεί στο τέλος ο κατάλογος των μελών που συναποτελούν την Επιτροπή Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την παιδεία, που θα σας τον διαβάσω για να έχετε μία εικόνα.

Ο κ. Αντώνης Λιάκος είναι Πρόεδρος, είναι ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο κ. Χάρης Αθανασιάδης είναι αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας Εκπαίδευσης στα Γιάννενα, η κα Αθηνά Αθανασίου είναι αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ανθρωπολογίας στο Πάντειο, ο κ. Κώστας Γαβρόγλου είναι Πρόεδρος της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής και ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ο κ. Σπύρος Γεωργάτος είναι Καθηγητής Γενικής Βιολογίας στην Ιατρική των Ιωαννίνων, η κα Μπέσυ Δενδρινού είναι Καθηγήτρια του Τομέα Γλώσσας Γλωσσολογίας του Τμήματος Αγγλικής Γλώσσας στη Φιλοσοφική της Αθήνας, ο κ. Αθανάσιος Δημόπουλος είναι Γιατρός και προεδρεύει της Συνόδου των Πρυτάνεων των πανεπιστημίων, είναι Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Η κα Θάλεια Δραγώνα είναι Καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην προσχολική ηλικία του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Νίκος Θεοτοκάς που προανέφερα είναι Πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας και Καθηγητής Ιστορίας στο Πάντειο, ο κ. Νίκος Θεοχαράκης είναι αναπληρωτής Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο «Athinisi» και προΐσταται του ΚΕΠΕ.

Ο κ. Σταύρος Κατσανέβας είναι Καθηγητής Φυσικής στο «Παρίσι 7», ο κ. Διονύσης Κλάδης είναι Ομότιμος Καθηγητής Πολιτικής Ανώτατης Εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, ο κ. Θέμης Κοτσιφάκης είναι Καθηγητής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και πρώην Πρόεδρος της ΟΛΜΕ.

Ο κ. Γεράσιμος Κουζέλης είναι Πρόεδρος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής και Καθηγητής Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, η κα Βάσια Λέκκα είναι άμισθη Επιστημονικός Συνεργάτης στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Θωμάς Μαλούτας είναι Γενικός Γραμματέας Έρευνας του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Καθηγητής στο Χαροκόπειο.

Ο κ. Κώστας Μάρκου είναι Καθηγητής Παθολογίας στην Ιατρική Πάτρας και Πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας, ο κ. Γιώργος Μιαούλης είναι Καθηγητής Πληροφορικής στα ΤΕΙ Αθηνών, ο κ. Κώστας Μουτζούρης είναι Καθηγητής στον Τομέα Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο και πρώην Πρύτανης.

Ο κ. Νίκος Μπελαβίλας είναι αναπληρωτής Καθηγητής στους Αρχιτέκτονες του ΕΜΠ, ο κ. Μιχάλης Μπρατάκος είναι Προεδρεύων της Συνόδου Προέδρων των ΤΕΙ και Πρόεδρος στα ΤΕΙ Αθηνών, ο κ. Γιάννης Παντής είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας και πρώην Αντιπρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Και ο κ. Παυσανίας Παπαγεωργίου είναι Γενικός Γραμματέας Δια Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας, ο κ. Στέφανος Παρασκευόπουλος είναι Καθηγητής του Πανελλαδικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής στη Θεσσαλονίκη, ο κ. Στέφανος Πεσματζόγλου είναι Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης του Παντείου, ο κ. Μίλτος Πεχλιβάνος είναι Καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου.

Ο κ. Κλήμης Πυρουνάκης είναι ιδρυτής και Δάσκαλος Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας στις φυλακές Θήβας, η κα Νατάσσα Ρωμανού είναι Ερευνήτρια Κλιματικής Αλλαγής και Ωκεανογραφίας στη ΝΑΣΑ και στο Πανεπιστήμιο Columbiaστη Νέα Υόρκη, η κα Αθηνά Σιδέρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο κ. Νίκος Σιδέρης Ψυχίατρος Ψυχαναλυτής Συγγραφέας που έχει διδάξει στους Αρχιτέκτονες στην Αθήνα.

Ο κ. Γιάννης Σταυρακάκης αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών στη Θεσσαλονίκη, η κα Λόλα Τότσιου Διευθύντρια του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, ο κ. Νεκτάριος Τσαγλιώτης εκπαιδευτικός στο 9^ο Δημοτικό Σχολείο Ρεθύμνου και Υπεύθυνος του Εργαστηρίου Φυσικών Επιστημών.

Ο κ. Κωνσταντίνος Τσουκαλάς Ομότιμος Καθηγητής της Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο κ. Χρήστος Χατζηιωσήφ Ομότιμος Καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης και ο κ. Δημήτριος Ψύλλος Καθηγητής της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Θέλω κι από αυτή τη θέση να τους ευχαριστήσω όλους που ανταποκρίθηκαν στην πρότασή μας. Αν θέλουν κάτι να συμπληρώσουν τώρα ή στη συνέχεια οι συνάδελφοι, ο κ. Φωτάκης και η κα Αναγνωστοπούλου ίσως και ο κ. Παντής αν υπάρχει κάποιο θέμα ως προς τα οργανωτικά του διαλόγου, είμαστε στη διάθεσή σας.

Κ. ΦΩΤΑΚΗΣ: Στον τομέα της έρευνας του Υπουργείου επιδιώκουμε την εκπλήρωση δύο κεντρικών στόχων, ο πρώτος είναι η γνώση που παράγεται μέσα από την έρευνα να αποτελέσει στήριγμα για την παιδεία και τον πολιτισμό.

Και ιδιαίτερα όσον αφορά την παιδεία δράσεις που ευνοούν την όσμωση με το χώρο της έρευνας και τη διαμόρφωση ενός ενιαίου χώρου έρευνας και παιδείας αποτελούν προγραμματική δέσμευση της κυβερνητικής πολιτικής και θα αποτελέσουν αντικείμενο του εθνικού διαλόγου για την παιδεία.

Ο δεύτερος στόχος συνιστά το μεγάλο στοίχημα πως η γνώση και η καινοτομία που παράγονται από την έρευνα θα παράξουν πλούτο και θα αποτελέσουν μοχλό για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Φιλοδοξία μας είναι να συμβάλλουν όχι μόνον στο ξεπέρασμα της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης που βιώνουμε σήμερα, αλλά και να δημιουργήσουν προοπτικές κι ελπίδες για την επόμενη μέρα.

Στη βάση αυτή η πολιτική που έχουμε διαμορφώσει για την εκπλήρωση των παραπάνω στόχων αποτυπώνεται σε μία δέσμη νομοθετικών πρωτοβουλιών και χρηματοδοτικών ευκαιριών. Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν κατ΄ αρχήν την άμεση κατάθεση νομοθετικών ρυθμίσεων που ουσιαστικά ακυρώνουν τον προβληματικό Νόμο 4310/2014 και αντιμετωπίζουν επείγοντα θέματα που σχετίζονται με την εύρυθμη λειτουργία και τη βιωσιμότητα των ερευνητικών φορέων.

Κάπως πιο εξειδικευμένα με τις ρυθμίσεις αυτές, δε θα μπω σε λεπτομέρειες πολλές, εξασφαλίζεται κατ΄ αρχήν η δημοκρατική διακυβέρνηση των ερευνητικών κέντρων και ο περιορισμός τυχόν αυθαιρεσιών.

Δεύτερον, βελτιώνονται οι εργασιακές συνθήκες ιδιαίτερα για τους νέους επιστήμονες και τρίτον απλοποιούνται οι κανόνες υλοποίησης των ερευνητικών προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία.

Παράλληλα τίθενται οι βάσεις για ένα επόμενο νόμο – πλαίσιο μακράς πνοής για την έρευνα και την καινοτομία που θα ακολουθήσει κατόπιν διαβούλευσης. Ο νόμος αυτός αντιμετωπίζει οριστικά το ζήτημα της υγιούς σύνδεσης της έρευνας με την παραγωγή, χωρίς τις στρεβλώσεις που απορρέουν από μηχανιστικές και ιδεοληπτικές προσεγγίσεις που αποβλέπουν αποκλειστικά στη χρηστικότητα και οδηγούν στην εμπορευματοποίηση της γνώσης, αγνοώντας τη σημασία των ερευνητικών αποτελεσμάτων που προκύπτουν σαν αποτέλεσμα επιστημονικής περιέργειας.

Τέτοια αποτελέσματα έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι έχουν μεγάλη επίδραση στο μετασχηματισμό της πραγματικής οικονομίας.

Αντίθετα αποκλειστικά χρηστικού τύπου προσεγγίσεις λειτουργούν τελικά ανασταλτικά και για την επίτευξη επιχειρηματικότητας την οποία υποτίθεται ότι ευνοούν.

Η δεύτερη πρωτοβουλία για την υλοποίηση των προγραμματικών μας στόχων, αφορά τη δημιουργία ενός ευέλικτου χρηματοδοτικού περιβάλλοντος απαλλαγμένου από αγκυλώσεις που υπάρχουν σήμερα στις δυνατότητες χρηματοδότησης και προσαρμοσμένους στη δυναμική που απαιτεί η έρευνα, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον.

Πρόκειται για τη δημιουργία ενός Ταμείου αφιερωμένου αφ’ ενός στην υποστήριξη της έρευνας που διεξάγεται στα ακαδημαϊκά Ιδρύματα και τα ερευνητικά Κέντρα, αφ’ ετέρου της υγιούς επιχειρηματικότητας με έμφαση στις νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις.

Ουσιαστικά πρόκειται για μια απάντηση στην κρίση. Το Ταμείο αυτό σχεδιάζουμε να αποτελείται από ένα μίγμα δημόσιων και ιδιωτικών πόρων, κατ’ αρχήν οι δημόσιοι πόροι θα προέρχονται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Είχαμε στον αρχικό σχεδιασμό να χρησιμοποιήσουμε πόρους από το ΕΣΠΑ, αλλά τότε διάφορες δυσλειτουργίες και η γραφειοκρατία που υπάρχει στο ΕΣΠΑ, θα μεταφερόταν μέσα στο Ταμείο και αυτό θέλουμε να το αποφύγουμε και οι ιδιωτικοί πόροι θα προέρχονται κατά κύριο λόγο σε πρώτη φάση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Οι όροι αυτή τη στιγμή που συζητάμε είναι ιδιαίτερα ευνοϊκοί και έχουμε ήδη δείγματα πως η μόχλευση αυτών των πόρων θα δημιουργήσει σημαντικά πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα ούτως ώστε να γίνει ελκυστικό το περιβάλλον και για άλλες επενδύσεις από άλλους εν δυνάμει επενδυτές.

Χαρακτηριστικά θα ήθελα να αναφέρω ότι σε πρώτη φάση προσδοκούμε τη στήριξη νέων ερευνητών -μια προτεραιότητα για την Κυβέρνηση- με τρόπο που να αναχαιτίζεται το κύμα φυγής προς το εξωτερικό. Αυτό θα επιτευχθεί με δυο τρόπους: πρώτον, με την προκήρυξη θέσεων εργασίας με αξιοπρεπείς μισθούς και δεύτερον με την ύπαρξη ερευνητικών προγραμμάτων και τη δημιουργία θυλάκων αριστείας μέσα στο ακαδημαϊκό και ερευνητικό οικοσύστημα της χώρας, ούτως ώστε αυτοί να αποτελούν πόλους έλξης και για νέους ερευνητές, αλλά και για καταξιωμένους επιστήμονες από το εξωτερικό.

Κατ’ αρχήν εκείνο το οποίο σχεδιάζουμε κάνοντας αρχή από το 2016, είναι η άντληση πόρων της τάξεως 300 εκατομμυρίων ευρώ, μιλώ συνολικά με τη συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την επόμενη διετία, μέχρι το τέλος του ’17.

Ταυτόχρονα σε δεύτερη φάση σχεδιάζουμε τη στήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας όπως σας ανέφερα, είτε μέσω συμμετοχών, είτε μέσω χαμηλότοκου δανεισμού από αυτό το Ταμείο. Θα ήθελα να τονίσω ότι το κόστος του χρήματος για καινοτόμες επιχειρήσεις και γενικότερα για επιχειρήσεις στη χώρα είναι σήμερα ιδιαίτερα υψηλό. Δανείζονται με πολύ υψηλά επιτόκια της τάξεως 8, 9-10%. Εμείς προσδοκούμε αυτό το κόστος να μειωθεί σημαντικά, να φτάσει γύρω στο 2,5 με 3% ει δυνατό και με τον τρόπο αυτό πραγματικά να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα των καινοτόμων επιχειρήσεων.

Αυτή είναι η απάντησή μας στο θέμα της ανταγωνιστικότητας, αντί να κάνουμε οριζόντιες περικοπές μισθών και άλλα μέτρα τα οποία λαμβάνονται μέχρι σήμερα.

Με τις πρωτοβουλίες αυτές που ήδη έχουν δρομολογηθεί, ευελπιστούμε σύντομα να αλλάξει το τοπίο και ουσιαστικά να αναδειχθεί και να απογειωθεί θα έλεγα τη φράση, το εξαιρετικό ακαδημαϊκό και ερευνητικό δυναμικό που διαθέτει η χώρα.

Θα απαντήσω κι εγώ με τη σειρά μου σε ό,τι ερωτήσεις υπάρξουν. Ευχαριστώ.

Σ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ: Να σας καλωσορίσω με τη σειρά μου και ελπίζω σε μια καλή συνεργασία μαζί σας για θέματα που αφορούν την Ανώτατη Εκπαίδευση, την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Θα ήθελα να ξεκινήσω λέγοντας ότι παρά τα όσα γράφονται ή λέγονται, παρά τη μεγάλη κρίση που διανύει η χώρα για πέντε χρόνια που έχει στοιχίσει στα Ανώτατα Ιδρύματα και μείωση του προσωπικού αποψίλωση του ακαδημαϊκού προσωπικού, παρά τη μείωση την περικοπή των προϋπολογισμών των Ανώτατων Ιδρυμάτων, παρ’ όλα αυτά τα Ανώτατα Ιδρύματα της χώρας, διαθέτουν ένα πάρα πολύ καλό επίπεδο και σπουδών και έρευνας, ένα πολύ καλό επίπεδο όχι μόνο για τις δεδομένες συνθήκες αλλά και υπό κανονικές συνθήκες.

Το λέω αυτό, ξεκινάω λέγοντας αυτό γιατί θα ήθελα εδώ να επιμείνω στον πατριωτισμό -με, ή χωρίς εισαγωγικά- τόσο του διοικητικού προσωπικού, του ακαδημαϊκού προσωπικού αλλά και του φοιτητικού κόσμου αυτής της χώρας, που έχει επιδείξει αντοχή και ανθεκτικότητα να μπορέσει να κρατήσει τα Ανώτατα Ιδρύματα σε ένα υψηλό και ανταγωνιστικό επίπεδο επί της ουσίας σε όλη αυτή την περίοδο.

Αυτό είναι από τα θετικά που το διαπιστώνουμε συνέχεια. Βεβαίως υπάρχει το πρόβλημα και της περικοπής προϋπολογισμών επί πέντε χρόνια, αλλά και της μείωσης του προσωπικού κυρίως λόγω συνταξιοδοτήσεων.

Το πρώτο πράγμα που κάναμε με το που αναλάβαμε, ήταν να αντιμετωπίσουμε αυτό το μείζον πρόβλημα. Προσπαθήσαμε και καταφέραμε να κάνουμε άμεσα 195 προσλήψεις ειδικού προσωπικού (ΕΕΠ, ΠΕΔΥΠ, ΠΕΤΕΠ και τα λοιπά) το οποίο αυτό προσωπικό ενώ είχε εκλεγεί από το 2006 ή το 2008, παρέμενε σε μια στασιμότητα δεν το προσλάμβανε κανένας, ήταν δηλαδή πριν από την κρίση και από το 2010 και μετά είχε ξεχαστεί αυτή η ιστορία. Αυτό κάλυψε άμεσες ανάγκες Πανεπιστημίων και ΤΕΙ.

Το δεύτερο που κάναμε ήταν να προσλάβουμε έκτακτο προσωπικό πάντα με σύμβαση εργασίας ορισμένου χρόνου, ένα μεγάλο αριθμό 154 άτομα συν 647 άτομα και από τα διαθέσιμα των Πανεπιστημίων. Προσλάβαμε μόνιμο διδακτικό προσωπικό και ειδικότερα 50 μέλη ΔΕΠ στα Πανεπιστήμια, 35 μέλη ΔΕΠ ειδικό προσωπικό στα ΤΕΙ και στην ΑΣΠΕΤΕ και μία πρόσληψη στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία.

Αυτό που προσπαθήσαμε επίσης να κάνουμε συζητώντας στη Σύνοδο των Πρυτάνεων ήταν να μειώσουμε το λειτουργικό κόστος των Ανώτατων Ιδρυμάτων και στη Σύνοδο των Πρυτάνεων και στη Σύνοδο των Προέδρων. Είμαστε σε διαβουλεύσεις με τη ΔΕΗ, γιατί εκεί είναι το μεγάλο λειτουργικό κόστος των Ιδρυμάτων για να έχουν μειωμένο τιμολόγιο όπως οι επιχειρήσεις.

Όπως είμαστε και σε διαβουλεύσεις και ελπίζουμε να πετύχουμε μια άλλη συμφωνία με τους Δήμους όπου εδρεύουν τα Ανώτατα Ιδρύματα για να μπορέσουμε να μειώσουμε τα δημοτικά τέλη, που επίσης είναι μεγάλα στην περίπτωση των Ανώτατων Ιδρυμάτων.

Αυτό που κάναμε σε σχέση με το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, ένα Πανεπιστήμιο το οποίο είναι πραγματικά ένα κοινωνικό Πανεπιστήμιο γιατί δίνει ευκαιρία σε ανθρώπους που δεν μπόρεσαν στη νεότητά τους να περάσουν από μια ανώτατη Σχολή, δίνει λοιπόν αυτή την ευκαιρία και είναι και πρωτοποριακό γιατί είναι το Πανεπιστήμιο που είναι εξ αποστάσεως μάθηση, εξ αποστάσεως πτυχία και γι’ αυτό έχει και ιδιομορφίες.

Κατορθώσαμε εκεί, γιατί με το που αναλάβαμε και εμείς ως πολιτική ηγεσία αλλά και η νέα Διοικούσα του Πανεπιστημίου, κληρονόμησε μια «βόμβα» που ήταν οι 177 διοικητικοί υπάλληλοι του Πανεπιστημίου, των οποίων έληγαν οι συμβάσεις τώρα, τέλη Νοεμβρίου, αυτές τις μέρες.

Κανένας δεν είχε προνοήσει πριν, και το λέω αυτό επειδή μας γίνονται συνέχεια επίκαιρες ερωτήσεις ή γράφονται στις εφημερίδες, λύσαμε το πρόβλημα άμεσα, κατορθώνοντας να πάρουμε ένα μήνα παράταση του ΕΣΠΑ, να διεκδικήσουμε και να το κατορθώσουμε, να πάρουμε παράταση λοιπόν και να πληρώνονται οι υπάλληλοι αυτοί, δεύτερον, να παραταθεί η θητεία τους μέχρι τέλους του ακαδημαϊκού έτους, δηλαδή τέλος Αυγούστου του 2016 και στο ενδιάμεσο να κάνουμε νομοθετική ρύθμιση βάσει του οργανογράμματος του Πανεπιστημίου το οποίο πρέπει να το συγκροτήσει αυτό το οργανόγραμμα για την πρόσληψη, τη μόνιμη πρόσληψη μέσω διαγωνισμού του διοικητικού προσωπικού.

Σε ό,τι αφορά το ελληνικό ανοιχτό Πανεπιστήμιο και χάρις στη νέα Διοικούσα, ο Πρόεδρος της οποίας είναι εδώ, ο κ. Βασίλης Καρδάσης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, διαβουλευθήκαμε και αποφασίσαμε τη με μη κλήρωση εισαγωγή των φοιτητών στο Πανεπιστήμιο. Διάφορα άλλα μέτρα θα παρθούν τα οποία θα εξαγγελθούν νομίζω στη συνέχεια, ο κ. Καρδάσης μπορεί να συμπληρώσει.

Το άλλο που θέλω να τονίσω στον εξορθολογισμό της λειτουργίας των Ανώτατων Ιδρυμάτων ήταν η ηλεκτρονική πλατφόρμα για τις προεγγραφές, όπου οι φοιτητές δε χρειάζεται πλέον –και εγκαινιάστηκε από φέτος, το κάναμε δηλαδή στην πράξη, είχε μελετηθεί από την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου, τον κ. Μπαλτά- να έρθουν για να κάνουν την προεγγραφή τους στις περιοχές, στα Πανεπιστήμια ή τα ΤΕΙ στα οποία έχουν εισαχθεί, αλλά από τον τόπο στον οποίο βρίσκονται να κάνουν την προεγγραφή τους ηλεκτρονικά.

Αυτό το ηλεκτρονικό σύστημα επεκτείνεται πια στα πάντα. Δηλαδή η φιλοδοξία του Υπουργείου είναι τελειώνοντας αυτή η σχολική χρονιά, να έχουμε φτιάξει ένα τέτοιο ηλεκτρονικό σύστημα που τα πάντα που αφορούν το φοιτητή να μπορούν να παίρνονται κατευθείαν απ’ αυτό το σύστημα.

Η φορολογική ενημερότητα, σύνδεση δηλαδή του φοιτητή με το taxis, με τη στρατολογία, με οτιδήποτε για να μην έχουμε αυτό το παράδοξο και το χρονοβόρο και σε ανθρωποώρες και σε κόπο, του να πρέπει κανείς ν’ ανανεώνει κάθε τρεις και λίγο για οτιδήποτε θέλει, για εγγραφή, για μετεγγραφή, για σίτιση να πηγαίνει και να ξαναπηγαίνει να κάνει τα χαρτιά του.

Τώρα αυτά θα γίνονται από την πρώτη στιγμή, άπαξ δια παντός, δε θα χρειάζεται να κάνει τίποτε άλλο. Θα υπάρχει δηλαδή ένα ολοκληρωμένο ηλεκτρονικό μητρώο των φοιτητών. Το άλλο που κάναμε με τις μετεγγραφές που είναι και το μεγάλο θέμα γιατί ακουμπάει, είναι πια και κοινωνικό ζήτημα οι μετεγγραφές, είναι με το ηλεκτρονικό σύστημα, την ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχουμε.

Φιλοδοξούμε ότι κανένας άλλος δεν έχει πρόσβαση και ο κατάλογος που δημιουργείται από εκεί δε μπορεί αν πειραχτεί από κανέναν άλλον. Η μοριοδότηση έγινε κατ’ εξοχήν με οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια.

Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε είναι να εντάξουμε στον πίνακα των μετεγγραφών και τους φοιτητές οι οποίοι έχουν ασθενήσει και οι οποίοι είχαν εισαχθεί στο Πανεπιστήμιο μ’ αυτό το 5% που είναι υπεράριθμο, που είναι εκτός δηλαδή των εισαγωγικών εξετάσεων, να ενταχθούν κι αυτοί στο σύστημα των μετεγγραφών γιατί όπως καταλαβαίνετε είναι άδικο ένας άνθρωπος επειδή είχε ένα προνόμιο, αυτό του 5%, επειδή είναι άρρωστος, να μη μπορεί να είναι στις μετεγγραφές. Δε μπορεί ένας άνθρωπος που υποφέρει από σοβαρή ασθένεια να είναι μακριά από το σπίτι του.

Το άλλο που θέλω να πω, το εξήγγειλε ο Υπουργός, είναι ο εθνικός κοινωνικός διάλογος ο οποίος είναι το σημαντικότερο για μας, γιατί εκεί για πρώτη φορά θα γίνει μια συζήτηση για την εκπαίδευση, το εκπαιδευτικό σύστημα στην Ελλάδα, όχι προσχηματικά ούτε από πάνω προς τα κάτω αλλά από κάτω προς τα πάνω.

Δηλαδή θα εκβάλλει στην τριτοβάθμια, δε θα είναι από την τριτοβάθμια προς τα κάτω. Σε όλο αυτό το διάστημα, προβαίνουμε σε νομοθετικές ρυθμίσεις οι οποίες αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών που έχουν παρουσιαστεί στα ΑΕΙ λόγω προηγούμενων νομοθετημάτων από πάνω.

Θέλω να συμπληρώσω και να κλείσω, μετά μπορείτε να με ρωτήσετε, ότι έχουμε αρχίσει διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για ν’ αντιμετωπίσουμε διάφορα θέματα των ΑΕΙ και θα ήθελα εδώ να τονίσω και με τη βοήθεια τοπικών παραγόντων ότι προχωρούμε σ’ έναν σχεδιασμό, το είπε και ο κ. Φωτάκης, σύνδεσης της παραγωγικής ανασυγκρότησης, με τα Ανώτατα Ιδρύματα.

Στην Πάτρα για παράδειγμα κάναμε τώρα, προχθές, προγραμματική συμφωνία ανάμεσα στο Επιμελητήριο Αχαΐας, τα τρία ΑΕΙ, δηλαδή το Πανεπιστήμιο Πατρών, το ΤΕΙ Πατρών και το ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας και το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, για τη μεταφορά τεχνογνωσίας και καινοτομίας στον εμπορικό και παραγωγικό κόσμο.

Είναι μια έκθεση που είχαμε αρχίσει το Πανεπιστήμιο Πατρών με το Εμπορικό Επιμελητήριο και τώρα επεκτείνεται σε όλα τα ΑΕΙ της περιοχής και με στόχο μια έκθεση πανευρωπαϊκή κάθε χρόνο στην περιοχή.

Αυτά προς το παρόν, η συνέχεια στις ερωτήσεις.

Ν. ΜΑΣΤΟΡΑΣ («ΤΑ ΝΕΑ»): Ήθελα να ρωτήσω όλους σας, χωρίς βέβαια καμία διάθεση ν’ αμφισβητήσω την ειλικρινή διάθεση που έχετε γι’ αυτό τον εθνικό διάλογο, αλλά επειδή εδώ πέρα σ’ αυτό το ρεπορτάζ ήμουνα νιος και γέρασα, έχω πολλές φορές ακούσει την έναρξη ενός εθνικού διαλόγου για την παιδεία από αρκετούς προηγούμενους Υπουργούς.

Ήθελα λοιπόν να σας ρωτήσω, τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτή τη φορά θα προχωρήσει πράγματι και θα φτάσουμε σε κάποιο αποτέλεσμα, δεδομένου ότι ζούμε και σε μια συγκυρία όπου το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αυτή τη στιγμή δεν έχει αρχηγό, έχει τον κ. Πλακιωτάκη. Φαντάζομαι ότι δεν περιμένετε να λάβει αποφάσεις.

Επίσης ήθελα να ρωτήσω το εξής: Μ’ αυτό που είπατε πριν, ότι ο διάλογος αυτός θ’ αρχίσει από κάτω προς τα πάνω αλλά θα συμπεριλάβει κα το εξεταστικό, δηλαδή θα βγει ένας νέος τρόπος εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, εγώ αν ήμουν μαθητής αυτή τη στιγμή στο Λύκειο, θ’ αντιλαμβανόμουν ότι μου λέτε πως το σύστημα που θα εφαρμοστεί από το 2016 που θ’ αρχίσει το καινούργιο σύστημα, είναι ήδη μεταβατικό, είναι ήδη παρελθόν.

Δηλαδή ανάγεται ήδη σε παρελθόν, κάτι που δεν έχει ακόμα ξεκινήσει να λειτουργεί, που είναι το καινούργιο σύστημα που θ’ αρχίσει του χρόνου. Επίσης ήθελα να ρωτήσω τι θα κάνετε με το νόμο του κ. Μπαλτά.

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σας ευχαριστώ κ. Μάστορα. Τι μας κάνει να πιστεύουμε ότι αυτός ο διάλογος δε θ’ αποδειχθεί προσχηματικός όπως οι προηγούμενοι και δε θ’ αποδειχθεί και αναποτελεσματικός; Τρία στοιχεία.

Το πρώτο, η κρίση. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αναβάλλουμε αποφάσεις που έπρεπε να έχουν ήδη ληφθεί μέσα από συναινετικές διαδικασίες. Είμαστε στο και πέντε σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής, συμπεριλαμβανομένης βεβαίως και της εκπαίδευσης. Δε μπορούμε ν’ αναβάλλουμε.

Το δεύτερο, η πολιτική επιλογή της κυβέρνησης ν’ αντιμετωπίσει τα προβλήματα με βάση όχι ευκαιριακές νομοθετικές λύσεις αλλά μέσα από έναν διάλογο ούτως ώστε τ’ αποτελέσματα αυτού του διαλόγου να έχουν μεγαλύτερη πολιτική εγκυρότητα και διάρκεια στο χρόνο. Δηλαδή εμπιστευόμαστε τους εαυτούς μας, να το πω αλλιώτικα.

Και το τρίτο, πιστεύουμε ότι η κοινωνία και αυτό είναι το σημαντικότερο, έχει αντιληφθεί ότι τα ζητήματα της εκπαίδευσης και γενικότερα της παιδείας, δεν είναι δυνατό ν’ αντιμετωπίζονται μέσα από φθηνές αντιπολιτευτικές αντιπαραθέσεις ούτε να είναι ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζονται με εύκολες λύσεις, θα έλεγα του συρμού, με ιδεολογήματα του συρμού.

Έχουμε λοιπόν καθήκον σ’ αυτή την κρίσιμη στιγμή που μπορεί να πάρει μια θετική στροφή η χώρα μας, να βγει σταδιακά από την κρίση, να προετοιμάσουμε λύσεις σχετικά με το θέμα της εκπαίδευσης. Όχι βιαστικά. Και με αυτή την έννοια η αναφορά σας στο εξεταστικό σύστημα αποδίδει κάτι το οποίο δεν είπα. Δεν είπα ότι ξεκινάμε από τώρα λύση καινούργια στο εξεταστικό, είπα θα μελετήσουμε.

Ποιος πιστεύει ότι υπάρχουν αιώνιες λύσεις στο εξεταστικό; Θα μελετήσουμε, θα δούμε πως πιλοτικά μπορεί να προχωρήσει η όποια σκέψη μας. Θα αξιοποιήσουμε τη διεθνή εμπειρία, βεβαίως και δεν θα αναστατώσουμε την Εκπαίδευση με βιαστικές και εύκολες αποφάσεις, σε ένα τόσο ευαίσθητο και νευραλγικό θέμα όπως είναι το θέμα της πρόσβασης των νέων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Αλλά είμαστε υποχρεωμένοι ένα θέμα στο οποίο βλέπει κανείς ότι συμποσούνται αντιθέσεις και προσδοκίες, ματαιώσεις και ελπίδες ενός μεγάλου μέρους της κοινωνίας, ένα θέμα το οποίο δεν λύνεται από μόνο του αλλά ως αποτέλεσμα μιας συνολικής αλλαγής από τα κάτω, της λειτουργίας του σχολικού συστήματος, δεν μπορεί να το αφήσουμε έξω από το διάλογο, πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Στην ώρα του, χωρίς βιασύνες και χωρίς αναστάτωση.

Για το νομοσχέδιο που είχε δημοσιοποιηθεί του κ. Μπαλτά και του κ. Κουράκη, δηλαδή της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας της οποίας συνέχεια ως Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ είμαστε κι εμείς σήμερα εδώ.

Έχουμε εξηγήσει ότι στοιχεία του νομοσχεδίου αυτού θα αποτελέσουν αντικείμενο του εθνικού διαλόγου, τα περισσότερα από αυτά, όπως επίσης και κάποια θέματα που αντιμετώπιζαν επείγοντα λειτουργικά προβλήματα, θα τα περάσουμε με νομοθετικές πρωτοβουλίες στη Βουλή.

Ήδη το θέμα που αφορούσε την εγκυρότητα των εκλογών των πανεπιστημιακών οργάνων, το αντιμετωπίσαμε εξ αρχής με την πράξη νομοθετικού περιεχομένου. Δεν θέλαμε να μπλέξουμε σε μια ιστορία ακύρωσης εκλογών, όπως έγινε σε τρία Πανεπιστήμια, μέσα από το περίεργο σύστημα της προεπιλογής που ασκούσε το Συμβούλιο του Ιδρύματος, στους υποψηφίους για τις πρυτανικές εκλογές.

Συνεπώς συνεχίζουμε με την πείρα όχι των πολλών χρόνων που αναφέρατε για τον εαυτό σας είναι αλήθεια και για άλλους μαζί, αλλά με μια σημαντική πείρα και πρέπει να πω ότι το επτάμηνο – οκτάμηνο της διακυβέρνησης της δικής μας είναι πολύ πυκνό οκτάμηνο, θα έλεγα είναι πυκνό όχι μόνο για τα όσα αναγκαστήκαμε να παλέψουμε για τη χώρα, αλλά και για τα όσα δυστυχώς αναβλήθηκαν ως ώριμες λύσεις, αλλά όχι αποδεκτές τουλάχιστον από τις συνθήκες που ζήσαμε όλοι.

Ν. ΤΡΙΓΚΑ («Το Έθνος»): Ήθελα να σας ρωτήσω Υπουργέ πως θα γίνει ο διάλογος; Δηλαδή πως θα ξεκινήσετε; Θα βάλει η Κυβέρνηση, το Υπουργείο Παιδείας κάποια βάση για όλα τα θέματα ή όχι;

Και η δεύτερη ερώτηση είναι πάνω στο εξεταστικό. Ήθελα να ρωτήσω, θα συζητήσετε ξανά για εξετάσεις ως προς την εισαγωγή στα Πανεπιστήμια; Γιατί η θέση του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η κατάργηση των εξετάσεων.

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κατ’ αρχήν να πω μια γενική διατύπωση. Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ θα διατυπωθούν στο πλαίσιο αυτής της Επιτροπής και των Επιτροπών που αναφέραμε νωρίτερα και της Επιτροπής Διαλόγου και της Επιμορφωτικής Επιτροπής και στο ΕΣΥΠ. Είναι θέσεις που δεν προκαταλαμβάνουν τις αποφάσεις των Επιτροπών. Αναμφισβήτητα έχουμε το πολιτικό βάρος ως κυβερνόν Κόμμα, αλλά δεν έχουμε επαναλαμβάνω την πολυτέλεια προειλημμένων αποφάσεων. Θα κουβεντιάσουμε.

Θα ήταν λάθος να προκαταλάβω το ποιο θα είναι το σύστημα πρόσβασης των παιδιών στα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ. Θα ήταν λάθος. Θα ήταν σα να ακυρώνω αυτή τη διαδικασία του διαλόγου και μάλιστα για ένα θέμα το οποίο επαναλαμβάνω δεν έχει άμεση εφαρμογή, δεν είναι για αύριο. Θέλει μελέτη και όχι αναστάτωση.

Πως θα γίνει ο διάλογος. Θα έχουμε τη δυνατότητα στις επόμενες μέρες αναλυτικά να μιλήσουμε για το χρονοδιάγραμμα, για τα θέματα και για τις ομάδες που θα συγκροτηθούν εμπειρογνωμόνων από τη μία, αλλά και μεγάλων συγκεντρώσεων πιθανά και ενός διεθνούς Συνεδρίου την άνοιξη, που θα εστιάσουμε στα θέματα τα οποία οι Επιτροπές θα εντοπίσουν τις επόμενες μέρες ως προτεραιότητες για το διάλογο αυτό.

Επαναλαμβάνω: θα δώσουμε όλη τη δυνατή πολιτική στήριξη στο να πραγματοποιηθεί αυτός ο διάλογος. Δεν θέλουμε όμως να δημιουργήσουμε εκ των προτέρων καχυποψίες σαν αυτές που δικαιολογημένα μπορεί να υπήρχαν στο παρελθόν, αλλά που τώρα αναγνωρίστε μας τουλάχιστον ότι είμαστε νέοι και δεν μας βαρύνουν τέτοιες αμαρτίες.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα να ρωτήσω το εξής: τα πορίσματα του διαλόγου θα είναι δεσμευτικά για την Κυβέρνηση και για την ηγεσία σας; Και το δεύτερο, τη μορφή θα πάρουν τα πορίσματα αυτά; Δηλαδή θα μιλάμε για νόμους πλαίσιο στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ή θεματικά θα προωθούνται οι πρωτοβουλίες;

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι προφανές ότι θα είναι πολιτικά δεσμευτικά τα αποτελέσματα. Δεν κάνουμε διάλογο για το διάλογο. Κάνουμε διάλογο για να καταλήξει κάπου.

Το ποια μορφή θα πάρουν αυτά τα αποτελέσματα και με τη προτεραιότητα είναι θέμα που θα το δούμε στην πορεία. Αλλά επαναλαμβάνω πολιτικά η κατάληξη του διαλόγου θα δεσμεύει την Κυβέρνηση.

Σ. ΣΙΑΚΑΒΑΡΑΣ («E.sos.gr»): Κύριε Υπουργέ θέλω να μας πείτε με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν τα πρόσωπα που συγκροτούν την Επιτροπή διαλόγου, εάν ενεργοποιήσετε το Συμβούλιο πρώην Υπουργών Παιδείας και ένα τρίτο εάν στο διάλογο θα συμπεριληφθεί ένα σημείο του Μνημονίου που ψηφίστηκε το καλοκαίρι, που αφορά την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων, το ωράριο, την αναλογία μαθητών ανά τάξη. Αυτά τα βασικά του Μνημονίου που ψηφίστηκαν μέσα στο καλοκαίρι, αν θα συμπεριληφθούν στο διάλογο.

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σε σχέση με τα ζητήματα του διαλόγου όλα θα συζητηθούν.

Σ. ΣΙΑΚΑΒΑΡΑΣ: Τα συγκεκριμένα;

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Επαναλαμβάνω: όλα. Δεν κάνουμε εμείς επιλογή των θεμάτων αυτών, δεν τα ιεραρχούμε ως τα πρωτεύοντα, όλα θα συζητηθούν. Είναι προφανές ότι υπάρχει ανάγκη συζήτησης για να βρούμε λύσεις όπου εκκρεμούν αυτές οι λύσεις.

Τα ζητήματα που αναφέρατε είναι και αντικείμενο που θα εξετάσει στο δικό της επίπεδο και στο δικό της χρόνο η Επιτροπή των εμπειρογνωμόνων που μαζί με τον ΟΟΣΑ θα συγκροτηθεί. Άρα δεν θα αποφύγουμε τον διάλογο για όλα τα θέματα, αν με ρωτάτε αυτό το πράγμα. Θα γίνει διάλογος και θα προσέλθουμε όλοι μας τις θέσεις μας.

Σχετικά τώρα με το ζήτημα της επιλογής των προσώπων. Είναι πρόσωπα τα οποία είναι γνωστά στον εκπαιδευτικό πανεπιστημιακό χώρο αλλά και ευρύτερα, είναι προσωπικότητες οι οποίες δεν αναφέρονται στην κεντρική πολιτική σκηνή, αν και ο καθένας από αυτούς έχει τη δική του πολιτική και επιστημονική διαδρομή και τη σεβόμαστε. Δεν είναι μια μονοκαλλιέργεια του κυβερνητικού σχήματος. Αντίθετα με πολλούς από αυτούς τους κυρίους και τις κυρίες που συμμετέχουμε στην Επιτροπή, στο παρελθόν δεν είχαμε ως Κόμμα συμφωνία, είχαμε και διαφορετικές απόψεις. Αυτή είναι η δύναμη του διαλόγου ανάμεσα σε διαφορετικές ιστορικότητες, με έναν όμως κοινό στόχο: που είναι η περαιτέρω αναβάθμιση του δημόσιου σχολείου και της Εκπαίδευσης.

Δεν θα είμαστε αρνητικοί στο να υπάρχουν κι άλλες προτάσεις. Αρκεί να μη χαλάσει η λειτουργικότητα του σχήματος. Πάντως μιλήσαμε με πολύ κόσμο και καταλήξαμε σε αυτά τα πρόσωπα. Επαναλαμβάνω είναι πρόσωπα που το καθένα στο χώρο του, αλλά και ευρύτερα στην εκπαιδευτική επιστημονική κοινότητα, αποτελούν σημεία αναφοράς. Θετικά σημεία αναφοράς.

Σχετικά τώρα με το θέμα του περιβόητου Συμβουλίου των Υπουργών που είχαν προϋπάρξει Υπουργοί Παιδείας. Κατ’ αρχήν πρέπει να σας πω ότι κάνουμε ένα πρώτο βήμα και αναβιώνουμε στην ουσία ένα θεσμικό όργανο το ΕΣΥΠ, το οποίο είχε περιέλθει σε λήθαργο με πολιτική επιλογή των προηγούμενων Κυβερνήσεων. Το προέβλεπε νόμος, λειτούργησε, ουσιαστικά το διέλυσαν.

Εμείς είμαστε αρκετά θεσμικοί όπως βλέπετε και τη Βουλή βάζουμε στο διάλογο, και το ΕΣΥΠ επανασυστήνουμε και βεβαίως και μια Επιτροπή που συμμετέχουν προσωπικότητες του Επιστημονικού, Εκπαιδευτικού και Πανεπιστημιακού χώρου συγκροτούμε.

Με ρωτάτε για το Συμβούλιο των Υπουργών. Έχει συνέλθει ποτέ αυτό; Όχι. Και το θεωρείτε αναγκαίο να συνέλθει εσείς;

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εμείς ναι.

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το γεγονός ότι ουδείς από αυτούς που το ενεπνεύστηκαν, από τους εμπνευστές του, ούτε το πρότειναν ποτέ, ούτε το συνεκάλεσαν, κάτι δείχνει. Πάντως εγώ δεν θα ήθελα να οχυρωθώ πίσω από αυτή τη συμπεριφορά των προκατόχων μου στο Υπουργείο και είμαστε ανοιχτοί να κουβεντιάσουμε με όλους και με τους πρώην Υπουργούς.

Άλλωστε αρκετοί από αυτούς είναι μέλη του Κοινοβουλίου. Μπορούν να συμμετάσχουν στο διάλογο που κάνουμε στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων και με άλλους να συναντηθούμε. Καμία αντίρρηση. Δεν θα αναφερθώ ονομαστικά στους πρώην Υπουργούς Παιδείας, πάντως αρκετοί από αυτούς θυμάμαι ότι είχανε αφήσει δείγματα με διαφωνίες, αλλά δείγματα μιας προσπάθειας και εμείς δεν ήρθαμε εδώ για να πούμε ότι είμαστε οι πρώτοι που θα προσπαθήσουμε, είμαστε οι πρώτοι που θα προσπαθήσουμε να βρούμε πολλές λύσεις, δεν υπάρχει ποτέ μια λύση, πολλές λύσεις στα προβλήματα της εκπαίδευσης μέσα από το δικό μας πρίσμα, αλλά με συνείδηση ότι πρέπει να υπάρξει συνεννόηση, η κατά το δυνατόν ευρύτερη συνεννόηση με τις άλλες δυνάμεις.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Συμπληρωματικά εάν μου επιτρέπετε. Δεν θα υπάρξει κάποιο κείμενο στο διάλογο; Κάποια πρόταση του Υπουργείου και επ’ αυτού θα ….

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα υπάρξει βεβαίως τις επόμενες μέρες μια πρώτη, όπως επίσης και η Επιτροπή Διαλόγου που θα έχει την ευθύνη και της πρότασης και …

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και ποιος θα τη συντάξει την πρόταση; Η Επιτροπή;

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Η Επιτροπή σε συνεννόηση με το Υπουργείο. Ξεκινάμε εμείς και θα συνεχίσει η Επιτροπή μετά. Δεν θα τους αφήσουμε τους ανθρώπους χωρίς την αναγκαία βοήθεια.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και ξεκινάτε από πού; Από ποια πλευρά;

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι θέμα μιας άλλης συζήτησης και pressconference. Μη βιαζόμαστε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τι θα θέτετε;

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Θα θέτουμε το γενικό πλαίσιο του προβληματισμού για το διάλογο σχετικά με τις αλλαγές στις μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση. Δεν θα προκαταλάβουμε εξ αρχής τα ζητήματα, θα υπάρξουν ομάδες που θα καταλήξουν στο χρόνο που αναφέραμε σε συγκεκριμένα πορίσματα. Μπορεί σε μερικά να μην χωρέσουμε μέχρι τον Απρίλιο. Θα δούμε. Θα δούμε. Πάντως δεν έχουμε σαν στόχο να διαμορφώσουμε εξ αρχής πολλούς νέους νόμους πλαίσιο. Κάνουμε τομές συγκεκριμένες, μεταρρυθμίσεις συγκεκριμένες που δεν περιορίζονται, δεν εστιάζονται στο χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης, αλλά διατρέχουν ως προβλήματα το σύνολο της εκπαίδευσης.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Έχετε κάποιες προτεραιότητες στα θέματα; Δηλαδή, ένα, δυο, τρία;

ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ανέφερα μερικά στην κουβέντα, στην εισήγηση, αλλά επαναλαμβάνω την ευθύνη διατύπωσης των προτεραιοτήτων την έχει η Επιτροπή Διαλόγου και μέχρι τα Χριστούγεννα θα υπάρξει μια συγκεκριμένη διατύπωση θεμάτων.