Μπότσας Γεώργιος, Σχολικός Σύμβουλος Α/θμιας Εκπ/σης Διδάκτορας του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Οι εργασίες για το σπίτι θα πρέπει:

1. Να έχουν συγκεκριμένους στόχους (όχι «για να συνηθίσουν τα παιδιά να….»)

2. Να είναι πρωτότυπες και όχι απλές αντιγραφές, φωτοτυπίες βιβλίων ή κείμενα από το διαδίκτυο. Θα πρέπει να έχουν σαφή αναφορά στους συγκεκριμένους μαθητές του τμήματος.

3. Να έχουν σταθμιστεί από τον / την εκπαιδευτικό ως προς τη δυσκολία και τον απαιτούμενο χρόνο εκτέλεσης σε σχέση με τους στόχους που έχει θέσει για την τάξη του/της.

4. Να υπάρχουν στοιχεία διαφοροποίησης της εργασίας σε σχέση με τη μαθησιακή ετοιμότητα των μαθητών (διαφοροποίηση δυσκολίας) και το μαθησιακό τους στυλ (ασκήσεις με τη χρήση οπτικών και άλλων νύξεων π.χ. εννοιολογικούς χάρτες).

Α) Οι εργασίες που ανατίθενται για το σπίτι θα πρέπει να είναι σαφές ότι μπορούν να ολοκληρωθούν από το σύνολο των μαθητών και μαθητριών σε ένα ποσοστό 70 – 80%, δουλεύοντας με ελάχιστη βοήθεια.

Β) Έτσι, οι προσαρμογές και η διαφοροποίηση των εργασιών μπορεί να γίνουν:

a. στην έκταση της εργασίας ή στον αριθμό των εργασιών που ανατίθενται

b. στα κριτήρια αξιολόγησης (π.χ. χαμηλότερες απαιτήσεις, βαθμολογία με βάση την πρόοδο, τη βελτίωση ή την προσπάθεια)

c. στην πρόσθετη βοήθεια ή διευκρινήσεις που δίνονται

d. στη χρήση συνεργατικής διεκπεραίωσης της εργασίας
5. Να δίνονται κατάλληλες εργασίες και να παρέχονται σαφείς οδηγίες. Στις οδηγίες ο/η εκπαιδευτικός

i. εξηγεί το σκοπό και τη σημασία της εργασίας

ii. παρέχει οδηγίες για τη διεκπεραίωση

iii. αναφέρει το χρόνο που θα χρειαστεί

iv. αναφέρει ρητά την ημερομηνία της παράδοσης

v. διευκρινίζει τη μορφή της εργασίας

vi. προσδιορίζει τα υλικά που θα χρειαστούν για την ολοκλήρωσή της

vii. εξηγεί πώς θα αξιολογηθεί
6. Να ενημερώνονται οι γονείς για την πολιτική ανάθεσης εργασιών στο σπίτι (γιατί, κάθε πότε, σε τι έκταση κλπ.).

7. Οι εργασίες έχουν σύνδεση με την εμπειρία των μαθητών, την καθημερινότητά τους και συνδέονται με τη ζωή.

8. Γίνεται πάντα συζήτηση στην τάξη για την αξία και τη σημασία των εργασιών στο σπίτι.

9. Υπάρχει σταθερή διαδικασία ανάθεσης εργασιών.

10. Υπάρχει συνεργασία με τους/τις εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο τμήμα, έτσι ώστε να υπάρχει συντονισμός και όχι «παραφόρτωμα».
11. Όλες οι εργασίες είναι στο πνεύμα των ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ.

12. Σε καμία περίπτωση δεν αναθέτουμε ως «κατ’ οίκον» εργασίες ασκήσεις παραγωγής λόγου («Σκέφτομαι και γράφω»), ασκήσεις τεχνολόγησης και χρονικών αντικαταστάσεων (Εγκύκλιος Υπουργείου 2003)

13. Να αποφεύγεται η ανάθεση εργασιών στο σπίτι κατά τις αργίες.

14. Διδάσκονται στρατηγικές μελέτης, διαχείρισης χρόνου κι επίλυσης προβλημάτων (όχι απαραίτητα μαθηματικών).

15. Επιδιώκεται η εμπλοκή των γονέων. Η εμπλοκή αυτή δεν είναι η συμπλήρωση των εργασιών από τους γονείς (πολλές φορές ακόμη και με το δικός τους γραφικό χαρακτήρα), αλλά η βοήθεια του τύπου «τόσο… όσο). Αυτό σημαίνει πως η βοήθεια ανάλογα με το παιδί μπορεί να περιλαμβάνει από απλή υπενθύμιση, την επίβλεψη, μέχρι την παροχή γνωστικής βοήθειας (π.χ. προσφορά προηγούμενης γνώσης, βοήθεια στη διαχείριση πηγών πληροφορίας κλπ.)

16. Καλό είναι το Σχολείο να έχει μια γενική και χαλαρή πολιτική για τις «Κατ’ οίκον» εργασίες, χωρίς αυτό να σημαίνει πως όλοι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να ακολουθούν μια συγκεκριμένη διδακτική «γραμμή».

17. Όλες οι παραπάνω οδηγίες έχουν σκοπό τη βελτίωση της διδακτικής πράξης, μέσα από το πρίσμα της επιστημονικής γνώσης στο πεδίο της Διδακτικής, αλλά και της εμπειρίας.
Δείτε το έγγραφο