ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ομιλία Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων Α.Λοβέρδου στο ΣΑΠΕ-ΣΑΤΕ

Κυρίες και κύριοι,
καλή χρονιά εύχομαι, καλά μυαλά, υγεία, ευτυχία σε όλους.
Είχαμε ένα προκαθορισμένο ραντεβού για τον Ιανουάριο. Στην τελευταία συνεδρίαση ΣΑΠΕ-ΣΑΤΕ του Νοεμβρίου είχαμε μιλήσει για την έναρξη ενός διαλόγου σχετικά με τον αριθμό των εισακτέων στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ της χώρας μας. Έναρξη ενός διαλόγου που θα κατέληγε τον Ιανουάριο και πράγματι καταλήγει τον Ιανουάριο μέσα από μια σειρά διαβουλεύσεων που προηγήθηκαν και το μόνο θέμα που είχαμε να σκεφθούμε είναι αν οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου πρέπει να σταματήσουν τη ροή της δουλειάς μας ή αν δεν πρέπει.
Καταλήξαμε στο ότι μια συνεπής ευρωπαϊκή Πολιτεία δε σταματάει τις μη νομοθετικές της λειτουργίες, παρά μόνο αυτές που ο νόμος απαγορεύει. Κατά τα άλλα, πρέπει να συνεχίζεται το έργο κανονικά, γιατί αν παρακολουθούσαμε τη λογική των αναβολών από την πρώτη μέρα που υπήρξε υπόνοια περί γενικών βουλευτικών εκλογών λόγω μη εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας η Ελληνική Διοίκηση, κατά τα ειωθότα, θα είχε σταματήσει να λειτουργεί.
Εμείς εδώ προσπαθήσαμε να επιβάλουμε τη συνέχεια και ορισμένες φορές με τρόπο πάρα πολύ έντονο, διότι η τάση αναβολών είναι μία μόνιμη τάση της Ελληνικής Διοικήσεως. Εμείς είμαστε αντίθετοι σε αυτού του είδους τις λογικές, γι΄ αυτό και εκτελούμε στο ακέραιο το πρόγραμμά μας, εκτός βέβαια από πράγματα τα οποία προϋποθέτουν νόμο και Βουλή που δεν υπάρχει και θέματα τα οποία ο νόμος ρητά απαγορεύει, όπως οι υπηρεσιακές μεταβολές.
Σήμερα λοιπόν είμαστε συνεπείς στη συνάντησή μας του Ιανουαρίου, επειδή υπήρξαν συνεπή όλα τα όργανα στο ενδιάμεσο κι έδειξαν πάρα πολύ καλή διάθεση. Δηλαδή συνεδρίασαν στο πλαίσιο της κοινής θεματολογίας ΣΑΠΕ-ΣΑΤΕ τα όργανα διαβούλευσης και κατέληξαν και επίσης στη Σύνοδο των Πρυτάνεων στην οποία είχα την τιμή να είμαι παρών το Δεκέμβριο υπήρξε απόφαση η οποία μου ανακοινώθηκε για το κρίσιμο θέμα του αριθμού των εισακτέων στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ.
Αυτό το θέμα είναι πάρα πολύ σοβαρό και αφορά τα ίδια τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τη δυνατότητα λειτουργίας τους αφενός και αφετέρου ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Εμπεριέχει στοιχεία αναπτυξιακά, οικονομικά κι οπωσδήποτε κοινωνικά όπως ζούμε τον τελευταίο καιρό με το θέμα των μετεγγραφών.
Η πολυπλοκότητά του είναι δεδομένη, αλλά δεν είναι ώρα για αναλύσεις, δεν μπορώ όμως να μη διαπιστώσω ότι παραμένει στο εκπαιδευτικό μας σύστημα η μονοδιάστατη αντίληψη ότι για κάθε νέο μόνη προοπτική είναι τα ανώτατα ιδρύματα. Αυτό οδηγεί σε ένα πολύ μεγάλο αριθμό φοιτητών και στη συνέχεια πτυχιούχων και έναν πάρα πολύ μεγάλο αριθμό ανέργων όπως ζήσαμε τις τελευταίες δεκαετίες και ιδιαίτερα έντονα, μάλιστα, προ της κρίσης.
Ακόμη πρέπει κανείς να προσθέσει, για να είναι πλήρης η ανάλυση, ότι παρόλη την κρίση, παρότι απαξιώθηκε η συμβολή του τίτλου ανώτατης εκπαίδευσης στην αγορά εργασίας, παρότι, η ελληνική οικογένεια επιμένει και θέλει τα παιδιά της να σπουδάσουν σε ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας.
Αυτό πρέπει να εξηγηθεί, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά, όμως το ΣΑΠΕ-ΣΑΤΕ δεν συνεδριάζει σήμερα για να κάνει αυτή την ανάλυση και πάντως κανείς δεν είναι εύκολο να αρνηθεί σε νέους που το παλεύουν να εκπληρώσουν τα όνειρά τους, όμως αυτά διαμορφώθηκαν στο πλαίσιο της ελληνικής κοινωνίας και της ελληνικής οικογένειας.
Και επιπλέον επιπροσθέτως και σε τελευταία ανάλυση, όχι σε πρώτη, σε τελευταία ανάλυση, υπάρχει και ο στόχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2020 της αύξησης του αριθμού των πτυχιούχων, δηλαδή τη λιγότερη διαρροή από τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα των φοιτητών που μπαίνουν αλλά δεν παίρνουν πτυχίο.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πως την ευθύνη για την αντιμετώπιση ενός τόσο σημαντικού προβλήματος, το οποίο γίνεται ακόμα πιο έντονο όπως είπα εν μέσω κρίσης, δεν είναι ούτε ρεαλιστικό, ούτε δίκαιο, ούτε σωστό, να την αναλαμβάνει μόνο του το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Όχι γιατί δε θέλουμε τις ευθύνες, αντίθετα, μια πελατειακή λογική θα ήθελε εμείς να αποφασίζουμε για να κάνουμε και το πελατειακό μας κομμάτι, να διαμορφώνουμε όρους πελατειακού κράτους, έτη περαιτέρω ειδικά προεκλογικά.
Εμείς θέλουμε να κρατήσουμε την ευθύνη, αλλά όχι όλη, γιατί πρέπει και τα θέματα της λειτουργικότητας των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων που τόσο πολύ προβλήθηκαν τώρα με το νόμο περί μετεγγραφών, τα θέματα της λειτουργικότητας να μπουν στο τραπέζι, ούτως ώστε να δούμε ποιος ακριβώς μπορεί να σπουδάζει φοιτητές και πόσους μπορεί να σπουδάζει.
Αρνούμαι όμως την αριστοκρατική λογική λόγου χάρη της Αρχιτεκτονικής Σχολής των πανεπιστημίων του Αριστοτελείου και του Καποδιστριακού, που έχει τόσα μέλη ΔΕΠ και παρόλα αυτά ήταν αυτά τα δύο τμήματα τα μόνα τμήματα που προσέφυγαν στο Συμβούλιο Επικρατείας για το θέμα των μετεγγραφών.
Δεν είναι σωστοί οι συνάδελφοι, πέρα από το νομικώς ορθόν, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά είναι εκτός κλίματος και πρέπει να δουν τον αριθμό ΔΕΠ που έχουν για να συγκρίνουν τα προβλήματά τους με προβλήματα άλλων πανεπιστημίων, άλλων σχολών, άλλων τμημάτων που υπήρξαν πολύ πιο κοντά στην πραγματικότητα στην αλήθεια και στις ανάγκες που έχουμε όλοι μαζί.
Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν και με την καθοριστική συμβολή Πανεπιστημίων και ΤΕΙ, Υπουργείου και ΑΔΔΙΠ πρέπει να δούμε ποιο είναι το πρόβλημά μας και πως μπορούμε να το λύσουμε. Μέχρι τώρα η πρακτική είναι γνωστή, τα Πανεπιστήμια ή τα ΤΕΙ να προτείνουν και κυριαρχικά και χωρίς καμία δέσμευση να αποφασίζει το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Τι προτείνουμε; Εδώ στην προηγούμενη συνεδρίασή μας, αναφέρομαι για τους μη παρόντες τότε όπως η κα Παϊσίδου από την Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας εμείς είχαμε πει να γίνεται μία διαβούλευση και τελικώς τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ να καθορίζουν τον αριθμό, αυτό είχαμε προτείνει.
Είχαν δεχτεί όλα τα μέλη του ΣΑΤΕ και του ΣΑΠΕ κι αυτό ήταν πολύ ευχάριστο για μας, είχαν δεχτεί την ύπαρξη του προβλήματος, είχαν δεχτεί ως πάρα πολύ θετική την πρωτοβουλία του Υπουργείου Παιδείας, αλλά υπήρχαν επιφυλάξεις για το πώς ακριβώς θα πρέπει να δώσουμε λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα και φαινόταν ορισμένοι να αφίστανται της παραδοσιακής θέσης των ιδρυμάτων να καθορίζουν αυτά τον αριθμό των εισακτέων.
Έγινε συζήτηση εδώ στο όργανο, αρκετά εποικοδομητική, παρουσία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, υπήρξε έντονη δημοσιότητα σχετικά με το θέμα, δεν μπορώ να είμαι βέβαιος πως ο πολίτης προσέλαβε τη δημοσιότητα αυτή, αντιθέτως στις προγραμματικές μας δηλώσεις και τις αλλαγές στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση η πρόσληψη του πολίτη ήταν 100% θετική.
Εδώ δεν έχω ακόμη καθαρό στο μυαλό μου πως προσέλαβε η ελληνική κοινωνία τη συζήτησή μας, πάντως το ότι εμείς συζητήσαμε έγινε πάρα πολύ γνωστό. Θυμίζω ότι η βάση της δικής μας πρότασης ήταν τα προσωπικά 61, 62 και 63 του Νόμου 4009/2011, εκεί βασιστήκαμε για να κάνουμε εκείνες τις προτάσεις.
Συγκροτήθηκε μια ομάδα εργασίας στο πλαίσιο ΣΑΠΕ-ΣΑΤΕ και συνεδρίασε στις 8 Δεκεμβρίου και πρότεινε μεταξύ άλλων ο τελικός αριθμός να αποφασίζεται μετά από κοινή απόφαση, προσέξτε, κοινή απόφαση κι αυτό είναι πρωτότυπο, κοινή απόφαση πανεπιστημίων, ΤΕΙ, Ανεξάρτητης Αρχής Διασφάλισης Ποιότητας και Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Και η Σύνοδος των Πρυτάνεων στη συνεδρίασή της στις 13 Δεκεμβρίου ομόφωνα απεφάσισε τη λύση αυτή. Απεδέχθη και μας εισηγήθηκε γιατί ήμασταν εκεί με τον κ. Κυριαζή, τη λύση αυτή. Ως εκ τούτου όπως κι εκεί είπαμε, γιατί ακούσαμε για πρώτη φορά τη σκέψη αυτή εκεί και διατυπώσαμε τη γνώμη ότι είναι πάρα πολύ θετική, ακούγεται πάρα πολύ καλά, στη συνέχεια με τον κ. Κυριαζή το σκεφτήκαμε και αποφασίσαμε να συνταχθούμε με την πρόταση που μας υπεβλήθη από τη Σύνοδο των Πρυτάνεων.
Είναι και δική μας αντίληψη λοιπόν ότι τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα δεν είναι δυνατόν να μην έχουν βαρύνουσα γνώμη, αλλά όχι μόνο βαρύνουσα γνώμη αλλά και αποφασιστική αρμοδιότητα. Αποδεχόμαστε λοιπόν την πρόταση αυτή και με βάση αυτή θα πορευτούμε. Για το λόγο αυτό προτείνεται η Επιτροπή που έχει συσταθεί ή μια πιο ευέλικτη, αλλά με την ΑΔΔΙΠ μέσα αυτή τη φορά και το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες με προθεσμία μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Επαναλαμβάνω, με προθεσμία μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου.
Προτείνουμε να υπάρχουν κριτήρια, να μην αποφασίσουμε αυθαίρετα, κάθε ένας, εμείς, τα πανεπιστήμια, τα ΤΕΙ, η ΑΔΔΙΠ, κάθε τι που θα προτείνει να το θεμελιώνει σε κάποια κριτήρια, για να μην υποστούμε τη μομφή της αυθαιρεσίας, ότι κοιτάξαμε τα πράγματα με το μάτι και αποφασίσαμε κρίνοντας με έναν τρόπο μη ορθολογικό.
Άρα να προτάξουμε τα κριτήρια και να βάλουμε ένα χρονοδιάγραμμα που θα αφορά όχι την κατάληξη, δεν είναι φιλοσοφικό το θέμα, θα καταλήξουμε αμέσως, το Μάρτιο δηλαδή θα πρέπει να έχουμε καταλήξει, απλώς να δούμε το έτος έναρξης της εφαρμογής.
Χάνεται κρίσιμος χρόνος, διότι μεσολαβούν οι εκλογές και αυτό είναι το ύψιστο δημοκρατικό καθήκον στο οποίο η χώρα οδηγείται εξαιτίας του Συντάγματος και της μη προεδρικής εκλογής. Δηλαδή ο λαός θα ασκήσει το δικαίωμά του, του εκλέγειν κι έτσι πάμε λίγο πίσω.
Αλλά αφού πάμε λίγο πίσω, προλαβαίνουμε το επόμενο ακαδημαϊκό έτος; Δεν το ξέρω, θεωρώ πως δυσκολευόμαστε. Και άρα ή κάποιοι ριζοσπάστες θα πουν εξ ημών προχωράμε και το προλαβαίνουμε ή κάποιοι νουνεχείς θα επιβάλουν τη γνώμη τους και θα πουν καλύτερα ας πάμε από το μεθεπόμενο ακαδημαϊκό έτος.
Θέλω να σας ευχαριστήσω κλείνοντας, είναι η πρώτη φορά που κάνουμε όργανο συνεδρίασης ΣΑΠΕ-ΣΑΤΕ αλλά και ΣΠΔΕ και ολομέλεια Εθνικού Συμβουλίου χωρίς να έχω μοιράσει την εισήγησή μου, θα μοιραστεί τώρα, ήταν τυπικό θέμα, γιατί δεν είπα κάτι καινούριο, έκανα μία ανακεφαλαίωση όλων αυτών που έχουμε συζητήσει τους τελευταίους δύο μήνες, αποδεχόμενος μια πρόταση που ζυμώθηκε έντονα και στο χώρο των πανεπιστημίων και στο πεδίο της Επιτροπής αυτής η οποία συγκροτήθηκε εδώ.
Δεν ξέρω από την πλευρά των ΤΕΙ πως ακούν την πρόταση αυτή, αλλά έχουν συμμετάσχει τα ΤΕΙ στην ομάδα εργασίας και από τους συναδέλφους καθηγητές των ΤΕΙ που έχω συναντήσει αυτόν τον καιρό, μου έχει ειπωθεί, σε προσωπικό επίπεδο βέβαια, ότι είναι απολύτως σύμφωνοι με αυτή την πρόταση. Επιφυλάσσομαι βέβαια να ακούσω και τα ΤΕΙ που είναι εδώ και την εκπροσώπησή τους.
Αυτά έχω να πω κυρίες και κύριοι, εάν το όργανο σήμερα καταλήξει θα το θεωρήσω πάρα πολύ θετικό γεγονός, γιατί η χώρα παραδίδεται στη λαϊκή κυριαρχία στις 25 του μηνός, ο λαός αποφασίζει. Στις 26 του μηνός εμείς ή κάποιοι άλλοι θα πρέπει να βασιστούν σε αυτή την πολιτική και με τη συνέχεια που πρέπει να διέπει το Ελληνικό Κράτος σε λίγες εβδομάδες να κλείσει ένα θέμα που τόσο πολύ ταλαιπωρεί.
Ως εκ περισσού, η αναφορά ότι το θέμα του αριθμού των εισακτέων, το έχουμε πει 10 χιλιάδες φορές, αφορά και το θέμα των μετεγγραφών. Είναι ένα θέμα που με τον ίδιο τρόπο θέλουμε να λυθεί. Σας ευχαριστώ πολύ.

Για το δελτίο τύπου πατήστε .

Για την εισήγηση πατήστε .