Σκοπός της ακόλουθης έρευνας (Simos et al., 2002) ήταν να εξετάσει τις αλλαγές στα προφίλ εγκεφαλικής δραστηριότητας που σχετίζονται με την επιτυχή ολοκλήρωση ενός εντατικού προγράμματος παρέμβασης σε παιδιά με δυσλεξία.
Μαριλένα Κουκουβέτσου, Εκπαιδευτικός ΠΕ 70, M.Ed.
Γενικά οι περιοχές που ενεργοποιούνται περισσότερο στους τυπικούς αναγνώστες κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων φωνολογικής επεξεργασίας είναι: το οπίσθιο τμήμα της άνω κροταφικής έλικας, η γωνιώδης έλικα, η υπερχείλια έλικα (κροταφο-βρεγματική περιοχή) και ο κάτω μετωπιαίος λοβός, όλες στο αριστερό ημισφαίριο. Με βάση τα πορίσματα από διάφορες έρευνες φαίνεται ότι οι αριστερές κροταφο-βρεγματικές περιοχές στα παιδιά και στους ενήλικες με δυσλεξία αποτυγχάνουν να δείξουν την ενεργοποίηση που φαίνεται στους τυπικούς αναγνώστες κατά την εμπλοκή σε εργασίες που απαιτούν φωνολογική ανάλυση. Επιπλέον οι δυσλεξικοί αναγνώστες βασίζονται στην εμπλοκή και των κάτω μετωπιαίων περιοχών και στις δεξιές κροταφο-βρεγματικές περιοχές σε μεγαλύτερο βαθμό από τους τυπικούς αναγνώστες.
Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν μία πειραματική ομάδα, η οποία αποτελούνταν από 8 παιδιά με δυσλεξία (ηλικίας 7-17 ετών) και μία ομάδα ελέγχου που αποτελούνταν από 8 παιδιά χωρίς δυσλεξία (8-14 ετών).
Η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε ήταν η μαγνητική απεικόνιση πηγής (magnetic source imaging). Στους συμμετέχοντες δόθηκαν 25 ζεύγη ψευδολέξεων και έπρεπε να διακρίνουν αν ομοιοκαταληκτούσαν ή όχι. Οι ψευδολέξεις αποτελούνταν από 4 με 5 γράμματα και ήταν ορθογραφικά ανόμοιες. Στην πειραματική ομάδα έγιναν μετρήσεις πριν και μετά από 80 ώρες εντατικής παρέμβασης, η οποία διήρκυσε 8 εβδομάδες και η εξάσκηση ήταν 1 με 2 ώρες την ημέρα. Έξι υποκείμενα από την πειραματική ομάδα εξασκήθηκαν μέσω του προγράμματος Phono-Graphix ενώ τα δύο υποκείμενα μέσω του Lindamood Phonemic Sequencing program. Η ομάδα ελέγχου αντίθετα, εξετάστηκε σε δύο περιστάσεις με μεσοδιάστημα 2 μηνών. Στην ομάδα ελέγχου εφαρμόστηκε τυπική διδασκαλία για την ανάγνωση.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά με δυσλεξία παρουσίαζαν πριν την παρέμβαση μικρή ή καθόλου ενεργοποίηση του οπίσθιου τμήματος της άνω αριστερής κροταφικής έλικας και αυξημένη ενεργοποίηση της ίδιας περιοχής στο δεξί ημισφαίριο. Ωστόσο μετά την παρέμβαση αυξήθηκε η δραστηριότητα στις αριστερές κροταφο-βρεγματικές περιοχές (και κυρίως στο οπίσθιο τμήμα της αριστερής άνω κροταφικής έλικας) και βελτιώθηκαν
οι αναγνωστικές δεξιότητες. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι μία αύξηση στην ενεργοποίηση της αριστερής άνω κροταφικής έλικας και της κάτω βρεγματικής περιοχής, παρά μία μείωση στη δραστηριότητα του δεξιού ημισφαιρίου, οδήγησε στη βελτίωση των αναγνωστικών δεξιοτήτων. Επιπλέον, παρατηρήθηκε ότι τo προφίλ ενεργοποίησης των δυσλεξικών έγινε παρόμοιο με εκείνο που παρατηρείται στα παιδιά χωρίς αναγνωστικές δυσκολίες.
Όσον αφορά τα παιδιά χωρίς δυσλεξία παρατηρήθηκε σημαντικότερη ενεργοποίηση σε κροταφο-βρεγματικές περιοχές στο αριστερό ημισφαίριο, ενώ δεν βρέθηκαν αλλαγές στα προφίλ ενεργοποίησης ως αποτέλεσμα του χρόνου (μετά από 2 μήνες).
Οι ερευνητές συμπέραναν ότι το έλλειμμα στη λειτουργική οργάνωση του εγκεφάλου των δυσλεξικών μπορεί να αποκατασταθεί μετά από επαρκή παρέμβαση διάρκειας τουλάχιστον 2 μηνών. Επίσης, φάνηκε ότι αν και τα παιδιά με δυσλεξία απέδωσαν καλύτερα μετά την παρέμβαση, η ομάδα ελέγχου εξακολουθούσε να έχει υψηλότερες βαθμολογίες. Οι ερευνητές υποστήριξαν ότι το οπίσθιο κροταφικό κύκλωμα που ενεργοποιείται στους δυσλεξικούς ίσως να μην είναι τόσο αποτελεσματικό, όσο εκείνο των τυπικών αναγνωστών.
Βιβλιογραφική παραπομπή:
Simos, P. G., Fletcher, J. M., Bergman, E., Breier, J. I., Foorman, B. R., Castillo, E. M., … & Papanicolaou, A. C. (2002). Dyslexia-specific brain activation profile becomes normal following successful remedial training. Neurology, 58(8), 1203-1213.
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
