Τι δεν γνωρίζουμε για την παιδική κακοποίηση

Χιλιάδες παιδιά συνεχίζουν να κακοποιούνται χωρίς ποτέ να βρεθεί κανείς να τα υπερασπιστεί. Όχι επειδή δεν υπάρχουν άνθρωποι δίπλα τους, αλλά επειδή οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν πώς να διακρίνουν την αλήθεια πίσω από τη σιωπή. Το Σωματείο ΕΛΙΖΑ αποδομεί τους μύθους γύρω από την κακοποίηση και χτίζει μια παιδοκεντρική προσέγγιση που βασίζεται στη γνώση και την πρόληψη.

Πάνω από 30.000 επαγγελματίες εκπαιδεύτηκαν να αναγνωρίζουν τον κίνδυνο

Στα χρόνια λειτουργίας του στην Ελλάδα, το ΕΛΙΖΑ έχει καταφέρει να εκπαιδεύσει περισσότερους από 30.000 επαγγελματίες για την αναγνώριση των ενδείξεων παιδικής κακοποίησης. Ανάμεσά τους, αστυνομικοί, ιατροί, νοσηλευτές, δάσκαλοι, ψυχολόγοι, δικηγόροι, κοινωνικοί λειτουργοί, αλλά και γονείς και αθλητικοί παράγοντες — άνθρωποι που βρίσκονται καθημερινά κοντά σε παιδιά.

Η εμπειρία του σωματείου δείχνει πως όσο αυξάνονται οι καταγγελίες, τόσο αυξάνεται και η ανάγκη αποσαφήνισης των παρανοήσεων γύρω από την κακοποίηση. Στην κορυφή της λίστας των μύθων βρίσκεται η πεποίθηση ότι η σεξουαλική κακοποίηση αφήνει πάντα εμφανή σωματικά σημάδια. Στην πράξη, τα περισσότερα περιστατικά δεν συνοδεύονται από σωματική βία, κάνοντάς τα δύσκολα ανιχνεύσιμα και ακόμα πιο επικίνδυνα.

Διαβάστε επίσης Προστατεύστε τα παιδιά από τις Ιώσεις: Οδηγός Υγείας και Πρόληψης

Η σιωπηλή κακοποίηση στη διάρκεια της πανδημίας

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού, το ΕΛΙΖΑ βρέθηκε αντιμέτωπο με μια «δεύτερη πανδημία» — αυτή της κακοποίησης ανηλίκων. Ο αναγκαστικός εγκλεισμός και η συνύπαρξη παιδιών με τους θύτες τους μέσα στα σπίτια προκάλεσε αλματώδη αύξηση της βίας, ειδικά στις πιο ευάλωτες οικογένειες.

Η περίοδος εκείνη ανέδειξε με δραματικό τρόπο ότι η κακοποίηση δεν χρειάζεται εξωτερικούς μώλωπες για να είναι καταστροφική. Η συναισθηματική και ψυχολογική φθορά αφήνει εξίσου βαριά, και πολλές φορές αόρατα, σημάδια.
Το παιδί «μιλά» χωρίς λέξεις – Η σημασία της παρατήρησης

Το παιδί δεν κατανοεί πάντα ότι κακοποιείται – ειδικά όταν ο θύτης είναι άτομο του στενού του περιβάλλοντος και η πράξη δεν συνοδεύεται από πόνο. Όπως εξηγεί η δρ. Ηλέκτρα Κουτσούκου, νομικός και επιστημονικά υπεύθυνη του ΕΛΙΖΑ, τα παιδιά συχνά μπερδεύονται και ερμηνεύουν τη θωπεία ή την ασέλγεια ως ένδειξη αγάπης.

Σε πολλές περιπτώσεις, το παιδί δεν θα μιλήσει ποτέ για όσα του συμβαίνουν, αλλά θα εκφραστεί μέσα από το παιχνίδι, τη ζωγραφιά, ή μια ξαφνική αλλαγή στη συμπεριφορά του. Η απομόνωση, η απώλεια ενδιαφέροντος, η θλίψη χωρίς προφανή λόγο, όλα είναι σημάδια που μπορεί να σηματοδοτούν ένα βαθύτερο πρόβλημα. Αν η αλλαγή συμπεριφοράς επιμείνει, τότε είναι καθήκον του ενήλικα να πλησιάσει το παιδί με αγάπη, υπομονή και γνώση.
Μια κοινωνία που μαθαίνει να βλέπει – όχι να αγνοεί

Το έργο του ΕΛΙΖΑ δεν περιορίζεται στην παροχή στήριξης στα παιδιά. Επεκτείνεται στην καλλιέργεια μιας κοινωνίας που δεν εθελοτυφλεί. Η συνεχής ενημέρωση, η επιστημονική τεκμηρίωση και η επιμόρφωση επαγγελματιών αποτελούν το πιο ισχυρό ανάχωμα απέναντι στη σιωπή που καλύπτει τη βία.

Οι αλήθειες για την παιδική κακοποίηση δεν είναι εύκολες – όμως είναι απαραίτητες. Γιατί μόνο αν τις δούμε κατάματα, θα μπορέσουμε πραγματικά να προστατεύσουμε τα παιδιά.

Δείτε Πότε πρέπει να βάζουμε όρια στα παιδιά; Μέχρι ποιου σημείου;