Συμβουλές για ντροπαλούς μαθητές

Η συμμετοχή του μαθητή μέσα στην τάξη έχει μεγάλη σημασία όχι μόνο για την απόκτηση καλύτερων βαθμών, αλλά και για τη συνολική γνώση που θα αποκομίσει κατά τη διάρκεια της σχολικής του ζωής. Ωστόσο, για μερικούς μαθητές το να μιλούν μπροστά σε όλη την τάξη ή το να κάνουν μια παρουσίαση μπορεί να προκαλέσει μεγάλο άγχος και φόβο, ειδικά δε όταν νιώθουν ότι υστερούν σε σχέση με τους συμμαθητές τους σε κάποιο γνωστικό αντικείμενο ή στις περιπτώσεις που δεν είναι πολύ καλά διαβασμένοι και προετοιμασμένοι.

Τα πράγματα είναι πιο δύσκολα για τους μαθητές εκείνους οι οποίοι σε γενικές γραμμές είναι πιο ντροπαλοί και χαρακτηρίζονται από χαμηλή αυτοπεποίθηση
Ακολουθούν μερικές συμβουλές που μπορεί να φανούν χρήσιμες σε όσους δεν έχουν το θάρρος να συμμετέχουν ενεργά στις συζητήσεις μέσα στην τάξη:
1. Θυμήσου πως ότι κι αν έχεις να πεις ή να ρωτήσεις σχεδόν πάντα αποβαίνει χρήσιμο και για τους υπόλοιπους. Όσο περισσότερες απόψεις ακούγονται, τόσο πληρέστερα εξετάζεται ένα θέμα. Άλλωστε, ακόμα και στις περιπτώσεις που μπορεί να διστάζεις, γιατί νιώθεις ότι αυτό που θα πεις μπορεί να ακουστεί ανόητο, σκέψου πως το πιθανότερο είναι και άλλοι μαθητές μέσα στην τάξη να ήθελαν να κάνουν το ίδιο σχόλιο ή ερώτηση και απλά δεν τόλμησαν. Έτσι, ουσιαστικά, συμμετέχοντας ενεργά στο μάθημα βοηθάς και τους υπόλοιπους να λύσουν τις απορίες τους.
2. Θεώρησε πως κάνεις εξάσκηση για τη μελλοντική σου εργασία και ζωή γενικότερα. Είτε σου αρέσει είτε όχι, θα έρθει κάποια στιγμή στη ζωή σου που θα χρειαστεί να μιλήσεις δημόσια. Ανεξάρτητα με το εάν το συγκεκριμένο γεγονός θα σχετίζεται με την επαγγελματική σου εξέλιξη ή όχι, η αποτελεσματική επικοινωνία αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική δεξιότητα για την καθημερινή ζωή, και το σχολείο αποτελεί ίσως το καλύτερο μέρος για να την αναπτύξεις. Το να μπορεί κανείς να σταθεί και να μιλήσει μπροστά σε κόσμο, απαιτεί συνεχή εξάσκηση και γνώση. Επομένως, μην απογοητεύεσαι εάν ακόμα τραυλίζεις, χάνεις τον ειρμό των σκέψεών σου ή δεν μπορείς να επικοινωνήσεις τις ιδέες σου με άνεση όταν βρίσκεσαι στο επίκεντρο των συζητήσεων.
3. Αναγνώρισε τι είναι αυτό που σε κάνει να νιώθεις νευρικότητα και αναζήτησε τρόπους να το αντιμετωπίσεις. Μερικοί άνθρωποι νιώθουν νευρικότητα όταν πρέπει να μιλήσουν σε μεγάλες, πολυπληθείς αίθουσες, ενώ άλλοι εν όψει ενός meeting ή μιας μικρότερης παρουσίασης. Οι συνθήκες μπορεί να διαφέρουν, αλλά το αποτέλεσμα να είναι το ίδιο. Επομένως, επικεντρώσου σε τεχνικές που θα σε βοηθήσουν να χαλαρώσεις την στιγμή που εκτίθεσαι μπροστά σε κόσμο. Δοκίμασε κάποιο από τα παρακάτω:
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας επικέντρωσε την προσοχή σου σε κάποιο αντικείμενο στο βάθος της αίθουσας, έτσι ώστε να μην επηρεάζεσαι από τις αντιδράσεις των γύρω σου
Φρόντισε να έχεις προετοιμαστεί όσο το δυνατόν καλύτερα προτού κάνεις μία παρουσίαση
Οργάνωσε καλά τις σημειώσεις σου. Φρόντισε να είναι σύντομες έτσι ώστε να σου υπενθυμίζουν τα όσα θέλεις να πεις, δίχως να χάνεται ο αυθορμητισμός και η ροή του λόγου σου
Χρησιμοποίησε τα «δυνατά σημεία» του χαρακτήρα σου προκειμένου να κερδίσεις το ενδιαφέρον του κοινού (π.χ. χιούμορ, παρουσίαση με οπτικοακουστικό υλικό, σύντομος και κατανοητός λόγος)
Διατήρησε σταθερό το ρυθμό της αναπνοής σου. Αυτό θα προσδώσει μεγαλύτερη σταθερότητα στο λόγο σου
Μην βιάζεσαι. Μίλα αργά και δυνατά ώστε να έχεις χρόνο να σκεφτείς την επόμενη πρόταση, αλλά και για να μην μεταδόσεις την νευρικότητά σου στους ακροατές
Η έκθεση μπροστά σε ακροατήριο σίγουρα αποτελεί ένα στρεσογόνο γεγονός, πόσο μάλλον όταν πρόκειται να αξιολογηθείς και να βαθμολογηθείς από την απόδοσή σου τη δεδομένη στιγμή. Ωστόσο, έχε στο μυαλό σου πως οι δάσκαλοί σου στοχεύουν στον εμπλουτισμό των γνώσεών σου και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων σου και όχι στο πως θα σε μειώσουν στα μάτια των συμμαθητών σου. Επομένως, εξέφρασε την άποψή σου και γρήγορα θα διαπιστώσεις πως θα τα πας πολύ καλύτερα απ ότι φοβάσαι!
Ελπίδα Μ.Παναγιωτουνάκου Ψυχολόγος– Ψυχοθεραπεύτρια