Το χαρτζιλίκι αποτελεί ένα από τα βασικά μέσα με τα οποία οι γονείς μπορούν να διδάξουν στα παιδιά τους τη διαχείριση των χρημάτων και την αξία της οικονομικής ανεξαρτησίας. Ωστόσο, το ερώτημα που συχνά απασχολεί τις οικογένειες είναι ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να ξεκινήσει ένα παιδί να λαμβάνει χαρτζιλίκι, καθώς και ποιο είναι το σωστό ποσό που θα πρέπει να του δίνεται.
Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για το χαρτζιλίκι;
Η ηλικία στην οποία ένα παιδί μπορεί να αρχίσει να λαμβάνει χαρτζιλίκι ποικίλλει ανάλογα με την ωριμότητα του, την ικανότητά του να κατανοήσει την έννοια του χρήματος και τις αξίες που θέλουν να του μεταδώσουν οι γονείς. Γενικά, τα περισσότερα παιδιά μπορούν να ξεκινήσουν να λαμβάνουν ένα μικρό ποσό ως χαρτζιλίκι από την ηλικία των 5-6 ετών. Σε αυτή τη φάση, το χαρτζιλίκι έχει κυρίως συμβολικό χαρακτήρα και δίνεται ως μέσο εξοικείωσης με τα χρήματα, βοηθώντας τα παιδιά να μάθουν να αναγνωρίζουν τα νομίσματα, να κατανοούν την αξία των χρημάτων και να κάνουν απλές συναλλαγές.
Δείτε ακόμη Γιατί τα παιδιά αποφεύγουν τα μπουφάν – Κρυώνουν λιγότερο; Πώς να το αντιμετωπίσω
Από την ηλικία των 8-10 ετών, το παιδί αρχίζει να κατανοεί καλύτερα τη σημασία της αποταμίευσης και των δαπανών, γεγονός που επιτρέπει στους γονείς να του δίνουν ένα σταθερό χαρτζιλίκι σε τακτική βάση. Σε αυτή τη φάση, το ποσό μπορεί να αυξηθεί ελαφρώς, ενώ οι γονείς μπορούν να το ενθαρρύνουν να αποταμιεύει ένα μέρος του για μελλοντικές ανάγκες ή επιθυμίες.
Στην εφηβεία, δηλαδή από τα 13-18 έτη, το χαρτζιλίκι αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία, καθώς οι οικονομικές ανάγκες των εφήβων αυξάνονται. Σε αυτή την ηλικία, το χαρτζιλίκι μπορεί να είναι πιο γενναιόδωρο, αλλά είναι σημαντικό να συνοδεύεται από συζήτηση και υπευθυνότητα, ώστε ο έφηβος να μάθει να το διαχειρίζεται με σύνεση και να μην ξοδεύει αλόγιστα.
Πόσα χρήματα είναι το σωστό ποσό για χαρτζιλίκι;
Το ποσό του χαρτζιλικιού εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η οικονομική κατάσταση της οικογένειας, η ηλικία του παιδιού και οι ανάγκες του. Δεν υπάρχει ένας αυστηρός κανόνας, αλλά υπάρχουν ορισμένες γενικές κατευθύνσεις που μπορούν να βοηθήσουν τους γονείς να καθορίσουν ένα λογικό ποσό.
Δείτε επίσης Γιατί καπνίζουν οι έφηβοι; Πώς πρέπει να δράσουν οι γονείς;
Για τα μικρότερα παιδιά (5-10 ετών), το χαρτζιλίκι μπορεί να είναι ένα συμβολικό ποσό, όπως 1-2 ευρώ την εβδομάδα, το οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν για μικρές λιχουδιές ή παιχνίδια. Από την ηλικία των 10-12 ετών, το ποσό μπορεί να αυξηθεί στα 5-10 ευρώ την εβδομάδα, ώστε το παιδί να αρχίσει να διαχειρίζεται μεγαλύτερα ποσά και να προγραμματίζει τις αγορές του.
Στην εφηβεία, ανάλογα με τις ανάγκες του εφήβου και την οικονομική δυνατότητα της οικογένειας, το χαρτζιλίκι μπορεί να κυμαίνεται από 20 έως 50 ευρώ το μήνα. Σε αυτή την ηλικία, το χαρτζιλίκι μπορεί να συμπεριλαμβάνει έξοδα όπως έξοδοι με φίλους, αγορά ρούχων ή ακόμα και συμμετοχή στα έξοδα του κινητού τηλεφώνου. Σε μεγαλύτερες ηλικίες, όπως στα 16-18 έτη, το ποσό μπορεί να προσαρμοστεί, ώστε ο έφηβος να έχει μεγαλύτερη οικονομική ευθύνη και να μάθει να διαχειρίζεται τα χρήματά του για διάφορες ανάγκες.
Πρέπει το χαρτζιλίκι να συνδέεται με υποχρεώσεις;
Ένα από τα πιο συχνά διλήμματα των γονέων είναι αν το χαρτζιλίκι πρέπει να δίνεται ελεύθερα ή να συνδέεται με συγκεκριμένες υποχρεώσεις του παιδιού, όπως οι δουλειές του σπιτιού ή οι σχολικές του επιδόσεις. Ορισμένοι γονείς επιλέγουν να δίνουν το χαρτζιλίκι ως σταθερό ποσό, ανεξάρτητα από τις επιδόσεις του παιδιού, με σκοπό να του διδάξουν την αυτοδιαχείριση. Άλλοι γονείς, ωστόσο, προτιμούν να το συνδέουν με συγκεκριμένες εργασίες ή προσπάθειες, ώστε το παιδί να μάθει ότι τα χρήματα αποκτώνται μέσα από την εργασία.
Δείτε Το σύνδρομο της άδειας φωλιάς: Όταν τα παιδιά φεύγουν – Πώς το αντιμετωπίζουμε
Μια ισορροπημένη προσέγγιση είναι να υπάρχει ένα βασικό ποσό χαρτζιλικιού, το οποίο το παιδί λαμβάνει σταθερά, αλλά να του δίνεται η ευκαιρία να κερδίσει επιπλέον χρήματα μέσα από συγκεκριμένες εργασίες, όπως το πλύσιμο του αυτοκινήτου ή το βοήθημα σε οικογενειακές υποχρεώσεις. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει την αξία της εργασίας, χωρίς να θεωρεί το χαρτζιλίκι ως δεδομένο.
Το χαρτζιλίκι είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό χρηματικό ποσό που δίνεται στο παιδί. Είναι ένα μέσο για να μάθει την αξία της υπευθυνότητας, της αποταμίευσης και της σωστής διαχείρισης των χρημάτων. Το κλειδί είναι να υπάρχει μια ισορροπία: να δίνεται με συνέπεια, να προσαρμόζεται στις ανάγκες της κάθε ηλικίας και να συνοδεύεται από συζήτηση και καθοδήγηση. Έτσι, το παιδί θα αποκτήσει υγιείς οικονομικές συνήθειες που θα το βοηθήσουν όχι μόνο στην παιδική του ηλικία, αλλά και στην ενήλικη ζωή του.