Τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του μωρού σας περνούν με το παιχνίδι. Έτσι καταλαβαίνει και μαθαίνει τον κόσμο και τον εαυτό του. Και πάνω απ’ όλα με χαρά!

1. Το παιχνίδι είναι συντονισμός

Περίπου στους έξι μήνες το μωρό σας είναι σε θέση να βάλει στόχο ένα αντικείμενο που του τραβάει το ενδιαφέρον και να το πιάσει. Συντονίζει τα μάτια και τα δαχτυλάκια του για να πιάσει, για παράδειγμα, ένα κορδόνι. Αν το τραβήξει προς το μέρος του κι ακουστεί μουσική, θα χαρεί τόσο πολύ που θα τραβάει το κορδόνι ξανά και ξανά. Με αυτό τον τρόπο βελτιώνει το συντονισμό του κι εξασκείται στις λεπτές κινήσεις.

Τι δίνει χαρά στο μωρό σας τώρα: Ένα μουσικό κουτί, μια κουδουνίστρα, μια μικρή μαριονέτα πάνω από το κρεβατάκι του ή απλώς ένα πλαστικό μπουκάλι γεμισμένο με ξύλινες χάντρες.

2. Το παιχνίδι είναι διασκέδαση

Από τον έκτο μήνα περίπου τα μωρά λατρεύουν τα συναρπαστικά παιχνίδια. Διότι τώρα μπορούν και θέλουν να μάθουν, για παράδειγμα, να κάνουν υπομονή, να αντέχουν την ένταση και να αντιλαμβάνονται τα συναισθήματά τους.

Στο παιχνίδι «κούκου», κρύβεται ένα πρόσωπο εμπιστοσύνης. Για παράδειγμα, η μαμά κρύβει το πρόσωπό της πίσω από τα χέρια της ή πίσω από μια πετσέτα. Η αγωνία του μωρού είναι μεγάλη. «Θα ξαναεμφανιστεί το πρόσωπό της;» Μετά πέφτει πάλι η καμπύλη της έντασής του και ξαλαφρώνει. «Τι ωραία, το πρόσωπο ξαναπαρουσιάζεται!» Εξίσου αποτελεσματικό είναι το αλογάκι και το πέταγμα του μωρού στον αέρα.

Τι δίνει χαρά στο μωρό σας τώρα: Μια κούκλα-χωνί, γιατί κι αυτή μπορεί να κρύβεται, ή ένα μεταξωτό πανί, με το οποίο μπορείτε να εξαφανίζετε «μαγικά» και να ξαναεμφανίζετε τα παιχνίδια του.

3. Το παιχνίδι είναι επαφή

Τα μωρά αγαπούν το άγγιγμα και ζητούν την επαφή. Γι’ αυτό, όταν βλέπουν μαζί σας εικονογραφημένα βιβλία, ευχαριστιούνται πολύ (τα πρώτα πάνινα βιβλία με εικόνες είναι για παιδιά από έξι μηνών). Όταν ένα μωρό βλέπει μαζί με τη μαμά ή τον μπαμπά ένα βιβλίο, μαθαίνει τον κόσμο και συγχρόνως εξασκείται στο να μοιράζει την προσοχή του, δηλαδή να αφιερώνεται και στους γονείς του και στις εικόνες.

Η επαφή με τους άλλους είναι επίσης καθοριστική στο παιχνίδι με τους συνομηλίκους (από 12 μηνών περίπου). Οι μεγάλοι νομίζουν ότι τα παιδιά παίζουν το ένα δίπλα στο άλλο, όμως η εντύπωση είναι παραπλανητική. Στη φάση αυτή τα παιδιά ξεσηκώνουν μερικά πράγματα το ένα από το άλλο, π.χ. πώς ανοίγεις μια ψωμιέρα ή πώς κατεβαίνεις με την όπισθεν από τη σκαλωσιά της παιδικής χαράς.

Τι δίνει χαρά στο παιδί σας τώρα: Εικονογραφημένα βιβλία για να τα βλέπετε και να τα αγγίζετε μαζί. Από ύφασμα, χαρτόνι ή πλαστικό για την μπανιέρα. Επίσης ένα φωτογραφικό άλμπουμ είναι διασκεδαστικό.

4. Το παιχνίδι είναι ανακάλυψη

Από το δωδέκατο μήνα περίπου θέλει να ανακαλύψει το παιδί από τι είναι φτιαγμένος ο κόσμος του. «Από τι αποτελείται το φορτηγάκι που μεταφέρει άμμο; Τι υπάρχει μέσα στην κοιλιά του αρκούδου; Από τι είναι φτιαγμένο το φαγητό μου;»

Ενώ το μωρό βλέπει ότι οι ρόδες του κίτρινου θηρίου αποσυναρμολογούνται εύκολα, ότι ο αρκούδος είναι παραγεμισμένος με ροκανίδια κι ότι στην κρέμα λαχανικών κρύβονται μικρά κομματάκια, κατακτά το περιβάλλον του.

Από το δέκατο έκτο μήνα περίπου αυτό συντελείται και συνθετικά. Το παιδί αρχίζει να κατασκευάζει πράγματα όπως έναν πύργο από ξυλοτουβλάκια ή τα πρώτα σχήματα από ζυμάρι. Έτσι μαθαίνει το ποιόν των υλικών αλλά και τα θεμέλια της στατικής. «Πώς πρέπει να τοποθετήσεις τα τουβλάκια το ένα πάνω στο άλλο, για να κρατήσει ο πύργος;»

Τι δίνει χαρά στο μωρό σας τώρα: Απλά συναρμολογούμενα παιχνίδια, κούκλες κι αρκουδάκια, τουβλάκια κι αυτοκινητάκια που αποτελούνται από μεγαλύτερα κομμάτια που αφαιρούνται εύκολα.

Το παιχνίδι είναι ανακάλυψη του εαυτού μας

Στον εικοστό μήνα περίπου αρχίζει το παιδί τα λεγόμενα παιχνίδια ρόλων. Κάνει, για παράδειγμα, ότι είναι η μαμά του. Μαγειρεύει κι έτσι τρυπώνει σε έναν άλλο ρόλο. Με αυτό τον τρόπο μαθαίνει κάτι για τον εαυτό του: Ότι δεν «είναι» η μαμά του, αλλά ότι παίζει τη μαμά του. Στη συνέχεια, ίσως παίξει τον μπαμπά κι ίσως καταλάβει ότι είναι τελείως διαφορετική αίσθηση το να είσαι ο μπαμπάς.

Τι δίνει χαρά στο μωρό σας τώρα: ένα κουζινάκι – παιχνίδι όπως κι ένα μικρό τρυπάνι κι ένα σίδερο. Μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιήσει και μια κούτα με μικρά καθημερινά αντικείμενα: κουτάλες μαγειρέματος, ένα χτυπητήρι .