Πόσες φορές τη μέρα πρέπει να επαναλάβετε την ίδια φράση μέχρι – επιτέλους- το παιδί ν’ αποφασίσει να κάνει όσα του λέτε; Ακόμα και εσείς έχετε βαρεθεί ν’ ακούτε τον εαυτό σας να φωνάζει και να επαναλαμβάνει συνεχώς τα ίδια και τα ίδια. Το αποτέλεσμα; Κάποιες φορές απλώς σηκώνετε τα χέρια ψηλά και, μη μπορώντας να κάνετε τίποτε άλλο, «παραδίδεστε» και εγκαταλείπετε κάθε προσπάθεια. Επειδή, όμως, η εγκατάλειψη δεν είναι ποτέ λύση, προσπαθήστε να κερδίσετε την προσοχή του πρακτικά, με διαφορετικούς τρόπους.
Κατεβείτε στο ύψος του
Αναλογιστείτε για λίγο το σκηνικό που επικρατεί μέσα στο σπίτι: εσείς μαγειρεύετε, ο αδελφός του φωνάζει και ο μπαμπάς έχει βάλει στη διαπασών την τηλεόραση. Η συνεννόηση κάτω από τέτοιες συνθήκες είναι εκ των πραγμάτων δύσκολη.
Αν θέλετε να σας ακούσει αμέσως και χωρίς διαμαρτυρίες, σταματήστε ό,τι κάνετε, πλησιάστε το και κατεβείτε στο ύψος του. Ζητήστε του να σταματήσει το παιχνίδι και να σας προσέξει για λίγα δευτερόλεπτα. Μ’ αυτό τον τρόπο, θα εστιάσει σε εσάς, χωρίς να χρειαστεί να φωνάξετε ή να το μαλώσετε, πληγώνοντας έτσι τον εαυτό σας, αλλά κυρίως, το ίδιο.
Να είστε απολύτως σαφείς και σύντομοι
Τα παιδιά δεν μπορούν να επεξεργαστούν πολλές πληροφορίες την ίδια στιγμή ούτε ν’ απασχολούνται με πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Για το λόγο αυτό, όταν δεν είμαστε σαφείς σ’ αυτά που τους ζητάμε, μπερδεύονται, «πελαγώνουν» και στο τέλος δεν κάνουν τίποτα.
Αν, για παράδειγμα, του πείτε ένα σκέτο «Ετοιμάσου για το σχολείο γιατί θ’ αργήσουμε και η δασκάλα θα σε μαλώσει», το πιθανότερο είναι να σας αγνοήσει. Αντίθετα, αν του δίνετε σαφείς και σύντομες οδηγίες, θα δείτε ότι τ’ αποτελέσματα θα είναι θεαματικά. Προτιμήστε την βήμα- βήμα προσέγγιση, έστω και αν σας φαίνεται χρονοβόρα διαδικασία. «Φόρεσε το παντελόνι σου» ή «Φτιάξε την τσάντα σου» είναι φράσεις που θ’ ηχήσουν πολύ πιο εύκολες στα αυτιά του και θα μπορεί να τις εφαρμόσει μια- μια. Σταδιακά, θα του γίνουν συνήθεια και δεν θα χρειάζεται πια να τις επαναλαμβάνετε.
Κάντε τα πάντα παιχνίδι
«Ποιος θα βάλει πιο γρήγορα τα παπούτσια του; Εσύ ή εγώ;» ή «Μπορείς να κουμπώσεις το μπουφάν σου σε δέκα δευτερόλεπτα;», είναι η πιο ασφαλέστερη και πιο σίγουρη τακτική για να κάνετε το παιδί να σας ακούσει. Με το να μετατρέπετε τα πάντα σε παιχνίδι θα καταφέρετε όχι μόνο να κερδίσετε την προσοχή του, αλλά και τον ενθουσιασμό του. Απλώς, αφήστε το να κερδίζει τις περισσότερες- αν όχι όλες- τις φορές!
Μία τέτοιου είδους συμβουλή βέβαια δεν μπορεί να εφαρμοστεί όταν έχετε μόνο μισή ώρα στη διάθεσή σας το πρωί για να ετοιμάσετε… όλη την οικογένεια, αλλά τις μέρες που έχετε περισσότερο χρόνο και μπορείτε να είστε πιο «χαλαρή»!
Ενθαρρύνετε έστω και μία μικρή βελτίωση στη συμπεριφορά του
Το «κλειδί» της υπόθεσης είναι να μην περιμένετε θαύματα! Για να συνηθίσει το παιδί σε μία καινούρια συμπεριφορά χρειάζεται χρόνος, υπομονή και επιμονή. Όταν δείτε ότι κάνει, έστω και μικρά βήματα προόδου, ενθαρρύνετε την συμπεριφορά του και πείτε του ότι μπορεί να βελτιωθεί κι άλλο αν προσπαθήσει. Αν, για παράδειγμα, μέχρι πρότινος αρνιόταν πεισματικά να μοιραστεί τα αγαπημένο του παιχνίδι με τ’ αδέλφια του, αλλά τώρα, έστω και θυμωμένο, δέχεται να τους το δανείσει, αφήστε το να δει ότι είστε περήφανη που έβαλε στην άκρη τον εγωισμό του!
Να του δίνετε μία σαφή προειδοποίηση
Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν τις ενδεχόμενες συνέπειες που θα υποστούν σε περίπτωση που δεν σας ακούσουν. Φροντίστε κάθε φορά να τα προειδοποιείτε σαφώς για το τι θα συμβεί αν αποφασίσουν να ακολουθήσουν τον δικό τους δρόμο, χωρίς να τα φέρετε προ εκπλήξεων. «Όποιος δεν μαζέψει τα παιχνίδια του από το πάτωμα, δεν θα δει τηλεόραση!»: προτιμήστε να τα «προειδοποιείτε» χρησιμοποιώντας γ’ ενικό, κάνοντας πιο απρόσωπη και λιγότερο απειλητική την φράση σας.
Το τρικ του… ναι!
Προσπαθήστε να μετατρέψετε ακόμα και τις αρνητικές σας απαντήσεις σε θετικές. Πώς γίνεται αυτό; Αν το παιδί σάς ρωτήσει αν μπορεί να πάει στο σπίτι του φίλου του, προτιμήστε, αντί να του πείτε «Όχι, δεν θα πας μέχρι να τελειώσεις τα μαθήματά σου.», χρησιμοποιήσετε το κόλπο του ναι: «Εννοείται πως θα πας μόλις τελειώσεις με τα μαθήματά σου!». Το ναι ηχεί πολύ καλύτερα στ’ αυτιά των παιδιών και, ας το παραδεχτούμε, και των μεγάλων!
Προσποιηθείτε ότι… ξεχνάτε
Σε περίπτωση που έχετε ήδη ζητήσει να κάνει κάτι χωρίς αποτέλεσμα, μπορείτε να υποκριθείτε ότι ξεχνάτε. Αφού περάσει κάποια ώρα, ζητήστε του να σας «θυμίσει» τον προηγούμενο διάλογό σας. «Τι λέγαμε πριν λίγο; Σου ζήτησα κάτι, αλλά δεν θυμάμαι τι! Θες να μου πεις εσύ;».
Εδώ «πατάτε» στην επιθυμία των παιδιών να φαίνονται πάντα εξυπνότερα και, με τις ερωτήσεις, από τη μία του υπενθυμίζετε χωρίς φωνές τα καθήκοντά του, από την άλλη τα κάνετε να αισθάνονται πιο υπεύθυνα!
Μην χρησιμοποιείτε «δωροδοκίες»
Ας παραδεχτούμε ότι όλοι οι γονείς έχουμε κάνει αυτό το λάθος! Πολλές φορές είναι δελεαστικό να χρησιμοποιούμε τα δώρα για να πετύχουμε τον στόχο μας με τα παιδιά. Ωστόσο, ακόμα και αν αυτό γίνεται συχνά, θα πρέπει τουλάχιστον να μετριαστεί.
Όταν το παιδί υιοθετεί μία «σωστή» συμπεριφορά, είναι σημαντικό να το επιβραβεύετε αλλά να μην το… δωροδοκείτε. Το «μπράβο» και η ενθάρρυνση αρκούν για να του περάσουν το μήνυμα. Αντίθετα, αν για κάθε καλή του πράξη, του υπόσχεστε από ένα αντάλλαγμα, θα συνηθίσει σ’ αυτό το μοτίβο, δεν θα μάθει το ουσιαστικό νόημα της συμπεριφοράς του και, μεγαλώνοντας, θα πιστεύει ότι θα πρέπει να παίρνει κάτι όταν προσφέρει.
Φυσικά, κάθε παιδί είναι διαφορετικό, έχει τα δικά του «κουμπιά» και τις δικές του κακές στιγμές. Γι’ αυτό, κάποιες φορές, όσες συμβουλές και αν ακολουθήσει κάθε γονιός, οι προσπάθειές του μπορεί ν’ αποβούν άκαρπες. Τι να κάνετε τότε; Η υπομονή είναι το παν!