Πώς εμπνέουμε τα παιδιά μας να διαβάζουν; Τι τρόπους χρησιμοποιούμε; Πώς αντιμετωπίζουμε την άρνησή τους για διάβασμα; Ποια είναι η πιο ανώδυνη και αποτελεσματική μέθοδος; Για τις πιο βασικές αγωνίες και απορίες που απασχολούν όλους τους γονείς δίνει, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του Αθηναϊκού και Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, «Πρακτορείο fm104.9», χρήσιμες κατευθύνσεις, ο Δρ Νευροψυχολογίας Ιατρικής Σχολής Ηρακλείου Κρήτης-Παιδοψυχολόγος Σήφης Κουράκης. O κ. Κουράκης επισημαίνει πως οι τρόποι επικοινωνίας ενός τόσο σύνθετου ζητήματος, διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Οι συμβουλές αφορούν σε παιδιά των πρώτων τάξων στου δημοτικού.
Τι κάνουμε
«Δεν μπορούμε να διαβάσουμε με τον ίδιο τρόπο και την ίδια συμπεριφορά ένα παιδί της Α΄και έναν μαθητή της ΣΤ΄ δημοτικού. Ειδικά στις πρώτες τάξεις έχουν άρνηση πολλά παιδιά ακόμη και να πάνε στο σχολείο όπως και να οργανώσουν και να συστηματοποιήσουν το διάβασμα», σχολιάζει ο καθηγητής νευροψυχολογίας και σημείωνει τρία σημαντικά βήματα κατάκτησης του στόχου. «Πρώτα από όλα, η άρνηση θέλει υπομονή. Δεύτερη επισήμανση, ο γονέας χρειάζεται να αφιερώσει χρόνο, κάτι που πολλοί γονείς δεν το κάνουν. Ένα τρίτο σημείο είναι ότι πολλά παιδιά στην Α΄και στην Β΄Δημοτικού προσεγγίζουν τη μάθηση με έναν παιγνιώδη τρόπο, ίσως γιατί δεν έχουν απογαλακτιστεί συναισθηματικά από την οικογένεια», αναφέρει ο κ. Κουράκης και εξηγεί ότι οι γονείς «πρέπει να βρίσκουν τρόπους όπως παραμύθια, παιχνίδια, αλλαγή ρόλων έστι ώστε να βοηθούν το παιδί να ενσωματώνει τη μάθηση».
Τι οφείλουμε να κάνουμε
«Πλησιάζουμε με στοργή το παιδί, εναλλάσσουμε τα μαθήματα με παιχνίδια. Βρίσκουμε σημαντικά κίνητρα, π.χ. “Εφόσον διαβάσουμε θα πάμε βόλτα”», υπογραμμίζει ο καθηγητής νευροψυχολογίας και επισημαίνει: «δεν αναπτύσσουμε ανταλλαγματικές συμπεριφορές, αλλά τονίζουμε ότι ο χρόνος που αφιερώνουμε στο διάβασμα είναι συγκεκριμένος και ακολουθεί ελεύθερος χρόνος για παιχνίδι. Έχει σημασία να εντάξουμε το διάβασμα μέσα στο καθημερινό πρόγραμμα. Μπορούμε επίσης να συνεργαζόιμαστε με το παιδί μας προκειμένου να καταρτίσουμε μαζί αυτό το πρόγραμμα».
Ο έμπειρος παιδαγωγός – ψυχολόγος κάνει μία σημαντική επισήμανση: «ακόμη και αν περάσει ο χρόνος διαβάσματος χωρίς το παιδί να μελετήσει, να μην κρατάμε θυμό γιατί μόνο έτσι θα μπορέσει τη δεύτερη, τρίτη ή πέμπτη φορά το παιδί να προσαρμοστεί».
Ο κ. Κουράκης σημειώνει ότι πρέπει να έχουμε πάντα μία καλή κουβέντα να πούμε για επιτυχίες και ικανότητες που έχουν τα παιδιά μας σε άλλους τομείς και όχι να εστιάζουμε σε κάποια αδυναμία, για παράδειγμα σε ένα μάθημα, στην ορθογραφία κ.λπ. Να παινεύουμε τα παιδιά μας, να δείχνουμε αγάπη και θαυμασμό.
«Ας λάβουμε υπόψη ότι σύμφωνα με έρευνες και μακροχρόνιες μελέτες, τα παιδιά που δυσκολεύονται να διαβάσουν, λειτουργούν καλύτερα σε μικρές ομάδες. Ας κανονίσουμε να διαβάσουν με έναν άλλον μαθητή. Θα βοηθούσαμε ιδιαίτερα αυτά τα παιδιά, αν μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε έστω ένα μισάωρο για μελέτη παρέα με έναν συμμαθητή τους», αναφέρει ο Δρ Νευροψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ηρακλείου Κρήτης.
Τι ΔΕΝ κάνουμε
«Δεν αρχίζουμε το κήρυγμα.
Δεν κάνουμε συγκρίσεις με αδέλφια και συμμαθητές. σε τόνο αυστηρό και συγκριτικό που πιθανότατα θα πληγώσουν και θα υποβιβάσουν την αυτοεκτίμηση του παιδιού.
Επίσης, ας αποφεύγουμε την επανάληψη της λέξης μάθημα. Να μην μιλάμε για τις επιδόσεις, όπως π.χ. “Διάβασες λίγο και δεν θα πάρεις καλό βαθμό αύριο”. Να μην προκαταβάλουμε την αποτυχία, κάτι τέτοιο δημιουργεί ενοχές στο παιδί και αυξάνει την άρνηση» όπως σημειώνει ο κ. Κουράκης.
Οι γονείς, όπως υπογραμμίζει ο κ. Κουράκης, πρέπει να αλλάξουν τη στάση τους απέναντι στα λάθη.
«Όταν ένα παιδί κάνει πολλά λάθη, αρχικά πρέπει να ελέγξουμε αν έχει διάσπαση προσοχής ή μικρή αδυναμία συγκέντρωσης. Να ξεκινάμε πάντα από το σωστό, και τα λάθη στο τέλος», επισημαίνει ο παιδοψυχολόγος και συμπληρώνει:«Ο γονέας πρέπει να τονίζει περισσότερο τα θετικά σημεία. Επίσης, τα λάθη θα ήταν καλύτερο να τα διορθώνει το ίδιο το παιδί ανοίγοντας το βιβλίο του. Η προφορική ορθογραφία είναι μία καλή πρακτική. Να βάλουμε το παιδί να μας πει προφορικά πώς θα έγραφε κάποιες λέξεις» καταλήγει ο Δρ Νευροψυχολογίας Ιατρικής Σχολής Ηρακλείου Κρήτης-Παιδοψυχολόγος Σήφης Κουράκης.
*Συνέντευξη στην Α. Χατζηγεωργίου