Ποιος είναι ο καλός δάσκαλος;

Ο δάσκαλος είναι ένα πρόσωπο το οποίο είναι καθολικά αποδεκτό ότι διαδραματίζει σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη και την καλλιέργεια της ψυχοσύνθεσης του μαθητή.

Γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη*
Ο Μέγας Αλέξανδρος θέλοντας να εξάρει την αξία του δασκάλου του Αριστοτέλη για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του είπε την ξακουστή φράση ‘’τη ζωή την οφείλω στον πατέρα μου, αλλά την καλή ζωή την οφείλω στο δάσκαλό μου.’’ Από αυτή και μόνο τη φράση συμπεραίνει τον καταλυτικό ρόλο που μπορεί να παίξει ένας δάσκαλος στη ζωή του μαθητή. O καλός δάσκαλος διακατέχεται από παιδαγωγική ευαισθησία και βοηθάει το μαθητή να ανέβει, χωρίς να του γίνεται εμπόδιο με τις υπερβολικές του απαιτήσεις. Ποια όμως είναι τα γνωρίσματα εκείνα που κάνουν έναν καλό δάσκαλο να ξεχωρίζει από έναν απλό δάσκαλο;

Η αγάπη του δασκάλου για το μαθητή του: Υπάρχουν δάσκαλοι που αγαπάνε τους μαθητές τους και άλλοι που τους βλέπουν απλώς ως μία επιχείρηση για να βγάζουν χρήματα , χωρίς να επιθυμούν το οποιοδήποτε συναισθηματικό δέσιμο μεταξύ τους. Ο δάσκαλος όμως που είναι πραγματικά συνεπής στο λειτούργημά του, αγκαλιάζει πρώτα και πάνω από όλα τις ψυχές των μαθητών του, ενδιαφέρεται πραγματικά για τα προβλήματά τους, κοιτάζει βαθιά στις ευαίσθητες ψυχές τους. Δεν τους αντιμετωπίζει μόνο ως ένα τρόπο απόκτησης χρημάτων , αλλά ως μοναδικές και ανεπανάληπτες προσωπικότητες που οφείλει να αγαπάει και να προστατεύει. Και η αγάπη για τον άνθρωπο είναι και εκείνη που μας ωθεί να γινόμαστε καλύτεροι και αληθινοί στο παιδαγωγικό μας καθήκον.

Οι εμπειρίες του δασκάλου: Τα βιώματα και οι εμπειρίες μας μέσα στη ζωή μπορούν να καταστήσουν έναν άνθρωπο πιο ικανό στο παιδαγωγικό του λειτούργημα, από την απλή επαγγελματική κατάρτιση. Τα βιώματά μας διδάσκουν και μας καταστούν ικανότερους και πιο έμπειρους στο να νουθετήσουμε και να καθοδηγήσουμε καλύτερα τα παιδιά. Ένα δάσκαλος που έχει ταξιδέψει αρκετά, έχει ασχοληθεί με πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες, έχει μελετήσει βιβλία εκτός του σχολικού περιβάλλοντος, αποκτά έναν διαφορετικό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τους μαθητές και τη γνώση γενικότερα, έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει καινούργιους τρόπους ώστε η ώρα της διδασκαλίας να είναι περισσότερο μία ευχάριστη εμπειρία και όχι τόσο καταναγκασμός.

Η αυτοπεποίθηση του δασκάλου: Μία φράση την οποία συνήθιζαν να λένε μεγάλοι δάσκαλοι πολεμικών τεχνών, είναι : αυτός που γνωρίζει αλλά δεν ξέρει ότι γνωρίζει, τότε δε γνωρίζει.’’ Ο καλός δάσκαλος έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του, γνωρίζει ότι κατέχει το αντικείμενο που διδάσκει και ξέρει πότε πρέπει να επιβληθεί στους μαθητές και να είναι πιο αυστηρός. Γνωρίζει ότι και η ίδια η παρουσία του πρέπει να εμπνέει αυτοπεποίθηση και δύναμη , χωρίς όμως αυτή να οδηγεί σε αλαζονεία.

Συνέπεια λόγων και έργων: Ο καλός δάσκαλος γνωρίζει ότι καμία συμβουλή δεν είναι ανώτερη από το ίδιο το παράδειγμα. Δείχνει στους μαθητές συνέπεια με το λόγο και τα έργα του. Πώς μπορεί κάποιος να περιμένει οι μαθητές του να είναι καθαροί, συνεπείς, ευγενικοί ,όταν ο ίδιος είναι βρώμικος, ασυνεπής, αγενής;

Ο καλός δάσκαλος δεν ακούει απόλυτα τους ανώτερούς του: Ο καλός δάσκαλος δεν ενδιαφέρεται να είναι αρεστός σε όλους , ούτε υπόκειται σε εκβιασμούς για να αλλάξει τους τρόπους διδασκαλίας του απλά για να νοιώθει ότι εναρμονίζεται με το σύστημα. Ο καλός δάσκαλος αλλάζει μόνο όταν δει έμπρακτα ότι αυτό θα ευεργετήσει τους μαθητές του και τον τρόπο διδασκαλίας του.

Οι αληθινοί δάσκαλοι στις ημέρες μας σπανίζουν. Καλό είναι να δώσουμε μεγαλύτερη βαρύτητα και στη βελτίωση του εκπαιδευτικού μας συστήματος, και στην αξία που έχει ο δάσκαλος για την ψυχή των παιδιών, αλλά και στα κριτήρια με τα οποία ένα δάσκαλος θα επιτρέπεται να διδάσκει.

Η Μαρία Σκαμπαρδώνη, είναι 23 ετών και είναι Δημοσιογράφος. Αρθρογραφεί για θέματα Φιλοσοφίας και την Ψυχολογίας.