Μαμά-μπαμπά, εγώ δίνω εξετάσεις, όχι εσείς!  Χαλαρά παιδιά, (σχεδόν) υστερικοί γονείς… “Πάλι με το κινητό παίζεις; Να δούμε τι κολοκύθια θα γράψεις αύριο…” “Κλείστο αμέσως και κοιμήσου, γιατί αύριο δεν θα μπορείς να λύσεις ούτε μισή άσκηση…” “Μήπως να το έκλεινες, τώρα που διαβάζεις, αυτό το ηλίθιο κατασκεύασμα…; Ανάθεμα σ’ αυτόν που το ανακάλυψε!” “Χαμήλωσέ το, βρε παιδί μου! Εσύ φοράς ακουστικά, κι εγώ ακούω τις μουσικές σου. Σ’ αυτή την ένταση είναι δυνατό να καταλάβεις τι διαβάζεις;… Με κοροϊδεύεις… Και κοροϊδεύεις και τον εαυτό σου… Καλύτερα να στείλεις το Yo….be και το F…οοk να δώσουν εξετάσεις… Καλύτερα από εσένα θα τα πάνε…” “Φέρτο αμέσως εδώ… Κινητό θα ξαναδείς μετά τις εξετάσεις…”

Ελάτε, μπαμπά-μαμά, ομολογήστε το: κάποια από τις παραπάνω φράσεις την έχετε σίγουρα πει, σίγουρα σκεφτεί, ή έχετε κάνει και χειρότερα… Βουτήξατε το κινητό του παιδιού και του επιτεθήκατε, θυμίζοντάς του όλα τα στραβά που έχει κάνει τα τελευταία 2, 3, 5 χρόνια, όλες τις μικρές “αποτυχίες” (απαίσια λέξη) του στις εξετάσεις που έχουν προηγηθεί. Κι έτσι σίγουρα του εξασφαλίσατε μια καλύτερη επίδοση στις αυριανές εξετάσεις. Του …φτιάξατε σίγουρα και την ψυχολογία, για να είστε σίγουροι πως θα γράψει απερίσπαστος/η από τη νέα τεχνολογία και θα συγκεντρωθεί καλύτερα χωρίς να κινδυνεύει να τον σαγηνεύσουν οι σειρήνες του διαδικτύου και να τον αυτο-καταστρέψουν οι κάθε λογής “γαλάζιες φάλαινες”.

Σίγουρα, το μετάνιωσε η μαμά που “βούτηξε” το τηλέφωνο του γιου της, νομίζοντας ότι χαζολόγαγε αυτό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όταν με τα ίδια της τα μάτια διαπίστωσε πως ο …ένοχος συνομιλούσε με τους συμμαθητές του για να διαπιστώσει αν όντως το κεφάλαιο Χ είναι εντός ύλης, ή αν εκείνη η …ρημάδα η άσκηση λύνεται έτσι ή αλλιώς… Βεβαιότατα, έφαγε τη “σφαλιάρα” του, ο αυστηρός μπαμπάς που απαίτησε και πήρε το κινητό και έβγαλε και τον υπολογιστή από το δωμάτιο της κόρης του, όταν εκείνη του είπε με εφηβικό θράσος: “Κι εσύ, και η μαμά, γιατί είστε όλη την ώρα στο …book, και δεν ανοίγεται και κανένα κανονικό βιβλίο, που είναι και πράγματα για την ηλικία σας;” Χωρίς καμία αμφιβολία, στήριξαν ψυχολογικά τα παιδιά τους και τους διασφάλισαν επιτυχία για τις αυριανές τους εξετάσεις!

“Να σου φτιάξω μια πορτοκαλάδα; Θα πιεις ένα χυμό; Μην ξεχάσεις τις βιταμίνες σου… Πάρε κι αυτό με τα Ω τάδε λιπαρά οξέα. Θα σε κάνει πιο συγκεντρωμένο. Πάρε κι αυτό το χαπάκι… Το βρήκα από το Διαδίκτυο. Μου είπε η ανιψιά του νονού της ξαδέρφης του θείου που -που είναι και γενικός γραμματέας στο υπουργείο- ότι θα σε βοηθήσει να γράψεις καλύτερα αύριο…(;;;)..” Μέχρι και οι διαφημιστές -πανέξυπνοι άνθρωποι, τους θαυμάζω και τους φοβάμαι- βγάλανε μήνυμα προς τα παιδιά να μη θυμώνουν με τους γονείς, όταν αυτοί προσπαθούν να βοηθήσουν με κάθε τρόπο τα βλαστάρια τους στην πνευματική τους προσπάθεια για τις κάθε είδους εξετάσεις… Τελικά, ποιος δίνει εξετάσεις και ποιος χρειάζεται φροντίδα;

Δυστυχώς για μένα, το βιώνω εδώ και χρόνια από δύο μετερίζια το πρόβλημα… Είμαι και γονιός και εκπαιδευτικός, -όπως και πολλοί από εσάς που διαβάζετε αυτές τις γραμμές- και σφίγγεται το στομάχι μου κάθε φορά στις εξετάσεις, για πολλούς λόγους. Πότε μια είδηση για κάποιο παιδί που έβλαψε τον εαυτό του από την πολύ ψυχολογική πίεση… Πότε η πληροφορία πως ο τάδε άριστος μαθητής τα παράτησε και δεν πήγε καν να εξεταστεί. Πότε κάποια ασθενοφόρα που μετέφεραν λιπόθυμα κάποια παιδιά από εξεταστικά κέντρα. Πότε κάποιο αγόρι ή κορίτσι να δακρύζει μπροστά στους εξεταστές του ή να ξεσπάει σε λυγμούς, επειδή δεν μπορεί να απαντήσει στα ζητούμενα των εξετάσεων ή από φόβο για το τι θα πει στους γονείς του που περιμένουν στο σπίτι να τον εξετάσουν για το πώς τα πήγε σήμερα… Λες και δεν του φτάνουν τα σχόλια των φίλων του, του τύπου: “καλά ρε, χαζός είσαι; αυτό δεν έλυσες;… ήταν πανεύκολο… εγώ πάω για 20 (τρομάρα του…)” ή η στεναχώρια του που δεν είχε διαβάσει όσο καλά έπρεπε και παρασύρθηκε από κάτι…

Έχω την εντύπωση πως δεν “μεταφράζουμε” καλά τα μηνύματα που παίρνουμε από τα παιδιά, ως γονείς ή ως εκπαιδευτικοί και θεωρούμε πως οι μαθητές σήμερα “παραείναι χαλαροί”, λες κι εμείς στη θέση του παντογνώστη-κριτή τα ξέρουμε όλα, και κρατάμε το μέτρο και τον ζυγό της κρίσεως. Εμείς οι αλάνθαστοι…

Για να θυμηθούμε λίγο τις δικές μας εξετάσεις… Όχι αυτές που δίνουμε κάθε μέρα ως γονείς ή ως εργαζόμενοι για να εξασφαλίσουμε τον επιούσιο για μας και τα παιδιά μας, αλλά ας “μικρύνουμε”, κι ας έρθουμε κι εμείς στη θέση των μικρών εξεταζόμενων… Αλήθεια, εμείς πώς νιώθαμε τότε;… Την αλήθεια, θέλω… Όχι την ωραιοποιημένη εικόνα που έχουμε κρατήσει, -ειδικά όσοι έτυχε να σπουδάσουμε κιόλας- και συνηθίζουμε να τη μεταφέρουμε και στα παιδιά, λέγοντάς τους πολλές φορές τι καλά που τα καταφέραμε και πώς πετύχαμε και γράψαμε άριστα σ’ αυτό ή σ’ εκείνο το μάθημα… Γιατί δεν τους λέμε για τις αποτυχίες μας; Για τότε που γράψαμε κάτω από τη βάση; Για τα λάθη που κάναμε, για τις ασκήσεις που δεν μας βγήκαν; Ή για τη φορά εκείνη -θυμάστε;- που νομίζαμε ότι “σκίσαμε” και τα είχαμε κάνει…σαλάτα…

Μήπως φοβόμαστε να τα παραδεχθούμε, ή πρέπει να τους δώσουμε την ατσαλάκωτη εικόνα και το πρότυπο ότι πρέπει να τα καταφέρουν πάση θυσία; Λες και από τις εξετάσεις αυτές και μόνο κρίνεται το μέλλον τους. Αυτή η τοποθέτηση είναι εγκληματική. Τελεία και παύλα! Κι επειδή τα παιδιά μας θα δώσουν πολλές-πολλές εξετάσεις, ας αφήσουμε τις (σχεδόν) υστερικές και μονόχνωτες συμπεριφορές κι ας τους πούμε πως και η αποτυχία -μικρή ή μεγάλη αυτό είναι υποκειμενικό να το κρίνει κανείς- είναι μέσα στο “παιχνίδι” των εξετάσεων. Δεν έγινε και τίποτα… Πέφτουμε και συνεχίζουμε. Κι αν είμαστε τυχεροί και δεν πέσαμε σήμερα, δεν σημαίνει ότι δεν θα πέσουμε ποτέ… Καλύτερα να είμαστε προετοιμασμένοι για όλα τα ενδεχόμενα. Κι ακόμη καλύτερα να στηρίζουμε τα παιδιά διακριτικά, αφήνοντάς τους το περιθώριο να αναπνεύσουν και να κάνουν τα λάθη τους.

Και αφού …μας θυμίσω, γι ακόμη μια φορά πως αυτή την περίοδο -κυρίως- τα παιδιά δίνουν εξετάσεις, σχολικές, να ευχηθώ: Καλή επιτυχία! (σ.σ. συνάδελφος ρώταγε, πριν λίγες μέρες, αν η επιτυχία μπορεί να είναι κακή!!!).

Κι αν δεν έρθει η επιτυχία σήμερα, δεν πειράζει… και η αποτυχία επιτρέπεται…Έστω, για λίγο!

Του Ανδρέα Ανδρικόπουλου, εκπαιδευτικού ([email protected]), 24/5/17