Λέγεται πως η κατάθλιψη είναι η μάστιγα της εποχής μας. Ωστόσο, οι περισσότεροι νομίζουμε πως είναι μια «ενήλικη» ψυχική ασθένεια. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν ισχύει. Πολλές φορές τα παιδιά βιώνουν έντονα καταθλιπτικά συναισθήματα, αλλά περνούν απαρατήρητα -τόσο από τους γονείς- όσο και από τους εκπαιδευτικούς. Αυτό συμβαίνει, γιατί, ανάλογα με την ηλικία, η κατάθλιψη εκφράζεται με διαφορετικά συμπτώματα. Μάλιστα, νέες έρευνες δείχνουν ότι περίπου το 20% των παιδιών έχει βιώσει έντονα καταθλιπτικά συναισθήματα, ενώ στην εφηβεία τα ποσοστά αγγίζουν το 40%..
Σύμφωνα με τους παιδοψυχολόγους υπάρχουν κάποιες συμπεριφορές στις οποίες πρέπει να δώσεις προσοχή, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σου.
Βρεφική και νηπιακή ηλικία :
Ο John R. Z. Abela και ο Benjamin L. Hankin στο βιβλίο τους «Οδηγός Κατάθλιψης σε παιδιά και ενήλικες» υποστηρίζουν πως σε τόσο τρυφερές ηλικίες, τα παιδιά δε μπορούν να αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους, πόσο μάλλον να τα εκφράσουν με λόγια. Έτσι μην περιμένεις να σου πει ποτέ «είμαι στεναχωρημένος». Σε αυτές τις ηλικίες, ένα παιδί με καταθλιπτικό συναίσθημα μπορεί να παρουσιάσει κάποια καθυστέρηση στην ανάπτυξή του, για παράδειγμα, στο να έχει έναν ορισμένο ρυθμό στον ύπνο. Επίσης, ορισμένες φορές ενδέχεται να εκδηλώνει αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, (π.χ. χτύπημα του κεφαλιού, δάγκωμα). Επίσης, είναι σημαντικό να ξέρεις ότι σε αυτές τις ηλικίες η κατάθλιψη ενδέχεται να εκδηλώνεται με εναλλασσόμενες απαιτητικές με απαθείς συμπεριφορές.
Προσχολική ηλικία:
Σε αυτή την ηλικία, η κατάθλιψη συνήθως εμφανίζεται σαν έλλειψη ενδιαφέροντος για την ενασχόληση με δραστηριότητες που συνήθως είναι ευχάριστες στα παιδιά όπως το παιχνίδι ή μια βόλτα. Όπως υποστηρίζει ο Δρ. Riley, το παιδί ενδέχεται, επίσης, να παλινδρομήσει, τόσο γνωστικά όσο και λεκτικά και γενικότερα, να εκδηλώσει συμπεριφορές που ανήκουν σε μικρότερες ηλικίες π.χ. μπορεί να κλαίει ακατάπαυστα αν χρειαστεί να το αφήσεις για λίγο σε ένα φιλικό σπίτι.
Σχολική ηλικία :
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, η εκδήλωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, αρχίζουν να μοιάζουν με των ενηλίκων. Τα παιδιά έχουν έντονο συναίσθημα ενοχής, υπερβολικής αυτοκριτικής, έλλειψη κινήτρου και αποχή από κοινωνικές δραστηριότητες. Έτσι, μπορεί να στεναχωριούνται υπερβολικά αν κάνουν κάποιο λάθος στο σχολείο, μπορεί να αποφεύγουν να συμμετέχουν σε σχολικές εορτές ή π.χ. να εγκαταλείψουν δραστηριότητες που παλιά τα ευχαριστούσαν , όπως η ζωγραφική.
Βέβαια, πρέπει να ξέρεις ότι όλα τα παραπάνω είναι απλά ενδείξεις και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγχωθείς αν το παιδί σου παρουσιάσει κάποιο από αυτά τα συμπτώματα. Ωστόσο, εάν κάποια συμπεριφορά επιμένει για καιρό, μπορείς να απευθυνθείς σε κάποιο ειδικό.