Οι εταιρείες τεχνολογίας τη συγκεκριμένη περίοδο θέλουν να πουλήσουν όλο και περισσότερους ηλεκτρονικούς υπολογιστές για τις σχολικές αίθουσες, όπου οι μαθητές θα μπορούν να «παλεύουν» χωρίς βοήθεια χρησιμοποιώντας τη «διδακτική μηχανή», η οποία όμως ουσιαστικά δεν διδάσκει.

Του John Dvorak dvorak.org 

Η χρήση των διδακτικών μηχανών στο παρελθόν ποτέ δεν στέφθηκε από επιτυχία και ούτε πρόκειται να συμβεί στο μέλλον. Σε ορισμένες περιπτώσεις και συγκεκριμένα όταν πρόκειται για ενθουσιώδεις μαθητές, η διδακτική μηχανή μπορεί να επιτύχει τον σκοπό της: να διδάξει. Στην ουσία, όμως, πρόκειται για τον ίδιο τύπο μαθητή που μπορεί από μόνος του να μάθει, να διδαχθεί χρησιμοποιώντας βιβλία και κάνοντας ερωτήσεις. Η μηχανή απλώς παρεμποδίζει τη διαδικασία.

Οι διδακτικές μηχανές υπάρχουν εδώ και αρκετό καιρό. Στα μέσα τού προηγούμενου αιώνα, ο συμπεριφοριστής Μ.Φ. Σκίνερ, αξιοποιώντας τις απόψεις του για τη συντελεστική μάθηση και αναπτύσσοντας τη θεωρία για την προγραμματισμένη μάθηση, κατασκεύασε τη διδακτική μηχανή, έναν αυτόματο εξεταστή των γνώσεων του μαθητή. Η μετεξέλιξή της ήταν οι υπολογιστές PLATO της Control Data. Το πρόγραμμα έλαβε άδεια από την Control Data Corporation το 1960 και εφαρμόστηκε σε όλη τη χώρα. Μέχρι και το 2006, υπήρχαν ακόμα αξιοποιήσιμα τερματικά PLATO.

Είχα την τύχη να παρακολουθήσω δύο μαθήματα. Ο χρήστης καθόταν πίσω από μια μεγάλη μακρόστενη πράσινη CRT οθόνη. Υπήρχε κάτι το διασκεδαστικό σε αυτές τις συσκευές. Ήταν εξαιρετικά αργές σε σύγκριση με τα σημερινά πρότυπα, αλλά τόσο φουτουριστικές στη δεκαετία του ’60 και του ’70. Η αποτελεσματικότητά τους ήταν αμφιλεγόμενη, παρόλο που όλα έδειχναν θαυμάσια. Όταν οι υπολογιστές εμφανίστηκαν στις αίθουσες στη δεκαετία του 1980, προκάλεσαν παρόμοιο δέος.

Μια πρόσφατη πρωτοβουλία με το όνομα Common Core, η οποία προωθείται σε μεγάλο βαθμό από το ίδρυμα Bill & Melinda Gates καθώς και από ορισμένους υψηλά αμειβόμενους συμβούλους κι έναν σημαντικό εκδοτικό οίκο, ελπίζει να αλλάξει την εκπαιδευτική διαδικασία, δίνοντας έμφαση στη χρήση των υπολογιστών. Το Common Core έχει γίνει αρκετά αμφιλεγόμενο κατά το προηγούμενο έτος για ένα σωρό λόγους πολιτικής και πρακτικών. Μεταξύ των σημαντικότερων καταγράφεται η αποκήρυξη των προηγούμενων μεθόδων μάθησης και ο απροκάλυπτος αποκλεισμός και αποθάρρυνση της γονικής βοήθειας στη διαδικασία της μάθησης. Αρκεί να αναφέρω ότι ένας από τους βασικούς στόχους του είναι να προσθέτει όλο και περισσότερους υπολογιστές στο εκπαιδευτικό μίγμα. Μηχανογραφημένη μελέτη. Μηχανογραφημένες δοκιμές. Πολλοί, πολλοί υπολογιστές. Όλο αυτό, στα μάτια μου τουλάχιστον, σημαίνει επιστροφή στην αναποτελεσματική και αδέξια μέθοδο εκπαίδευσης της διδακτικής μηχανής.

Δεν προκαλεί έκπληξη που τα αποτελέσματα των δοκιμών δεν κινούνται στον μέσο όρο.

Το μόνο πράγμα που κάνει ο υπολογιστής μέσα σε μια αίθουσα διδασκαλίας είναι να αποσπά την προσοχή από τη μελέτη. Φυσικά, αν το αντικείμενο σπουδών είναι η χρήση ενός υπολογιστή ή πώς γίνεται μια άριστη αναζήτηση στο Διαδίκτυο, τότε ο υπολογιστής είναι το ιδανικό εργαλείο. Εκεί όμως θα έπρεπε να βρίσκεται και το όριο. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να είναι το επίκεντρο της διδασκαλίας και όχι οι υπολογιστές.

Είναι πραγματικά παράξενο, ή και αξιοθρήνητο, το φαινόμενο όπου ο εκπαιδευτικός πηγαίνει από μαθητή σε μαθητή για να βοηθήσει καθέναν ξεχωριστά στον υπολογιστή του. Αυτό δεν λέγεται διδασκαλία. Αυτό είναι μηχανογραφική υποστήριξη.

Οι υπολογιστές είναι εκπληκτικοί, συμφωνώ. Αλλά, όπως και να το κάνουμε, οι δάσκαλοι διδάσκουν και οι υπολογιστές υπολογίζουν. Βγάλτε τώρα τα gadgets από τις τάξεις!