1. Επίδειξη. Η συγκεκριμένη πρακτική αφορά τη διδασκαλία δεξιοτήτων. Πολλές φορές αντί να ανακαλύψουν κάτι οι μαθητές προτιμότερο είναι να δείξει ο εκπαιδευτικός τι θέλει να κάνουν οι μαθητές και μετά να το κάνουν. Εννοείται ότι όταν επιδεικνύει κάτι, βασικό στοιχείο είναι να εξωτερικεύει και τη σκέψη του και μετά οι μαθητές να εξασκηθούν πολύ. Για να σας πείσω ότι η ανακάλυψη δεν είναι πάντα καλό πράγμα, σκεφτείτε οι πιλότοι να έπρεπε να ανακαλύψουν πώς πετά ένα αεροπλάνο…
2. Στηριζόμαστε στις προϋπάρχουσες γνώσεις. Δυστυχώς, πιο εύκολα το λέμε παρά το εφαρμόζουμε. Π.χ., υπάρχουν δάσκαλοι που αντί να στηρίζουν την εκμάθηση της διαίρεσης, λ.χ., 45:9, στην προπαίδεια, απαιτούν από τους μαθητές να το μάθουν απέξω σαν κάτι το χωριστό, το καινούριο, σαν κάτι άσχετο από την προπαίδεια. Και μετά παιδεύονται οι μαθητές, παιδεύονται κι αυτοί…
3. Να δίνουμε την ευκαιρία στους μαθητές να μιλάνε. Αυτό μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους: να τους δίνουμε περισσότερο χρόνο να μιλήσουν όταν απαντούν κάποια ερώτηση· να γίνεται διάλογος μέσα σε ομάδες· να γίνεται διάλογος μέσα στην τάξη. Βέβαια, για να είμαστε ρεαλιστές, δεν είναι και εύκολο να εξασφαλιστεί επαρκής χρόνος για την εξάσκηση του προφορικού λόγου για κάθε μαθητή. Αλλά από το τίποτα…
4. Να διδάσκουμε από την αρχή το κρίσιμο λεξιλόγιο. Θυμάμαι όταν πρωτοδίδαξα ιστορία, πίστευα ότι οι μαθητές ήξεραν όποια λέξη ήξερα κι εγώ… ελπίζω, για τους μαθητές τουλάχιστον, να το κατάλαβα γρήγορα. Λέξεις όπως λεηλατώ, εισβάλλω, κατακτώ, πολιορκία, ακμή, παρακμή κ.ά. τους είναι παντελώς άγνωστες. Άντε να διδάξεις ιστορία μετά… δε βοηθούν και τα βιβλία της Γλώσσας με το λεξιλόγιο που διδάσκουν. Ε, και το βάρος της διδασκαλίας ξέρετε πού πέφτει…
5. Οπτικοποίηση. Θυμάμαι ως φοιτητής μια δασκάλα Β΄ Δημοτικού να έχει γεμίσει τον πίνακα, μεγάλο πίνακα, με τον ορισμό του ποταμιού, να έχει βάλει τα δευτεράκια να τον αντιγράφουν και να απαιτεί να τον μάθουν απέξω! Τι πιο απλό από το να τους έδειχνε μερικές φωτογραφίες; Αν μη τι άλλο θα κουραζόταν λιγότερο… η πλάκα ήταν ότι οι γονείς τη θεωρούσαν καλή δασκάλα… τέλος πάντων. Εννοιολογικοί χάρτες, εικόνες, διαγράμματα βοηθούν. Απλώς πρέπει να τα βρούμε ή να τα φτιάξουμε. Συχνά μάλιστα είναι και στο βιβλίο…
6. Σταμάτα, ρώτα, σταμάτα, ανακεφαλαίωσε. Πιο αναλυτικά: δώσε χρόνο στους μαθητές να σκεφτούν τι έχετε κάνει μέχρι τότε· ρώτα τους κάτι που θα πυροδοτήσει πλούσιο διάλογο· δώσε και πάλι την ευκαιρία να σκεφτούν· ανακεφαλαιώστε μαζί τι κάνατε, σχολιάζοντας την ερώτηση
mcsotos.wordpress.com