Να χαμογελώ με νόημα όταν κάποιοι συγκρίνουν τη δουλειά του εκπαιδευτικού με εκείνη του θεατρικού ηθοποιού. Δεν έχουν άδικο. Η διαφορά είναι ότι ενώ ο ηθοποιός παίζει ένα ρόλο, ο εκπαιδευτικός καλείται να παίξει τόσους ρόλους όσοι είναι και οι θεατές.
Επιμέλεια Δημήτρης Τσιριγώτης
Να μην ξεχνώ ποτέ, ότι η παράσταση είναι παιδική και ας έχει νοήματα μεγάλων.
Να μην ψαλιδίζω τη φαντασία των παιδιών ώστε να πλησιάζει στη δική μου λογική.
Να αντιστέκομαι στη δόξα που μου δίνει η «σκηνή» και να δίνω απλόχερα το ρόλο του πρωταγωνιστή στα παιδιά.
Να ενθαρρύνω τα παιδιά να παίρνουν ρίσκα και να αγαπούν τα λάθη τους: αυτόν τον μονόδρομο της μάθησης. Να κυνηγούν με πάθος τη βελτίωση αλλά να φυλάγονται από της τελειότητας την παγίδα.
Να βλέπω τη τάξη σαν αγρό με του κόσμου τα διαφορετικά λουλούδια και να σταματήσω να ρίχνω εκείνο το σπόρο που μόνο γρασίδι βγάζει.
Να συνεχίσω να αφηγούμαι τα ίδια παραμύθια έτσι που να μοιάζουν διαφορετικά. Για να συνεχίσουν να εκπλήσσουν, μαζί με τα παιδιά, και εμένα.
Να έχω έμπνευση να βελτιώσω τα ταχυδακτυλουργικά μου κόλπα γιατί το σημερινό κοινό είναι πολύ απαιτητικό. Να έχω λόγο ασυνήθιστο αλλά όχι περίπλοκο.
Να μην παρασύρομαι να βλέπω τα παιδιά σαν άλογα κούρσας, αλλά σαν πουλάρια που τώρα δοκιμάζουν τα πόδια τους.
Να συνεχίσω να βλέπω την δουλειά μου σαν κοινωνική αποστολή και να αντιμάχομαι, με σθένος, την επιχειρούμενη προσπάθεια υποτίμησής της.
Αν και λαχταρώ και ξέρω ότι δικαιούμαι λίγη αναγνώριση παραπάνω να λέω: δεν πειράζει αφού κάνω αυτό που αγαπώ.
Κάνε να μην σβήσει ποτέ η φλόγα των δικών μου ματιών γιατί είναι το προσάναμμα που ανάβει και τη φλόγα στων παιδιών τα μάτια.
Να συνεχίσω να βλέπω τις ομορφιές που κρύβει ο κόσμος μας για να τις ζωγραφίζω για τους μαθητές μου και να τους εμπνέω αισιοδοξία και χαρά για τη ζωή.
Να μην ξεχνώ ότι η «ύλη» (που δεν βγαίνει με τίποτα) είναι μόνο η πρόφαση και το πνεύμα ο αληθινός ο στόχος.
Να προσέχω λίγο παραπάνω τους αδύναμους μαθητές και ας με κουράζουν λίγο παραπάνω.
Να δέχομαι την αξιολόγηση μέσα από τα φωτεινά μάτια των παιδιών και όχι μέσα από τα ανήλιαγα συρτάρια των ειδικών.
Κλείνοντας της αίθουσας την πόρτα να αφήνω απέξω τις δικές μου σκοτούρες, έγνοιες και σκιές και να τις αγνοώ όταν θα τη γρατζουνάνε για να ξαναμπούνε μέσα.
Να αντέχω την αμφισβήτηση των παιδιών απέναντι και στο πρόσωπο μου ως απαραίτητη για το δικό τους μεγάλωμα. Δύσκολο αυτό.
Να αντέχω, για το καλό των παιδιών, να είμαι μερικές φορές απέναντι αν και η καρδιά μου λαχταρά δίπλα. Να έχω τη δύναμη να μην τους χαϊδεύω τα αυτιά με λάφυρο την αγάπη τους. Να μπορώ να διαφωνώ έντονα μαζί τους όταν χρειάζεται. Σαν να είμαι το ακόνι που, με τη κόντρα του, τροχίζει το μυαλό και τη γλώσσα τους και τα κάνει κοφτερά. Με τέτοια όπλα δεν θα έχουν τίποτα στη ζωή να φοβηθούν.
Να κόψω την κακιά συνήθεια να είμαι ο καταθέτης στους λογαριασμούς των μαθητών και αυτοί απλοί αποταμιευτές των δικών μου γνώσεων και λογικών.
Να δείχνω στους μαθητές μου προς τα που να κοιτάξουν, αλλά να μην τους λέω και τι να βλέπουν.
Να μην ξεχνάω πως τα παιδιά μπορεί μεν να είναι οι καλύτεροι δέκτες αλλά είναι και οι χειρότεροι αποκωδικοποιητές. Να μην νιώθω αδικημένος λοιπόν τις φορές που δεν νιώθουν την αγωνία μου για εκείνα.
Να βλέπω τους μαθητές όχι μόνο σαν δέκτες αλλά κυρίως σαν πομπούς, παρόλο που μερικές φορές, μπορεί το σήμα τους, να με αποσυντονίζει.
Να μην μετατρέπω το σχολείο σε φροντιστήριο αν και θα με βόλευε έτσι περισσότερο. Να μην με στροβιλίζει και μένα των εξετάσεων η δίνη.
Να βλέπω τους συνάδελφους μου σαν συμπαίκτες, ειδικά τώρα, που θέλουν να μας κάνουν μονομάχους.
Να μην καταφεύγω στη κατάχρηση της εξουσίας που μου δίνει ο ρόλος μου. Και αν χρειάζεται τιμωρία να δίνεται με αγάπη. Να κόψω τη κακή συνήθεια να περνάω το δικό μου, με τον κατάλογο στο χέρι, σαν όπλο που σημαδεύει.
Να νοιάζομαι. Να νιώθω ευθύνη για αυτά. Μεγάλες κουβέντες. Δύσκολο.
Να μην δίνω μασημένη τροφή στους μαθητές αλλά να τους εμπνέω το πάθος της μάθησης μέσα από τη χαρά της ανακάλυψης.
Να τους πείσω να στέκουν με κριτική ματιά απέναντι στην πραγματικότητα και να αναζητούν με αποφασιστικότητα την δική τους αλήθεια. Έτσι θα δέχονται και τις αλήθειες των άλλων.
Να χτίσω φράγμα δυνατό για το χείμαρρο της βαθμοθηρίας που, τώρα πλέον, απειλεί να παρασύρει και τους εκπαιδευτικούς λόγω και της δικής τους αξιολόγησης.
Να μάθω τους μαθητές να αγαπάνε τη διαφορετικότητά τους, ως το μέσο που θα τους κάνει να περάσουν αύριο από το «εγώ» στο «εμείς».
Να μην ταυτίζω το καλό με την αδράνεια των μαθητών και το κακό με τη ζωηράδα τους.
Θα ήθελα τα παιδιά να συνεχίσουν να ονειρεύονται ότι θα αλλάξουν το κόσμο (όχι να τον γκρεμίσουν) και ας φοβάμαι ότι αυτός ο νέος κόσμος μπορεί να αφήσει εμένα απέξω.
Να μην ξεχνώ ότι και ας μοιάζουν οι αίθουσες φυλακές, εκεί μέσα, γεννιέται η δίψα για ελευθερία και δημοκρατία.
Πάνω από όλα θέλω να μην σβήσει ποτέ ο παιδαγωγικός μου έρως. Να μην θεωρήσω ποτέ τη σχέση με τη διδασκαλία δεδομένη και να τη διεκδικώ κάθε μέρα, με μια γλυκιά δόση ανασφάλειας, σαν να είναι η πρώτη μου μέρα στη τάξη.