Η θέση της μουσικής στο σχολείο είναι ζήτημα πρωτεύουσας σημασίας, αφού συνδέεται τόσο με το όλο ζήτημα της αγωγής όσο και με την πνευματική και την ψυχική καλλιέργεια των νέων. Θαυμάζουμε κάθε φορά το μορφωτικό και ψυχαγωγικό πλούτο των Μουσικών Σχολείων και αναρωτιόμαστε: δεν είναι δυνατόν τα σχολεία να έχουν στους κόλπους τους έστω και σε πιο αμυδρή σχέση τον κόσμο της μουσικής;
Τα οφέλη από μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν πολλαπλά. Η μουσική εξευγενίζει την ψυχή κάθε ανθρώπου, τον οδηγεί σε καταστάσεις πνευματικής ανάτασης, τον ψυχαγωγεί με τον πιο αυθεντικό και απόλυτο τρόπο, του καλλιεργεί πολλαπλά τις ευαισθησίες του. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι στην αρχαία Ελλάδα η μουσική μαζί με την ανάγνωση, τη γραφή, την αριθμητική και τη γυμναστική – ως ευρείες περιοχές εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης – ήταν η βάση του προγράμματός των.
Φυσικά η εξέλιξη στις κοινωνίες κα στους πολιτισμούς όχι μόνο είναι απλά αναγκαία, αλλά είναι και πρώτο ζητούμενο για την ίδια τη βιωσιμότητα των κοινωνιών και των πολιτισμών, για την ίδια την πρόοδο του ανθρώπου. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι ο κορμός της μόρφωσης θα άγεται και θα φέρεται σε κάθε «φύσημα του ανέμου» χωρίς στοχαστική έρευνα και κριτική διάθεση.
Γιατί στις εποχές μας η εκπαίδευση ταυτίζεται όλο και πιο πολύ με τη μετάδοση γνώσεων και πληροφοριών; Γιατί αφίσταται όλο και περισσότερο των προταγμάτων της αγωγής και της μόρφωσης; Γιατί ταυτίζουμε την έννοια και το περιεχόμενο των προσόντων με τις τεχνικού τύπου δεξιότητες; Αν το σχολείο είναι λίγο – πολύ υποχρεωμένο να υπηρετεί τις κοινωνικές προτεραιότητες, μήπως θα πρέπει να είμαστε αξιολογικά πιο ορθολογικοί στο τι είναι απαραίτητο να διδαχθεί μέσω των σχολείων στους νέους και στις νέες;
Χωρίς να έχω κάποια επιστημονική ή άλλου είδους ειδική εκπαιδευτική γνώση περί του θέματος παρά μόνο τη σχετική εκπαιδευτική εμπειρία μου, διαπιστώνω ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες που ασχολούνται με κάποιου είδους μουσικό όργανο είναι πιο ευαίσθητοι στην όλη λειτουργία του σχολείου, συνάπτουν πιο εύκολα φιλικές σχέσεις, σπάνια είναι επιθετικοί ή συμμετέχουν σε φαινόμενα βίας ή απομόνωσης και απαξίωσης άλλων μαθητών, είναι πιο αισιόδοξοι και πιο δημιουργικοί. Αλλά αυτά δεν είναι μια μικρή κατάκτηση όψεων της ζωής;
Κάθε φορά που το σχολείο μας κάνει εκδηλώσεις, όλοι εκπαιδευτικοί και εκπαιδευόμενοι χαιρόμαστε με τον πιο όμορφο τρόπο τη γοητεία της μουσικής και την εκφραστική δεινότητα μαθητών και μαθητριών των ποικίλων μουσικών σχημάτων που αυτοσχέδια έχουν δημιουργήσει. Και εδώ είναι πολλοί μαθητές και μαθήτριες και κάθε χρόνο αυξάνει ο αριθμός των φιλόμουσων νέων μας.
Βέβαια η όλη μουσική παιδεία τους δεν έχει προέλθει από τις δυνατότητες του σχολείου. Η συνεισφορά από την πλευρά του σχολείου είναι ο μουσικός οίστρος αλλά και η φοβερή σχέση με τη μουσική που έχει ένας φιλόλογος εκπαιδευτικός, ένας εκπαιδευτικός που εμπνέει, που κάθεται ώρες και ώρες εκτός προγράμματος και συντονίζει την όλη προσπάθεια μαθητών και μαθητριών. Εκείνο που μου κάνει επιπλέον όμορφη εντύπωση είναι το γεγονός ότι οι μουσικές εκδηλώσεις φανερώνουν αθέατες όψεις των νέων και συχνά ανατρέπουν την εικόνα της προκατάληψης των εκπαιδευτικών – περί καλών και κακών μαθητών / μαθητριών – που είναι τόσο άδικη και τόσο πρόχειρη.
Σήμερα η καλλιέργεια των νέων με τη μουσική είναι μια εύκολη υπόθεση, πιο εύκολη παρά ποτέ. Η αγορά ενός μουσικού οργάνου και μια κάποια πρωτόλεια καλλιέργεια των πρώτων μουσικών βημάτων από έναν μουσικό ή από ένα ωδείο είναι ικανή για να ανοίξει όλο αυτό το θαυμαστό στερέωμα της Μουσικής. Άλλωστε και το διαδίκτυο είναι μια φοβερή πηγή εκμάθησης και καλλιέργειας της μουσικής παιδείας και προσφέρει καθετί γύρω από αυτό το χώρο. Συλλογίζομαι ως προς κάποιες ξεχωριστές περιπτώσεις μαθητών και μαθητριών που ασχολούνται ομαδικά στην εκτός σχολείου ζωή τους με τη δημιουργία μικρών μουσικών συγκροτημάτων, πόσο σημαντική θα είναι αυτή η σύνδεσή τους στη μελλοντική τους ζωή και πόσο θα δένονται συναισθηματικά και πνευματικά με τη διαμεσολάβηση της μουσικής.
Η καλλιέργεια της μουσικής από το σχολείο θεωρώ ότι είναι μια βασική μορφωτική υποχρέωσή του, μια μεγάλη επιταγή για τη δημιουργία ενός όμορφου μέλλοντος στις νέες γενιές. Και κάθε σχολείο έχει απεριόριστες δυνατότητες και σ’ αυτό τον τομέα. Θεωρώ την αντίληψη, ότι η όποια βελτιωτική προσπάθεια του σχολείου περνάει μόνο μέσα από τις δυνατότητες της οργανωμένης πολιτείας, είναι λανθασμένη.
Σήμερα είναι αναγκαίο όσο ποτέ άλλοτε να κάνουμε το σχολείο ελκυστικό και δημιουργικό, ευρύτερα μορφωτικό και πολλαπλά όμορφο στους νέους και στις νέες. Αν μάλιστα η σχέση μαθητών και μαθητριών με τη μουσική παιδεία ξεκινήσει από το Δημοτικό σχολείο, τότε οι ρίζες θα είναι βαθιές και θα βρίσκουν εύκολα «νερό και υγρασία» στους άγονους καιρούς μας, στους καιρούς της ξηρασίας…
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
