Η «σχολική φοβία» αποτελεί μία αγχώδη διαταραχή η οποία εκδηλώνεται ως… ανεξήγητος και υπερβολικός φόβος του παιδιού να πάει στο σχολείο.
Η άρνηση απέναντι στην σχολική ζωή συνδέεται συνήθως με την υπέρμετρη ανάγκη του παιδιού να παραμείνει με τον γονέα στο σπίτι. Η πρώτη εμφάνιση φόβου για το σχολείο εμφανίζεται στον παιδικό σταθμό, το νηπιαγωγείο και κορυφώνεται στη Β΄ τάξη του δημοτικού.
Ωστόσο, είναι σημαντική η διάκριση μεταξύ της σχολικής φοβίας και της φυσιολογικής αρνητικής συμπεριφοράς / απροθυμίας του παιδιού όταν πηγαίνει πρώτη φορά στο σχολείο. Όταν η δυσκολία προσαρμογής στις νέες συνθήκες της σχολικής ζωής παραμένει και ο φόβος διογκώνεται αντί να περιορίζεται με το πέρασμα του χρόνου, τότε πλέον μιλάμε για σχολική φοβία.
Ποια παιδιά εμφανίζουν πιο συχνά σχολική φοβία;
Η σχολική φοβία συνήθως εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας 6 έως 10 ετών. Πιο ευάλωτα στη σχολική φοβία θεωρούνται τα παιδιά που είναι:
• Μοναχοπαίδια
• Πρωτότοκα
• Τα μικρότερα παιδιά της οικογένειας
• Με χρόνια ασθένεια
Ποια είναι τα συμπτώματα της σχολικής φοβίας;
• Όταν πλησιάζει η ώρα να πάει το παιδί στο σχολείο ή κατά την άφιξη στο σχολείο υιοθετεί αντικοινωνική συμπεριφορά (ξεσπάσματα θυμού, επιθετικότητα, ανυπακοή, υπερκινητικότητα, έντονη άρνηση να σηκωθεί από το κρεβάτι, να ντυθεί ή να δεχτεί φαγητό) και παραπονιέται για σωματικά συμπτώματα (πονοκέφαλο, πονόλαιμο, ζάλη, ναυτία, διάρροια, ενούρηση). Αν οι γονείς δεν επιμείνουν και το παιδί παραμείνει στο σπίτι, παρατηρείται άμεση υποχώρηση των συμπτωμάτων.
• Τις μέρες που πηγαίνει στο σχολείο κλαίει και αναζητά τους γονείς του. Εκδηλώνει φόβους που αφορούν στην ασφάλεια είτε την δική του είτε αγαπημένων προσώπων που βρίσκονται στο σπίτι, γι’ αυτό και ζητά επίμονα να επιστρέψει εκεί.
• Εμφανίζει δυσκολίες στον ύπνο όπως… εφιάλτες και δεν μπορεί να μείνει μόνο στο δωμάτιο του.
• Πιθανότερη περίοδος εκδήλωσης σχολικής φοβίας είναι η αρχή της σχολικής χρονιάς (Σεπτέμβριος-Οκτώβρης) καθώς και μετά από διακοπές. Συνήθως τα συμπτώματα δεν εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου ή των διακοπών. Πιο συχνά εμφανίζονται Κυριακή βράδυ και επιδεινώνονται Δευτέρα πρωί.
• Δεν εμφανίζει τα παραπάνω συμπτώματα σε άλλες δραστηριότητες της καθημερινότητας του.