Ως σωματική τιμωρία ορίζεται η πράξη επιβολής πόνου ή σωματικής δυσφορίας σε ανήλικο, με σκοπό τον σωφρονισμό ή τον έλεγχο της συμπεριφοράς του. Μορφές σωματικής τιμωρίας μπορεί να είναι, μεταξύ άλλων, το «ξύλο», το…
χαστούκι, το άγριο σπρώξιμο, το χτύπημα με αντικείμενο, το ταρακούνημα, το τράβηγμα (αυτιού, μαλλιών κ.λπ.), το δάγκωμα κ.α.
Ο νόμος απαγορεύει τη λήψη σωφρονιστικών μέτρων που θίγουν την αξιοπρέπεια των παιδιών αλλά δεν εξαιρεί ρητά τη σωματική τιμωρία από τα μέτρα που επιτρέπεται να επιβάλλουν οι γονείς στα παιδιά για τη διαπαιδαγώγησή τους. Ωστόσο, ο νέος νόμος 3500/06 για την ενδοοικογενειακή βία που ψηφίστηκε πρόσφατα απαγορεύει την άσκηση σωματικής βίας σε βάρος ανηλίκου ως μέσο σωφρονισμού στο πλαίσιο της ανατροφής του, με τη ρητή διευκρίνιση – στην αιτιολογική έκθεση- ότι η σωματική τιμωρία δεν περιλαμβάνεται στα επιτρεπτά μέτρα σωφρονισμού και ότι η χρήση της επισύρει για τους γονείς τις συνέπειες της κακής άσκησης της γονικής μέριμνας. Η σωματική τιμωρία απαγορεύεται ρητά σε σχολεία και ιδρύματα.
Το Δίκτυο υποστηρίζει ότι χρειάζεται να υπάρξει ρητή νομοθετική απαγόρευση για κάθε μορφή σωματικής τιμωρίας στα παιδιά, αλλά και έμπρακτη εγκατάλειψή της ως παιδαγωγικού μέτρου, δίνοντας τη θέση της σε μη βίαιες μορφές διαπαιδαγώγησης των παιδιών.

Η σωματική τιμωρία ΔΕΝ κάνει καλό!

H διεθνής βιβλιογραφία επισημαίνει ότι η χρήση της σωματικής τιμωρίας αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης αντικοινωνικής συμπεριφοράς, τονίζοντας ότι συχνά οδηγεί σε σωματική κακοποίηση αφού τα όρια μεταξύ του επιτρεπτού σωφρονισμού και της υπερβολικής βίας είναι δυσδιάκριτα. Επίσης ερευνητικά αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι η συχνή υιοθέτησή της συνδέεται με αρνητικά επακόλουθα (π.χ εμφάνιση ψυχολογικών διαταραχών, χαμηλή σχολική επίδοση, προβλήματα κοινωνικοποίησης κ.ά) ενώ επισημαίνουν ότι αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για χρήση σωματικής βίας στην ενήλικη ζωή. Επιπλέον το σύνολο των ερευνητών συγκλίνουν στον αναποτελεσματικό της χαρακτήρα καθώς στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οι ανήλικοι επαναλαμβάνουν την ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Επιπρόσθετα αμφισβητείται σημαντικά και η παιδαγωγική αξία του εν λόγω μέσου καθώς υποτιμά τη δύναμη και τα ευεργετικά αποτελέσματα του λόγου, εξαίρει τη σωματική υπεροχή, διδάσκει στα παιδιά ότι η χρήση σωματικής δύναμης αποτελεί θεμιτό μέσο επίλυσης προβλημάτων και καταμαρτυρά ότι η παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων είναι επιτρεπτή προκειμένου να επιτευχθεί ο επιδιωκόμενος στόχος.