…Και πώς θα τα διορθώσουμε!

Όλοι οι γονείς έχουν τις καλύτερες προθέσεις όταν πρόκειται για τα παιδιά τους… Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα κάνουμε πάντα όλα σωστά. Αντιθέτως, υπάρχουν κάποια πράγματα που σχεδόν όλοι μας κάνουμε συστηματικά λάθος! Να τα πιο συνηθισμένα από αυτά και μερικές ιδέες για να διορθώσουμε τη συμπεριφορά μας.
1. Άλλα λέμε κι άλλα κάνουμε!
Πόσες φορές δεν έχετε ζητήσει ουρλιάζοντας από τα παιδιά σας να σταματήσουν να φωνάζουν; ή τους εξηγείτε ότι είναι κακό να λέμε ψέματα – για να σας ακούσουν να λέτε μετά από λίγο στο τηλέφωνο ότι θα αργήσετε στο γραφείο επειδή έχετε πέσει σε κίνηση (στην πραγματικότητα, πίνετε ακόμα καφέ στην κουζίνα σας);
Γιατί είναι λάθος: Τα παιδιά μαθαίνουν από όσα μας βλέπουν να κάνουμε κι όχι από ό,τι τους λέμε, οπότε πρέπει να προσέχουμε περισσότερο τη συμπεριφορά μας παρά τις νουθεσίες μας. Επιπλέον, εάν συστηματικά άλλα λέμε κι άλλα κάνουμε, σύντομα θα αρχίσουν να παίρνουν τα λόγια μας λιγότερο στα σοβαρά.
Η λύση: Μην λέτε μόνο στα παιδιά μας τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουν. Δείξτε το με πράξεις. Για παράδειγμα, όταν τους φωνάζετε επειδή φωνάζουν μεταξύ τους, πάρτε μια βαθιά ανάσα, προσπαθήστε να ανακτήσετε την αυτοκυριαρχία σας και εξηγήστε τους ήρεμα ότι ήταν λάθος που υψώσατε τη φωνή κι ότι οι διαφωνίες ανάμεσα στους ανθρώπους δεν λύνονται με φωνές αλλά με ήρεμο διάλογο. Έτσι, τους δείχνετε και τον τρόπο να αναγνωρίζουν τα λάθη τους και να επανορθώνουν.
2. Δεν τους λέμε αρκετά “όχι”
Λέτε στο παιδί σας ότι δεν θα μπορέσετε να πάτε στο πάρκο για ποδήλατο το απόγευμα επειδή θα έρθει η γιαγιά του να σας επισκεφτεί και η αντίδρασή του είναι να αρχίσει να κλαίει και να χτυπιέται. Τι να κάνετε; Κανονίζετε με τη γιαγιά να τα πείτε στο πάρκο.
Γιατί είναι λάθος; Όταν τα παιδιά έχουν όλα όσα ζητούν -επειδή πολύ απλά προτιμάμε να γλυτώσουμε τη γκρίνια που θα έχει σαν συνέπεια η άρνησή μας- είναι πιο πιθανό να γίνουν εγωκεντρικά και κακομαθημένα. Όταν δεν ακούνε “όχι” πού και πού αρχίζουν να πιστεύουν ότι όλα τους ανήκουν κι όταν κάθε ανάγκη τους πρέπει να ικανοποιηθεί στη στιγμή.
Η λύση: Πριν βιαστείτε να δεχτείτε κάποια απαίτηση του παιδιού, προκειμένου να μην το δυσαρεστήσετε, σκεφτείτε: συμφωνείτε πραγματικά με αυτό ή απλά δεν έχετε το ψυχικό σθένος να μην το αφήσετε να… του περάσει; Εάν συμβαίνει το δεύτερο, μην ξεχνάτε ότι ανάμεσα στις υποχρεώσεις σας ως γονιός είναι να μάθετε στο παιδί σας ότι δεν μπορεί να έχει πάντα ό,τι επιθυμεί και πως ακόμα κι αν στερηθεί κάτι, στο τέλος δεν θα πάθει και τίποτα!
3. Κάνουμε καυγάδες για το φαγητό
“Αν φας το σπανακόρυζο θα σου δώσω σοκολάτα”. “Δεν έφαγες το μπρόκολο; Δεν έχει βόλτα στις κούνιες”. Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που κάνουμε στη διατροφή των παιδιών είναι ότι το χρησιμοποιούμε συχνά ως μέσο επιβράβευσης ή τιμωρίας.
Γιατί είναι λάθος; Είναι σημαντικό τα παιδιά να μάθουν από μικρή ηλικία ότι το φαγητό είναι κάτι που τους προσφέρει ενέργεια και οι σωστές επιλογές είναι σημαντικές για την υγεία τους. Εάν συνδέσουν στα μυαλό τους τα γλυκά ως κάτι που παίρνουν για επιβράβευση, θα τα επιζητούν πιο συχνά και θα μάθουν να τρώνε για να φτιάξουν την ψυχολογία τους και όχι για να θρέψουν το σώμα τους, αποκτώντας έτσι από νωρίς μια λίγο προβληματική σχέση με το φαγητό.
Η λύση: Μην συνδέετε την ώρα του φαγητού με καυγάδες και εντάσεις. Αυτό που μπορείτε να κάνετε εσείς είναι να εξασφαλίσετε όσο πιο θρεπτικό φαγητό γίνεται για την οικογένειά σας κι από κει και πέρα τα παιδιά θα αποφασίσουν μόνα τους πόσο θα φάνε. Αφήστε φρέσκα φρούτα και άλλα υγιεινά σνακ (όπως μπαστουνάκια λαχανικών ή μπάρες δημητριακών) σε σημεία όπου έχουν εύκολη πρόσβαση ώστε όταν πεινάσουν να επιλέξουν κάτι από αυτά.
4. Τους λέμε “μπράβο” χωρίς να το αξίζουν
Ο γιος σας φέρνει από το σχολείο μια ζωγραφιά που μοιάζει περισσότερο με μουτζούρα παρά με στοιχειωμένο πύργο (όπως υποτίθεται ότι είναι) κι εσείς ενθουσιάζεστε λέγοντας πόσο καταπληκτικό, τέλειο και καλύτερο από οτιδήποτε άλλο έχετε δει στη ζωή σας!
Γιατί είναι λάθος: Ναι, θέλετε το παιδί σας να έχει αυτοπεποίθηση, όχι όμως και μια εντελώς στρεβλή εικόνα των ικανοτήτων του. Επιπλέον, δεν θα αργήσει η μέρα που το παιδί θα αντιληφθεί ότι δεν του λέτε την αλήθεια και έτσι είναι πιθανό να χάσει την εμπιστοσύνη του στα λόγια σας.
Η λύση: Εάν πιστεύετε ότι θα μπορούσε να ζωγραφίσει εκείνον τον πύργο καλύτερα είναι προτιμότερο να εκτιμήσετε την προσπάθειά του αλλά να του εξηγήσετε ότι εάν αφιερώσει λίγο ακόμα χρόνο θα μπορεί να τον κάνει πολύ καλύτερο. Εστιάστε στον κόπο που καταβάλλει, στον ενθουσιασμό του, στη διάθεσή του να μοιραστεί μαζί σας αυτό που έφτιαξε και όχι στο αποτέλεσμα. Πείτε του ότι είστε πολύ περήφανη που προσπαθεί να μάθει να ζωγραφίζει/να παίζει πιάνο/να παίζει ποδόσφαιρο κι ότι ξέρετε πως αν συνεχίσει να προσπαθεί έτσι θα το κάνει κάθε μέρα και καλύτερα.
5. Βάζουμε “ταμπέλες”
“Είσαι τόσο ακατάστατη!” “Μην είσαι τεμπέλης!” ” Έχεις γίνει τόσο κουραστικός!” Δεν τα εννοούμε ακριβώς έτσι, αλλά όταν βγαίνουμε εκτός εαυτό είναι εύκολο να αρχίσουμε να εκτοξεύουμε χαρακτηρισμούς. Μόνο που για τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα από όση νομίζουμε.
Γιατί είναι λάθος: Τα παιδιά διαμορφώνουν την εικόνα που έχουν για τον εαυτό τους από αυτή που έχουν για εκείνα οι γονείς τους. Από εμάς θα αντιληφθούν ποιες είναι οι δυνατότητες και οι αδυναμίες τους. Όταν χαρακτηρίζουμε το παιδί (αντί για τη συμπεριφορά του) το αναγκάζουμε να αυτοπροσδιορίζεται μέσα στα στενά πλαίσια των χαρακτηριστικών που εμείς του έχουμε προσάψει. Με άλλα λόγια, δεν μπορείτε να λέτε 100 φορές μέσα στη μέρα στο παιδί σας ότι είναι ακατάστατο και να περιμένετε να καθαρίσει τελικά το δωμάτιό του!

Η λύση: Όταν διαπιστώνετε ότι έχετε κάνει αυτό το λάθος, ζητήστε συγνώμη από το παιδί, λέγοντας ότι δεν εννοούσατε αυτό που είπατε κι ότι είναι λάθος να χαρακτηρίζουμε τους ανθρώπους με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. Εστιάστε σε μια συγκεκριμένη συμπεριφορά του παιδιού (“ήταν ανεύθυνο να πας αδιάβαστος στο σχολείο”)-αντί να γενικεύετε (“είσαι ανεύθυνος”)