Η μελέτη κάποιες φορές μπορεί να γίνει πολύ κουραστική και να μην αποδώσει καρπούς. Είτε κάνουμε λόγο για τις πανελλαδικές είτε για τις εξεταστικές των φοιτητών, η ύλη είναι μεγάλη και οι λεπτομέρειες απαραίτητες. Προσπαθώντας τόσα χρόνια να κάνω το διάβασμα (αλλά και τη ζωή μου) ευκολότερο, δοκίμασα διάφορους τρόπους μελέτης και απομνημόνευσης μεγάλου όγκου πληροφοριών και τους παρουσιάζω τώρα εδώ ελπίζοντας να βοηθήσω:
1) Μια επισήμανση!
Συνήθως υπογραμμίζουμε μ’ ένα φωσφορούχο μαρκαδόρο τα σημαντικά ενός κειμένου. Όμως μια ποικιλία χρωμάτων μπορεί να φέρει περισσότερα αποτελέσματα και να οργανώσει τις πληροφορίες με καλύτερο τρόπο στο μυαλό. Εγώ συνήθιζα, για παράδειγμα, να υπογραμμίζω με κίτρινο χρώμα τις ημερομηνίες, με πράσινο τα σημαντικά γεγονότα, με πορτοκαλί τους ορισμούς, με μπλε τα ονόματα. Έτσι, ήξερα ανάλογα με το χρώμα που ν’ ανατρέξω όταν έψαχνα κάτι, χωρίς να χάνω χρόνο. Αυτός ο διαχωρισμός με τα χρώματα, βοηθάει πολύ τους οπτικούς τύπους.
2) Post-it!
Σε περιόδους εξετάσεων γέμιζα τα βιβλία μου μ’ αυτά τα κλασικά κίτρινα αυτοκόλλητα χαρτάκια και πάνω τους συνήθως σημείωνα κάποιες πληροφορίες με τη μορφή σχεδιαγράμματος ή έγραφα πράγματα τα οποία δεν μπορούσα να θυμηθώ εύκολα, ώστε βλέποντας τα χαρτάκια συνέχεια να μην υπάρχει περίπτωση να τα ξεχάσω. Στις πανελλαδικές μάλιστα, θυμάμαι πως για το μάθημα της ιστορίας δεν περιορίστηκα στο να κολλάω τέτοια χαρτάκια μόνο στο βιβλίο αλλά τα κολλούσα και σε τοίχο του δωματίου μου που έβλεπα κάθε πρωί όταν ξυπνούσα, έπειτα όταν γύριζα σπίτι και πριν κοιμηθώ. Μιλάμε για κανονική πλύση εγκεφάλου, αλλά ο βαθμός στο τέλος έδειξε πως τουλάχιστον άξιζε τον κόπο!
3) Σχεδιαγράμματα και πίνακες!
Όπως ανέφερα και παραπάνω, έκανα πολύ συχνά σχεδιαγράμματα με βελάκια, καθώς με βοηθούσαν να ρίχνω μια γρήγορη και συνοπτική ματιά στα γεγονότα, κάτι που λειτουργούσε σαν μια μικρή υπενθύμιση, για να φέρω στο μυαλό μου όλο το κείμενο με τις υπόλοιπες λεπτομέρειες. Ήταν σαν μια μικρή εισαγωγή χωρίς πολλά λόγια που τα σημαντικά παρουσιάζονταν σχηματικά. Επίσης, έφτιαχνα πίνακες με ημερομηνίες, ορισμούς και γεγονότα, για να έχω όλα τα σημαντικά συγκεντρωμένα και οργανωμένα, σε στυλ καταλόγων.
4) Λέξεις – κλειδιά!
Σ’ ένα κείμενο συνήθως υπάρχουν λέξεις χαρακτηριστικές και αντιπροσωπευτικές των γεγονότων που παρουσιάζονται. Λέξεις στις οποίες θα σταθεί κανείς και που τραβούν περισσότερο τη προσοχή, είτε γιατί είναι ασυνήθιστες είτε γιατί είναι μεγάλες/δύσκολες/δυσνόητες. Αυτές τις λέξεις τις σημείωνα συνήθως στην αρχή της ενότητας, τις μάθαινα πολύ καλά και καμιά φορά, όταν δεν ήταν απαραίτητη η αυστηρή αποστήθιση της ύλης, μάθαινα μόνο αυτές και μετά τις συνέδεα με τα γεγονότα.
5) Ερωτήσεις σε κάθε παράγραφο!
Κλασική μέθοδος και πράγματι βοηθάει πολύ. Απλά σημειώνεις μια ερώτηση σε κάθε παράγραφο σχετικά με το περιεχόμενο της και διαβάζοντας το κείμενο, απαντάς. Το κακό είναι πως καμιά φορά χάνεις τον ειρμό και τη συνοχή ολόκληρου του κειμένου όταν προχωράς παράγραφο-παράγραφο. Μια παραλλαγή αυτής της τεχνικής είναι αντί για ερωτήσεις, να γράφεις σε κάθε παράγραφο τίτλο.
6) Ερωτήσεις γενικά!
Κάποιες φορές, όταν η ύλη ήταν μεγάλη και δύσκολη, έγραφα σ’ ένα χαρτί ερωτήσεις σχετικά με το περιεχόμενο και κάθε βράδυ φρόντιζα να τις απαντώ. Όταν δεν ήξερα κάποια γυρνούσα στο κείμενο και μετά πάλι απ’ την αρχή.
7) Περίληψη!
Είναι γεγονός ότι πολλοί μαθαίνουν καλύτερα κάτι όταν το γράφουν! Στην ουσία κρατάς σημειώσεις. Προσωπικά με βοηθούσε πολύ να σημειώνω σ’ ένα τετράδιο τα πιο σημαντικά σε στυλ περίληψης και στο τέλος να διαβάζω μόνο αυτήν την περίληψη που βέβαια ήταν πολλών σελίδων αλλά συνολικά έβγαινε το μισό της ύλης.
8) Πόση φαντασία διαθέτεις;
Μην αντιμετωπίζεις το κείμενο με τόσο αυστηρό τρόπο, δες το σαν ένα μυθιστόρημα ή μια ταινία. Πολλές φορές όταν διαβάζω, ακόμα και κάτι επιστημονικό, το πλάθω σαν εικόνα ή σενάριο στο μυαλό μου, όσο βέβαια το επιτρέπει το κείμενο.
9) Δες κάποιο ντοκιμαντέρ!
Αν στην ύλη που έχεις να μάθεις προσθέσεις και το ανάλογο οπτικοακουστικό υλικό, τότε το διάβασμα θα γίνει πολύ πιο ευχάριστο, ενώ εμπεδώνεις κάτι καλύτερα όταν υπάρχει η αλληλεπίδραση με τόσους τρόπους.
10) Συζήτα το!
Συζήτα αυτά που έχεις διαβάσει με τους φίλους σου ή ακόμα και σε σχετικές κοινότητες στο διαδίκτυο. Συζητώντας για κάτι, το ξεχνάς πολύ πιο δύσκολα καθώς δημιουργούνται περισσότερες εντυπώσεις γύρω απ’ αυτό, ενώ δείχνει και μια άνεση που συνδέεται με την κατάκτηση της γνώσης.
Βέβαια δεν είναι όλα για όλους και δεν εφαρμόζονται όλα μαζί γιατί τότε το πράγμα μπερδεύεται περισσότερο. Μπορούμε να εφαρμόσουμε αναλόγως τη δυσκολία και το μέγεθος της ύλης 2-3 μεθόδους και οπωσδήποτε αυτές τις μεθόδους που κρίνουμε πως ταιριάζουν καλύτερα στο είδος των εξετάσεων που θα δώσουμε. Στις πανελλαδικές είναι δυστυχώς απαραίτητη η αποστήθιση όλων των πληροφοριών και ενθαρρύνεται η παπαγαλία, ενώ στις εξεταστικές του πανεπιστημίου υπάρχει μια σχετική ελευθερία στην οργάνωση και την απόδοση των απαντήσεων. Επίσης άλλοι τύποι είναι περισσότερο οπτικοί ή ακουστικοί, άλλοι έχουν πιο ανεπτυγμένη τη φαντασία τους. Όταν καλείται κανείς να μάθει κάτι, τελικά μαζί με αυτό μαθαίνει και τον εαυτό του. Όποια μέθοδος από τις παραπάνω κι αν σου ταιριάζει.. μην ξεχνάς: επανάληψις, μήτηρ πάσης μαθήσεως.
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
