Από τη μια ο φόβος της άνοιας και από την άλλη η απειλή της κατάθλιψης ή της διπολικής διαταραχής…

Δυο διαφορετικές μελέτες, μια Αμερικανική και μια Βρετανική, έδειξαν ότι η υπέρταση – ιδίως στη μέση ηλικία – μπορεί να ανοίξει τον δρόμο στην άνοια και ότι μερικά ευρέως συνταγογραφούμενα αντιϋπερτασικά φάρμακα αυξάνουν τον κίνδυνο για την εκδήλωση μείζονος κατάθλιψης, διπολικής διαταραχής ή άλλων ψυχικών παθήσεων.

Πώς, όμως, εξηγείται αυτή η συσχέτιση; Η υπέρταση, μεταξύ άλλων, κάνει ζημιά στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου.

«Οι άνθρωποι με υψηλή αρτηριακή πίεση τείνουν να έχουν περισσότερη άνοια» δήλωσε ο καθηγητής νευρολογίας Κονσταντίνο Ιαντέκολα του Ιατρικού Κολλεγίου του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης, εκ μέρους της Αμερικανικής Καρδιολογικής Ένωσης, που έκανε τη σχετική δημοσίευση στο ιατρικό περιοδικό “Hypertension” και η οποία βασίστηκε στην αξιολόγηση των έως τώρα μελετών (μετα-ανάλυση).

Ο Ιαντέκολα διευκρίνισε, πάντως, πως δεν έχει ακόμη αποδειχθεί ότι ο έλεγχος της υπέρτασης με φάρμακα, όντως, μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης άνοιας. Οι έως τώρα μελέτες ήταν μικρές και δεν εξέτασαν άμεσα την επίπτωση της υπέρτασης στην άνοια, απλώς κατά πόσο υπάρχει κάποια συσχέτιση ανάμεσά τους.

Γι’ αυτό, σύμφωνα με τους Αμερικανούς επιστήμονες, χρειάζεται μια μεγάλη και μακρόχρονη τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη με ψευδοφάρμακο (placebo) κλινική δοκιμή, ώστε να δώσει μια οριστική απάντηση στο ζήτημα (ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη SPRINT-MIND, που θα δώσει τα πρώτα αποτελέσματά της το 2017). Ένα πρόβλημα είναι ότι συχνά υπάρχει μια χρονική υστέρηση αρκετών ετών ανάμεσα στη διάγνωση της υπέρτασης και στην εμφάνιση της άνοιας.

Υπέρταση και ψυχικές παθήσεις

Εξάλλου ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Σαντός Παντμαναμπχάν του Ινστιτούτου Καρδιαγγειακών και Ιατρικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης στη Σκωτία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο ίδιο Αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό, εξέτασαν τη σχέση ανάμεσα στα κοινά αντιϋπερτασικά φάρμακα και στις ψυχικές παθήσεις.

Γι’ αυτό τον σκοπό, ανέλυσαν επί μια πενταετία στοιχεία για περισσότερες από 146.000 ασθενείς ηλικίας από 40 έως 80 ετών, που έπαιρναν φάρμακα κατά της υπέρτασης για πάνω από 90 μέρες. Οι ασθενείς αυτοί συγκρίθηκαν με 112.000 άτομα, που δεν έπαιρναν φάρμακα για την πίεση.

Το συμπέρασμα είναι ότι οι άνθρωποι που παίρνουν για πάνω από τρεις μήνες ορισμένες κατηγορίες αντιϋπερτασικών φαρμάκων, τους αναστολείς βήτα (beta blockers) και τους ανταγωνιστές ασβεστίου, έχουν διπλάσια πιθανότητα να εισαχθούν σε νοσοκομείο για κάποια ψυχική διαταραχή (μείζονα ή κλινική κατάθλιψη, διπολική διαταραχή κ.ά.), σε σχέση με τους ασθενείς που παίρνουν μια άλλη κατηγορία αντιϋπερτασικών φαρμάκων, τους ανταγωνιστές αγγειοτενσίνης. Τα τελευταία φάρμακα φαίνεται, μάλιστα, ακόμη και να προστατεύουν από τις ψυχικές διαταραχές, καθώς, όσοι τα παίρνουν, είναι λιγότερο πιθανό να εισαχθούν σε νοσοκομείο για ψυχική πάθηση, σε σχέση με όσους δεν παίρνουν καθόλου φάρμακα.

Κατά μέσο όρο διαπιστώθηκε ότι ένας ασθενής με υπέρταση μπορεί να εμφανίσει κάποια ψυχική διαταραχή μετά από 2 – 3 χρόνια, αφότου ξεκίνησε την αντιϋπερτασική φαρμακευτική θεραπεία. Οι ερευνητές επεσήμαναν, πάντως, ότι οι υπερτασικοί ασθενείς πρέπει να συνεχίσουν να παίρνουν τα φάρμακα που τους έγραψε ο γιατρός, για να μειώσουν τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού.