Από τους χρόνους του Ιπποκράτη μέχρι και σήμερα η μαστίχα είναι ένα «γιατρικό» το οποίο χρησιμοποιείται «δια πάσαν νόσον» θα έλεγε κανείς.
Μόλις τον περασμένο χρόνο πήρε έγκριση ως παραδοσιακό φάρμακο φυτικής προέλευσης από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (European Medicines Agency-ΕΜΑ ) με ενδείξεις: Δυσπεπτικά προβλήματα, δερματικές φλεγμονές και επούλωση δερματικών πληγών. Το αν θα πάρει έγκριση σε αυτή την κατηγορία φαρμάκων και για άλλες ενδείξεις θα το δείξει η ιστορία. Τα ευρήματα της νέας πιλοτικής μελέτης των Ελλήνων καρδιολόγων από το Γενικό Νοσοκομείο Χίου είναι πάντως ενθαρρυντικά, σύμφωνα με τα όσα δηλώνει ο Διευθυντής ΕΣΥ Νίκος Σμυρνιούδης.
Πρώτη μελέτη: πιθανή μείωση και στα επίπεδα σακχάρου
«Πριν από τρία χρόνια ξεκινήσαμε μία μελέτη η οποία είχε σκοπό να δείξει ποια είναι η πιθανή επίδραση της χορήγησης μαστίχας, στα επίπεδα χοληστερόλης και σακχάρου στο αίμα. Σε αυτή την πρώτη μελέτη που έγινε σε δείγμα περίπου 200 ατόμων και διήρκεσε δύο χρόνια, χορηγήσαμε μαστίχα σε τρεις διαφορετικές μορφές, από αυτούσια έως ελαφρώς επεξεργασμένη, και συμπυκνωμένη. Στην μελέτη υπήρχε και ομάδα που δεν έλαβε φάρμακο πραγματικό, αλλά εικονικό. Τα αποτελέσματα ήταν αρκετά ενθαρρυντικά, καθώς φάνηκε μία μείωση στα επίπεδα της χοληστερόλης και πιθανόν μία μείωση στα επίπεδα του σακχάρου».
Δεύτερη μελέτη: Μείωση της χοληστερόλης κατά 5%
Αυτά τα αποτελέσματα όπως εξηγεί ο κ. Σμυρνιούδης έδωσαν το κίνητρο στον ίδιο και την ομάδα του να προχωρήσουν σε μία περαιτέρω επιβεβαίωση και αυτή τη φορά να μελετήσουν, τον τελευταίο χρόνο, ανθρώπους που είχαν αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης, δηλαδή πάνω από 200, αυξημένο σωματικό βάρος, και οριακά αυξημένο σάκχαρο.
«Σε αυτή τη δεύτερη μελέτη, εντάξαμε 85 ανθρώπους που δεν είχαν απόλυτη ένδειξη να ακολουθήσουν φαρμακευτική αγωγή για τη χοληστερίνη, δηλαδή δεν είχαν κάποιο στεφανιαίο νόσημα και δεν ήταν επίσημα διαβητικοί. Θέλαμε να δούμε σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν αυξημένο κίνδυνο, αλλά όχι απόλυτη ένδειξη για να πάρουν φάρμακα, αν μπορούμε να τους βοηθήσουμε με τη μαστίχα. Τους μετρήσαμε στον αρχικό χρόνο ένταξης στη μελέτη και τρεις μήνες μετά. Τα αποτελέσματα έδειξαν μείωση των επιπέδων της ολικής χοληστερόλης και της LDL (της κακής χοληστερόλης) κατά 5%. Ακόμα δεν έχουμε ξεκαθαρίσει πως ακριβώς δρα η μαστίχα, αλλά αυτό που παρατηρήσαμε είναι ότι την καλύτερη δράση έχει η ολική μαστίχα, σε αντίθεση με τα εκχυλίσματα. Επίσης δεν επιβεβαιώθηκαν στατιστικά, τα ευρήματα από την πρώτη μελέτη για μείωση του σακχάρου στο αίμα. Και αυτό είναι ένα θέμα που θα το δούμε στην πορεία».
Πράσινο φως για πολυκεντρική μελέτη
Όσον αφορά το επόμενο βήμα μετά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα των δύο πιλοτικών μελετών σε σχέση με τη χοληστερόλη ο κ. Σμυρνιούδης αναφέρει: «Οι μελέτες που έχουμε κάνει μέχρι τώρα είναι σε ένα σχετικά μικρό αριθμό ασθενών. Δηλαδή η πρώτη μελέτη συμπεριέλαβε γύρω στα 200 άτομα και η δεύτερη γύρω στα 85. Οι δύο αυτές πιλοτικές μελέτες μας δίνουν ένα πάτημα για να προχωρήσουμε σε μία πολυκεντρική μελέτη, η οποία θα περιλάβει έναν πολύ μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.
Κι αυτό φιλοδοξούμε να το κάνουμε μέσω της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, στην οποία το έχουμε ζητήσει, είναι θετική, και αναμένουμε την επίσημη έγκριση, αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της μελέτης μας, στο πλαίσιο του 37ου Πανελλήνιου Καρδιολογικού Συνεδρίου».
Σε ερώτηση για το αν βλέπει να εγκρίνεται η μαστίχα και με την ένδειξη της χοληστερόλης, ο κύριος Σμυρνιούδης ξεκαθαρίζει: «Προς το παρόν δεν μπορώ να πω ότι θα έχουμε μία επίσημη ένδειξη, ούτε φιλοδοξούμε να αντικαταστήσει η μαστίχα τη χορήγηση των ήδη τεκμηριωμένων και καταξιωμένων φαρμάκων. Ευελπιστούμε όμως ότι σύντομα θα αποτελέσει μία εναλλακτική επιλογή σε ανθρώπους, οι οποίοι έχουν ελαφρά αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης και δεν επιθυμούν ή δεν χρειάζεται να πάρουν φαρμακευτική θεραπεία».