Δεν είναι ξεκάθαρα αποδεδειγμένο, αλλά μπορεί να υπάρχει μία συσχέτιση μεταξύ των συμπληρωμάτων ασβεστίου και των καρδιακών παθήσεων. Τα στοιχεία είναι αντικρουόμενα και απαιτείται περισσότερη έρευνα πριν αποδειχθεί η επίδραση των συμπληρωμάτων στον κίνδυνο καρδιακής προσβολής, αναφέρει στο Πρακτορείο Fm ο ενδοκρινολόγος, επιμελητής Β στο ενδοκρινολογικό τμήμα του Ιπποκράτειου Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών, Χρήστος Σαββίδης.

Όσον αφορά τη συσχέτιση του ασβεστίου με τον καρκίνο, ο κ. Σαββίδης επικαλείται μελέτη του JAMA, η οποία συμπεραίνει ότι τόσο το ασβέστιο, όσο και η βιταμίνη D, δεν επηρεάζουν τον κίνδυνο εμφάνισης οποιασδήποτε μορφής κακοήθειας. Ωστόσο όπως επισημαίνει ο ενδοκρινολόγος, και αυτά τα στοιχεία θα πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω.

Για την οστεοπόρωση ο κ Σαββίδης εξηγεί ότι η πρόληψη της δεν επιτυγχάνεται μόνο με την επαρκή πρόσληψη ασβεστίου σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας, αλλά και με τακτική άσκηση, υγιεινή διατροφή, και γενικότερα έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Ο ενδοκρινολόγος τονίζει κατηγορηματικά ότι «μέχρι να γίνουν γνωστά περισσότερα δεδομένα σχετικά με πιθανούς κινδύνους που μπορεί να ελλοχεύει η λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου, το πιο σημαντικό είναι να αποφεύγουμε τις υπερβολικές ποσότητες».

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε ο Χρήστος Σαββίδης, στο Πρακτορείο 104,9 Fm και στην Τάνια Η. Μαντουβάλου:

Ποια είναι τα οφέλη του ασβεστίου για τον οργανισμό;

Το ασβέστιο είναι από τα πιο σημαντικά ιχνοστοιχεία του ανθρώπινου οργανισμού, γιατί είναι απαραίτητο για ένα πλαίσιο λειτουργιών των κυττάρων του. Το σώμα μας χρειάζεται το ασβέστιο προκειμένου να χτίσει τα οστά, αλλά και για να μπορέσει να τα διατηρήσει ισχυρά, σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Επιπρόσθετα όλα τα όργανα του ανθρωπίνου σώματος χρειάζονται το ασβέστιο, για να μπορούν να λειτουργούν φυσιολογικά, με πιο σημαντικά την καρδιά, τους μύες και το νευρικό σύστημα.

Ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν για έναν οργανισμό που έχει χαμηλές τιμές ασβεστίου;

Ο ανθρώπινος οργανισμός δεν παράγει από μόνος του ασβέστιο. Επομένως θα πρέπει να το λάβει εξωγενώς από τα τρόφιμα, ή αν χρειαστεί με φαρμακευτικά σκευάσματα. Το 99%του ασβεστίου στον ανθρώπινο οργανισμό θα πρέπει να πούμε ότι είναι αποθηκευμένο στα οστά και μόνο το υπόλοιπο 1% κατανέμεται στα υπόλοιπα όργανα και στο αίμα. Το χαμηλό ασβέστιο στον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει διάφορα προβλήματα. Πχ τα παιδιά ενδέχεται να μην μπορέσουν να φτάσουν στο μέγιστο ύψος ως ενήλικες. Οι ενήλικες μπορεί να αναπτύξουν χαμηλή οστική μάζα, που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για οστεοπόρωση. Σε πιο προχωρημένα στάδια ανεπάρκειας ασβεστίου, μπορεί να παρατηρηθούν σοβαρότερα προβλήματα, όπως διαταραχές στην λειτουργία του καρδιακού μυός ή διαταραχές στην λειτουργία άλλων οργάνων του σώματος.

Ωστόσο επικρατεί μία σύγχυση ως προς το ποιος πρέπει και ποιος δεν πρέπει να πάρει φαρμακευτικό σκεύασμα ασβεστίου. Αν πχ μία γυναίκα έχει οστεοπενία, η λήψη συμπληρώματος, θα αναστείλει την οστεοπόρωση;

Η οστεοπόρωση είναι μία πολυπαραγοντική νόσος. Μία από τις αιτίες είναι και η ανεπαρκής πρόσληψη ασβεστίου σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Η λήψη συμπληρώματος βοηθάει όλα εκείνα τα άτομα που δεν λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες ασβεστίου από την τροφή τους. Για να μπορέσει όμως να προλάβει κάποιος την οστεοπόρωση, θα πρέπει να κάνει και άλλα πράγματα, όπως να ασκείται τακτικά, να τρώει υγιεινά, να μην καπνίζει, και γενικότερα να ακολουθεί έναν υγιεινό τρόπο ζωής.

Ποιες είναι οι ενδεδειγμένες ποσότητες ασβεστίου ημερησίως;

Μία μέση συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ασβεστίου, για τους ενήλικες είναι 3- 4 μερίδες γαλακτοκομικών. Ένα ποτήρι γάλα, ή ένα γιαούρτι, ή μία φέτα τυρί του τοστ, είναι μία μερίδα.

Πώς σχετίζεται το ασβέστιο με τη βιταμίνη D;

Η σχέση είναι άμεση. Και περισσότερο με αυτό που ονομάζουμε ομοιοστασία του ασβεστίου. Δηλαδή η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου από τον εντερικό σωλήνα. Αν δεν έχουμε επαρκή ποσότητα της εν λόγω βιταμίνης στον οργανισμό μας, τότε μεγάλη ποσότητα του ασβεστίου που θα πάρουμε μέσω της τροφής, ή των συμπληρωμάτων, θα χαθεί, δεν θα μπορέσει να απορροφηθεί. Επίσης η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για τη σωστή ρύθμιση των επιπέδων του ασβεστίου στο αίμα, τη σωστή λειτουργία των μυών, την οστική υγεία γενικότερα, και είναι υπεύθυνη για την αποβολή και επαναρρόφηση του ασβεστίου από τους νεφρούς.

Κάποιοι συσχετίζουν τη συστηματική λήψη συμπληρωμάτων με κίνδυνο καρδιαγγειακών ή ακόμα και καρκίνου. Ισχύει τελικά κάτι τέτοιο; Τι επιστημονικά δεδομένα υπάρχουν;

Όντως αυτό που λέτε αποτελεί ένα debate στην επιστημονική κοινότητα τα τελευταία χρόνια. Η λήψη συμπληρωμάτων ασβεστίου από άτομα που λαμβάνουν επαρκείς ποσότητες ασβεστίου από την τροφή τους, μπορεί να δημιουργήσει πλήθος προβλημάτων. Άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο τεκμηριωμένα από επιστημονικές μελέτες. Τα συμπληρώματα ασβεστίου δεν είναι για όλους. Για παράδειγμα αν κάποιος έχει ένα πρόβλημα υγείας που προκαλεί περίσσεια ασβεστίου στην κυκλοφορία του αίματος, θα πρέπει να αποφεύγει τα συμπληρώματα. Δεν είναι ξεκάθαρα αποδεδειγμένο, αλλά μπορεί να υπάρχει μία συσχέτιση μεταξύ των συμπληρωμάτων ασβεστίου και των καρδιακών παθήσεων.

Τα στοιχεία είναι αντικρουόμενα και απαιτείται περισσότερη έρευνα πριν αποδειχθεί η επίδραση των συμπληρωμάτων στον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Στο επιστημονικό περιοδικό JBMR (Journal of Bone and Mineral Research) βρετανική μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2018, στην οποία είχαν λάβει μέρος 500.000 άτομα, που λάμβαναν συμπληρώματα ασβεστίου ή βιταμίνης D, ή και τα δύο μαζί, δεν έδειξε κάποια αύξηση της συχνότητας εμφάνισης είτε ισχαιμικής καρδιακής νόσου, είτε εμφράγματος μυοκαρδίου, ή θανάτου από καρδιακό επεισόδιο. Στη μελέτη δεν υπήρξε ούτε θετική ούτε αρνητική συσχέτιση.

Άρα δεν υπάρχουν επίσημα δεδομένα που να συσχετίζουν το ασβέστιο με καρδιαγγειακά;

Υπάρχουν μελέτες που αν τις αναζητήσει κανείς στο διαδίκτυο θα δει ότι λένε πως υπάρχει συσχέτιση. Όπως υπάρχουν και άλλες που λένε το αντίθετο, ή ακόμη ότι το ασβέστιο βοηθάει στο να μην πάθει κανείς έμφραγμα. Όλες αυτές τις μελέτες πρέπει να τις «ξαναδούμε», γιατί κάποιες μπορεί να έχουν και ορισμένα μεθοδολογικά προβλήματα. Ακόμη και αυτοί που τις έχουν διεξαγάγει λένε ότι χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να αποδειχθεί μία τέτοια συσχέτιση. Ως εκ τούτου είναι ακόμη υπό διερεύνηση. Δεν μπορούμε να πούμε στους ασθενείς μας μην παίρνετε καθόλου ασβέστιο, ούτε να πάμε στον αντίποδα και να τους πούμε πάρτε όσο ασβέστιο θέλετε, χωρίς να υπάρχει έλεγχος.

Όσον αφορά τον καρκίνο πώς συσχετίζεται η λήψη ασβεστίου;

Οι μελέτες για το ρόλο του ασβεστίου στον καρκίνο είναι λιγότερες. Οι πιο πολλές αφορούν στη βιταμίνη D. Παρ’ όλα αυτά δεν έχουμε φτάσει σε τέτοιο σημείο ακόμα, ώστε να τη συστήνουμε ή να την απαγορεύουμε. Το ίδιο ισχύει και για τα σκευάσματα ασβεστίου, σε σχέση με την καρκινογένεση.

 

Υπάρχουν σχετικές μελέτες;

Όχι σε τέτοιο σημείο ώστε να πούμε σίγουρα ότι προκαλεί ή δεν προκαλεί καρκίνο.

Άρα είναι παραπληροφόρηση;

Δεν είναι ακριβώς παραπληροφόρηση. Είναι το πώς διαβάζει και το πώς μελετάει κανείς μία έρευνα. Θα σας αναφέρω ένα παράδειγμα. Το 2017 στο JAMA, δημοσιεύτηκε μελέτη που πήραν μέρος περισσότερες από 2.300 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, οι οποίες λάμβαναν και ασβέστιο και βιταμίνη D και παρακολουθήθηκαν για τέσσερα ολόκληρα χρόνια.

Σε αυτό το χρονικό διάστημα φάνηκε ότι τόσο το ασβέστιο, όσο και η βιταμίνη D, στις ποσότητες που δόθηκαν (ήταν οι συνιστώμενες ημερήσιες δόσεις) δεν επηρέασαν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, οποιασδήποτε μορφής. Και αυτό όμως είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να μελετηθεί περισσότερο.

Αυτό που αντιλαμβάνομαι είναι ότι κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά και ανάλογα με το ιστορικό να χορηγείται ή όχι συμπλήρωμα ασβεστίου.

Σωστά γιατί μέχρι να γίνουν γνωστά περισσότερα δεδομένα και στοιχεία σχετικά με όλους αυτούς τους πιθανούς κινδύνους, το πιο σημαντικό είναι να αποφεύγουμε τις υπερβολικές ποσότητες ασβεστίου. Δεν μπορούμε να πούμε πχ ότι κάνει καλά κάποιος που τρώει μισό κιλό τυρί φέτα την ημέρα. Καθένας πρέπει να μιλάει με το γιατρό του και εκείνος ανάλογα την περίπτωση θα κρίνει ποιο είναι το σωστό να γίνει.

ΑΠΕ