Η σαλμονέλα είναι αρκετά συχνή και μεταδοτική ασθένεια που προκαλείται από το βακτήριο της σαλμονέλας.
Συνήθως, οι ασθενείς με σαλμονέλα εμφανίζουν συμπτώματα γαστρεντερίτιδας, ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολύ σοβαρά και ως εκ τούτου να χρειαστεί νοσηλεία σε νοσοκομείο.
Σε σπάνιες περιπτώσεις όπου το μικρόβιο της σαλμονέλας εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος, είναι απαραίτητη η άμεση ιατρική φροντίδα, καθώς υπάρχει κίνδυνος για τη ζωή του ασθενούς.
Τα συμπτώματα της σαλμονέλας
Μέσα σε διάστημα έως και 72 ωρών από την έκθεση στο μικρόβιο της σαλμονέλας, μπορεί να εκδηλωθούν πολλά συμπτώματα, τα οποία – μεταξύ άλλων – είναι τα εξής:
Ναυτία ή έμετος
Πυρετός
Διάρροια (υδαρής ή αιματηρή)
Πόνος στην κοιλιά
Μυαλγίες
Τα παραπάνω συμπτώματα συνήθως διαρκούν από 3 έως και 7 ημέρες και στις περισσότερες περιπτώσεις ο ασθενείς αναρρώνει χωρίς να χρειαστεί κάποια φαρμακευτική αγωγή.
Σε ελαφρές περιπτώσεις δεν χορηγούνται αντιβιοτικά καθότι αυτά φέρνουν αντίθετο αποτέλεσμα, λόγω καταστροφής της χλωρίδας του εντέρου. Αν υπάρχει υπόνοια για βαρύτερη λοίμωξη χορηγούνται αντιβιοτικά κατόπιν εντολής του ιατρού και σύμφωνα με το αντιβιόγραμμα.
Σε μερικά άτομα (έχουν γενετική προδιάθεση) μετά την αποδρομή της λοίμωξης εμφανίζεται τριάδα συμπτωμάτων όπως ουρηθρίτιδα, αρθρίτιδα και επιπεφυκίτιδα (σύνδρομο Reiter).
Γενικά, οι λοιμώξεις από σαλμονέλες είναι περισσότερο συχνές τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από τη σαλμονέλα
Η λοίμωξη από σαλμονέλα είναι βαρύτερη στα πολύ μικρά παιδιά και στους υπερήλικες.
Άλλες ομάδες υψηλού κινδύνου περιλαμβάνουν τους φορείς AIDS, οι οποίοι έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, τους καρκινοπαθείς που έλαβαν πρόσφατα χημειοθεραπεία, τους ασθενείς με δρεπανοκυτταρική αναιμία, στην οποία υπάρχει διαταραχή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, καθώς και τους μεταμοσχευμένοι ασθενείς.
Στα άτομα αυτά μπορεί να σημειωθούν και επιπλοκές όπως βακτηριαιμία, ενδοκαρδίτιδα, πνευμονία ή και εστιακές λοιμώξεις (π.χ. οστεομυελίτιδα).
Πώς μεταδίδεται η σαλμονέλα
Η μετάδοση των σαλμονελών γίνεται με μολυσμένα νερά, αλλά κυρίως με τα μολυσμένα τρόφιμα, πουλερικά (κότες, πάπιες, γαλοπούλες) και χοιρινό κρέας, όταν δεν είναι καλά μαγειρεμένα.
Η κακή υγιεινή μπορεί επίσης να μας εκθέσει στο μικρόβιο της σαλμονέλας, μέσω της επαφής με μολυσμένο άτομο που δεν έχει πλύνει τα χέρια του, ή μέσω της επαφής με μολυσμένες επιφάνειες.
Η καλή προσωπική υγιεινή (κυρίως το καλό και συχνό πλύσιμο των χεριών και ιδιαίτερα μετά την τουαλέτα, μετά την επαφή με τα ζώα και πάντοτε προ του φαγητού), η τήρηση των κανόνων υγιεινής κατά την παρασκευή των τροφίμων, και η σωστή συντήρηση των τροφίμων σε χαμηλές θερμοκρασίες είναι τα βασικά προληπτικά μέτρα κατά της μετάδοσης και του πολλαπλασιασμού των σαλμονελών.
Ειδικότερα, όταν υπάρχει μολυσμένο άτομο στην οικογένεια, πρέπει να του απαγορευτεί να ασχολείται στην παρασκευή φαγητού, τα ρούχα να πλένονται σε ηλεκτρικό πλυντήριο (60° C), όλες οι επιφάνειες να καθαρίζονται με απολυμαντικά. Επίσης το ίδιο άτομο αλλά και όλα τα άτομα της οικογένειας πρέπει να πλένουν πολύ συχνά τα χέρια τους με σαπούνι και πολύ νερό, και ιδιαίτερα προ του φαγητού.