Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, ο αριθμός των διαβητικών στη χώρα μας φτάνει τους 1.200.000, ενώ το 80% των ακρωτηριασμών στην Ελλάδα οφείλεται στον σακχαρώδη διαβήτη.
Έτσι, η καθημερινή εξέταση και η φροντίδα των ποδιών αναδεικνύεται σε καθημερινή ανάγκη για τους διαβητικούς.
Η Ελληνική Ομοσπονδία για τον Διαβήτη (ΕΛΟΔΙ) δίνει τις παρακάτω πρακτικές συμβουλές που πρέπει να ακολουθεί ένας διαβητικός.
– Έλεγχος στα πέλματα και τα διαστήματα μεταξύ των δακτύλων κάθε βράδυ για μικρά τραύματα.
– Εάν δεν μπορούμε να φτάσουμε τα άκρα μας οι ίδιοι, χρησιμοποιούμε έναν καθρέφτη ή ζητάμε τη βοήθεια ενός φίλου ή συγγενή.
Ψάχνουμε για:
1. αλλαγές του συνηθισμένου χρώματος στο δέρμα,
2. ασυνήθιστο πρήξιμο,
3. Θερμά ή ψυχρά σημεία,
4. Περιοχές με εκκρίσεις,
5. Πληγές, κοψίματα, φουσκάλες, γρατζουνιές ή σχισμές στο δέρμα που γίνονται θερμές ή υγρές και
6. Φουσκάλες, υγρό ή αίμα κάτω από κάλους.
Τα ύποπτα συμπτώματα που πρέπει να μας οδηγήσουν άμεσα στον γιατρό είναι:
1. Αν έχει «σπάσει» το δέρμα ή αν υπάρχει έλκος.
2. Αν υπάρχουν φουσκάλες-φυσαλίδες στο πόδι.
4. Αν υπάρχει αλλαγή στο χρώμα του ποδιού (ωχρό, κόκκινο, μπλε, μαύρο).
5. Αν το πόδι πονάει.
6. Αν υπάρχει «κάλος» (το πιο ύπουλο σημείο, αφού δεν ξέρουμε τι συμβαίνει από κάτω).
7. Αν το πόδι είναι πολύ ζεστό.
8. Αν έχει αλλοιωθεί η μορφή του ποδιού.
9. Αν δε ρυθμίζεται ο σακχαρώδης διαβήτης.
10 Αν το πόδι είναι πρησμένο.
Προφυλάξεις που πρέπει να ληφθούν ώστε να αποφύγουμε τα προβλήματα του «διαβητικού ποδιού» όπως το έλκος:
1. Περιποίηση των ποδιών καθημερινά, με μαλακό ουδέτερο σαπούνι (όχι αντισηπτικά και συναφή προϊόντα) και καλό σκούπισμα, ιδιαίτερα ανάμεσα από τα δάκτυλα.
2. Χρησιμοποιούμε για την ξηροδερμία μαλακτική κρέμα στις πατούσες και στις πτέρνες, όχι ανάμεσα στα δάκτυλα.
3. Καθημερινά τοποθετούμε ένα καθρεφτάκι στο πάτωμα για να βλέπουμε τις πατούσες και την περιοχή ανάμεσα από τα δάκτυλα. Ποτέ δεν βάζουμε παπούτσια χωρίς κάλτσες ή χωρίς να ελέγχουμε το εσωτερικό των παπουτσιών για τυχόν ξένο σώμα. Όχι σαγιονάρες που τραυματίζουν τα δάκτυλα.
4. Ποτέ δεν αφαιρούμε μόνοι μας τους κάλους. Απευθυνόμαστε πάντα στους ειδικούς (ποδιάτρους-ποδολόγους).
5. Δεν υποτιμάμε καμία επιπλοκή-βλάβη που πιθανόν θα αντιληφθούμε στα πόδια μας.
6. Ποτέ δεν περπατάμε ξυπόλυτοι και χωρίς κάλτσες.
7. Φοράμε πάντα μαλακά παπούτσια (ειδικά για διαβητικούς) και όχι τακούνια ύψους μεγαλύτερου των 5 εκατοστών.
8. Όχι σε καλτσοδέτες σε κάλτσες με σφικτά λάστιχα.
9. Όχι περπάτημα σε κρύες ή πολύ ζεστές επιφάνειες.
10. Αν τα πόδια μας είναι κρύα, τη νύχτα φοράμε κάλτσες.
11. Στην παραλία ή στη θάλασσα φοράμε παπούτσια θαλάσσης. Δίχως παπούτσια, τα πόδια είναι πιο ευάλωτα στους τραυματισμούς και στις μολύνσεις. Προσοχή χρειάζεται και το καλοκαίρι στην παραλία, όχι μόνο επειδή μπορεί να πατήσουμε κάποιο γυαλί, αλλά και διότι η καυτή άμμος μπορεί να προκαλέσει έγκαυμα στα πέλματά μας.
12. Πρέπει να αποφεύγουμε η χρήση αντικειμένων (π.χ. κοσμημάτων) στα πόδια.
13. Δεν φοράμε καινούρια παπούτσια σε γιορτές ή εκδηλώσεις. Τα καινούρια παπούτσια είναι πιο πιθανό να τραυματίσουν τα πόδια μας.
14. Φοράμε πάντα φαρδιά παπούτσια, έτσι ώστε ακόμα και αν τα πόδια μας πρηστούν, να υπάρχει πάντα αρκετός χώρος.
15. Δεν θερμαίνουμε τα πόδια μας σε θερμάστρα, τζάκια και γενικά θερμαινόμενες επιφάνειες.
16. Κόβουμε τα νύχια σε ευθεία γραμμή με το δέρμα. Προτιμούμε η κοπή των νυχιών να γίνεται από εξειδικευμένο προσωπικό.
17. Ποτέ δεν χρησιμοποιούμε φάρμακα που αφαιρούν κάλους.
18. Αποφεύγουμε το κάπνισμα. Το κάπνισμα εμποδίζει το οξυγόνο να φτάσει στα πόδια μας.
19. Αν υπάρξει τραυματισμός, το τραύμα θα πρέπει να καλυφθεί με καθαρή γάζα μέχρι την επίσκεψη στο γιατρό.
20. Εάν κάποιος πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη, πρέπει να εξετάζεται από τον ειδικό γιατρό τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.
Δείτε στον ιστότοπο της Εταιρείας Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού την πλήρη λίστα με τα Ιατρεία Διαβητικού Ποδιού σε Κρατικά Νοσοκομεία παντώντας εδώ.
Και μην ξεχνάτε: Η άσκηση βελτιώνει την κυκλοφορία, καθώς και τη γενική υγεία.
Δραστηριότητες όπως το περπάτημα, ο χορός, το κολύμπι και η ποδηλασία βελτιώνουν τη γενική μας υγεία, άρα και την παράπλευρη κυκλοφορία στα πόδια μας. Πριν ξεκινήσουμε ένα πρόγραμμα άσκησης σε συνεννόηση με τον οικογενειακό μας γιατρό κάνουμε έναν έλεγχο της γενικής κατάστασης για να βεβαιωθούμε ότι μπορούμε να ανταπεξέλθουμε.