Μόνο τα ρινικά εμβόλια μπορούν να μπλοκάρουν άμεσα τον κορωνοϊό στη μύτη, επιφέροντας έτσι τοπική ανοσία στον ρινικό βλεννογόνο, την κατ’ εξοχήν «πύλη» εισόδου και πολλαπλασιασμού του κορωνοϊού στον οργανισμό.
Οι δοκιμές έδειξαν ότι προκαλεί ισχυρή ανοσιακή απόκριση ενώ το εμβόλιο θα χορηγείται μέσω μιας σύριγγας χωρίς βελόνα που θα εισχωρεί στη ρινική κοιλότητα.
Πολύ θετικά είναι τα αποτελέσματα των προκλινικών δοκιμών σε ζώα, ενός γαλλικού ρινικού εμβολίου κατά της Covid-19. Το υποψήφιο εμβόλιο, που βασίζεται σε ιικές πρωτεΐνες και αναπτύσσεται από την ερευνητική ομάδα BioMAP, που περιλαμβάνει πανεπιστήμια και εταιρείες της Γαλλίας, είναι το όγδοο στον κόσμο ρινικό εμβόλιο που πρόκειται να υποβληθεί σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.
Το σταθερό και μη τοξικό εμβόλιο της κοινοπραξίας BioMAP, εσωματώνει τμήματα της πρωτεΐνης του ιού μέσα σε λιπώδη νανοσωματίδια. Η συγκεκριμένη τεχνολογία των ρινικών εμβολίων έχει ήδη αποδειχθεί αποτελεσματική κατά της λοίμωξης από τοξοπλάσμωση σε πρωτεύοντα ζώα (μαϊμούδες) και τώρα δοκιμάζεται κατά του κορωνοϊού. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το εμβόλιο περιέχει, τόσο την πρωτεΐνη ακίδα του SARS-CoV-2, όσο και άλλες πρωτεΐνες του που δεν είναι επιρρεπείς σε μεταλλάξεις, συνεπώς οι εμβολιασμένοι θα προστατεύονται άσχετα με τα μεταλλαγμένα στελέχη του κορονοϊού που θα κυκλοφορούν.
Οι δοκιμές του εμβολίου σε τρωκτικά (δύο δόσεις με χρονική απόσταση τριών εβδομάδων) προκάλεσαν ισχυρή ανοσιακή απόκριση στα ζώα. Επίσης διαπιστώθηκε αποτελεσματική προστασία στα ζώα που είχαν λοίμωξη από κορονοϊό, καθώς σε ποσοστό 100% επέζησαν χωρίς κλινικά συμπτώματα (δύσπνοια, απώλεια βάρους κ.α.), αντίθετα με την ομάδα ελέγχου των μη εμβολιασμένων ζώων. Δεν ανιχνεύθηκε ο ιός, ούτε στη μύτη, ούτε στους πνεύμονες των εμβολιασμένων ζώων, αντίθετα με τα μη εμβολιασμένα τρωκτικά που είχαν υψηλά επίπεδα ιικού RNA.
Τα ανωτέρω αποτελέσματα, σύμφωνα με τους Γάλλους επιστήμονες, αποτελούν βάσιμες ενδείξεις για την αποτελεσματικότητα του ρινικού εμβολίου και στους ανθρώπους, κάτι που πάντως θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από κλινικές δοκιμές. Αν όντως αυτό συμβεί, τότε το ρινικό εμβόλιο, πιθανώς θα μπορεί να «φρενάρει» πιο αποτελεσματικά τη μεταδοτικότητα του κορωνοϊού σε σχέση με τα υπάρχοντα εμβόλια.
Πρακτικά, το εμβόλιο θα χορηγείται μέσω μιας σύριγγας χωρίς βελόνα που θα εισχωρεί στη ρινική κοιλότητα. Το εμβόλιο διατηρείται σταθερό σε θερμοκρασία δωματίου, ενώ η διατήρησή του παρατείνεται χρονικά σε θερμοκρασία ψύξης 4 βαθμών Κελσίου. Στόχος του ρινικού εμβολίου θα είναι η προστασία των μη εμβολιασμένων κατά της μέτριας ή σοβαρής Covid-19, ή η χρήση του ως ενισχυτικής δόσης σε ήδη εμβολιασμένους.
Στην ανάπτυξη του ρινικού εμβολίου συμμετέχουν ερευνητικά ινστιτούτα γαλλικών πανεπιστημίων και οι εταιρείες βιοτεχνολογίας-φαρμακευτικές Vaxinano (με έδρα στη Λιλ), GTP Bioways (Τουλούζη), C.RIS Pharma (Σεν Μαλό) και Recipharm (Τουρ). Η έναρξη κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους προγραμματίζεται για το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και η κυκλοφορία του εμβολίου στην αγορά εντός του 2023.