Πόσο καλό κάνει ο ύπνος στα μωρά;

Το «κλειδί» για τη μνήμη και τη μάθηση κατά τους πρώτους μήνες της ζωής είναι ο άφθονος, ήσυχος ύπνος, αναφέρει διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Σε μελέτη που πραγματοποίησε με 216 μωρά ηλικίας έως 12 μηνών ανακάλυψε ότι αδυνατούσαν να θυμηθούν κάτι νέο που είχαν μάθει, εάν σύντομα μετά το «μάθημα» δεν είχαν κοιμηθεί για αρκετή ώρα.Το εύρημα αυτό κάνει τους επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Σέφιλντ, στη Βρετανία, και το Πανεπιστήμιο Ρουρ, στη Γερμανία, να πιστεύουν πως η καλύτερη ώρα για μάθηση είναι αμέσως πριν από τον ύπνο και ότι πιθανώς γι’ αυτό καθιερώθηκε στο πέρασμα του χρόνου το διάβασμα στο κρεβάτι.

Είναι καλά τεκμηριωμένο ότι οι ανάγκες σε ύπνο είναι μέγιστες κατά την βρεφική ηλικία: υπερβαίνουν τις 16 ώρες την ημέρα, όταν τα παιδιά προσχολικής ηλικίας χρειάζονται 11 ώρες το βράδυ νύχτα και 2,5 το μεσημέρι, οι έφηβοι περίπου 9 ώρες τη νύχτα, οι ενήλικες σχεδόν 8 ώρες τη νύχτα και οι υπερήλικες μόλις 6 ώρες τη νύχτα.Ωστόσο, οι ερευνητές λένε πως είναι «απροσδόκητα λιγοστά» όσα γνωρίζει η επιστήμη για τον ρόλο του ύπνου κατά το πρώτο έτος της ζωής.

Για να διερευνήσουν, λοιπόν, το θέμα, άρχισαν να «διδάσκουν» σε μωρά ηλικίας 6 έως 12 μηνών τρία νέα παιχνίδια με κούκλες.Μετά το «μάθημα», έβαζαν τα μισά από αυτά για ύπνο όση ώρα ήθελαν, ενώ τα άλλα μισά είτε δεν κοιμόντουσαν, είτε κοιμόντουσαν για λιγότερο από 30 λεπτά.Την επόμενη μέρα, ενθάρρυναν τα μωρά να παίξουν με τον τρόπο που είχαν διδαχθεί.Όπως γράφουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» (PNAS), οι επιδόσεις των βρεφών στο πείραμα αυτό έδωσαν νέο νόημα στην έκφραση «κοιμάται σαν μωρό».

Και αυτό, διότι μετά από τον ανεμπόδιστο ύπνο τα μωρά εκτελούσαν σωστά 1,5 παιχνίδι κατά μέσον όρο, ενώ όσα είχαν κοιμηθεί ελάχιστα ή καθόλου δεν κατόρθωσαν να εκτελέσουν σωστά κανένα παιχνίδι!Με άλλα λόγια, «όσα κοιμόντουσαν καλά μετά τη μάθηση, μάθαιναν καλά, ενώ όσα δεν κοιμόντουσαν, δεν μάθαιναν τίποτα», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Τζέιν Χέρμπερτ, από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Σέφιλντ.

Όπως επισήμανε η δρ Χέρμπερτ, είναι ευρέως διαδεδομένη η αντίληψη πως πρέπει να βρισκόμαστε σε «πλήρη εγρήγορση» (δηλαδή να είμαστε εντελώς ξύπνιοι) για να μάθουμε κάτι νέο, αλλά τα νέα ευρήματα υποδηλώνουν πως το διάβασμα ενός βιβλίου στα μωρά πριν αποκοιμηθούν «είναι ανεκτίμητο».Προγενέστερη μελέτη είχε δείξει ότι και στους ενήλικες ο εγκέφαλος συγκρατεί καλύτερα τις πληροφορίες, όταν έχει μεσολαβήσει ύπνος, ενώ πολυάριθμες άλλες έχουν δείξει ότι ο ύπνος παίζει καθοριστικό ρόλο στο «ξεσκαρτάρισμα» και την αποθήκευση των αναμνήσεων.