Δεν αποκαλείται τυχαία λευκός χρυσός, μιας και το αλάτι είναι αναπόσπαστο κομμάτι της μαγειρικής, ενώ έχει και οφέλη για την υγεία. Η υπερβολική αγάπη για το αλάτι όμως και η υπερκατανάλωση του μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επικίνδυνη. Δες τι πρέπει να προσέχεις.
Τα οφέλη του
Για να μην το αδικήσουμε, όμως, ξεκινάμε λέγοντας τα καλά του:
* Το νάτριο (ένα από τα χημικά στοιχεία που βρίσκονται στο αλάτι) συμβάλει στη διατήρηση των υγρών και των θρεπτικών ουσιών στα κύτταρα και μεταδίδει πληροφορίες εντός των νεύρων και των μυών.
* Επιπλέον, το νάτριο είναι υπεύθυνο για τη ρύθμιση της ισορροπίας των υγρών και του pH στον οργανισμό.
* Η σωστή ποσότητα αλατιού εμποδίζει τις ζυμώσεις και τις σήψεις στο στομάχι, βοηθάει στον πολλαπλασιασμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων, αποτρέπει τη δυσκοιλιότητα, διευκολύνει την πέψη, συντελεί στην έκκριση των γαστρικών υγρών και βοηθάει στην καύση συγκεκριμένων τροφών.
* Είναι από τους μεγαλύτερους συμμάχους στην κουζίνα, μιας και εκτός από νόστιμη γεύση στο φαγητό είναι και πολύ καλό συστατικό για τη συντήρηση των τροφών. Μάλιστα, για πολλά χρόνια ήταν το μόνο μέσω συντήρησης τροφών (αλάτιζαν κρέας, ψάρια, τυρί, ελιές και βούτυρο για να επιμηκύνουν το χρόνο ζωής τους).
* Ήξερες ότι το αλάτι ανεβάζει τη διάθεση; Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αϊόβα όσοι στερούνται το χλωριούχο νάτριο ή αλλιώς το αλάτι αποφεύγουν δραστηριότητες που τους προσφέρουν ευχαρίστηση.

Τα αρνητικά του
* Η υπερβολική κατανάλωση αλατιού, μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση καθώς και τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής νόσου.
* Επιπλέον, η υπερβολική κατανάλωση αλατιού δημιουργεί συχνά προδιάθεση για κάποιες σοβαρές ασθένειες, όπως η οστεοπόρωση και το άσθμα.
* Ένας ακόμη κίνδυνος που κρύβεται πίσω από την υψηλή πρόσληψη αλατιού είναι η εμφάνιση παχυσαρκίας που απειλεί τόσο τους ενήλικες όσο και τα παιδιά.

Πόσο αλάτι μπορείς να καταναλώνεις καθημερινά;
Όπως φαίνεται από τις αρνητικές επιπτώσεις για την υγεία, αυτό που βλάπτει δεν είναι το ίδιο το αλάτι αλλά η υπερκατανάλωση του. Καθώς το σώμα χρειάζεται μια μικρή ποσότητα αλατιού κάθε μέρα για να μπορεί να πραγματοποιεί μια σειρά από βασικές λειτουργίες, το ποσοστό που πρέπει να καταναλώνεις είναι πολύ μικρό, λιγότερο από 1 – 3γρ. τη μέρα ή ¼ – ½ κουτ. σούπας ανάλογα με την ηλικία, με τα παιδιά να πρέπει να λαμβάνουν τη μικρότερη συνιστώμενη ποσότητα.

Παιδιά και αλάτι
Οι διατροφικές συνήθειες τις οποίες ακολουθείς στην παιδική σου ηλικία σε ακολουθούν μια ζωή. Καλό είναι λοιπόν να συνηθίζουν τα παιδιά σε μια υγιεινή διατροφή, όπου το αλάτι θα υπάρχει μεν αλλά στη σωστή ποσότητα. Αναρωτιέσαι πώς θα το καταφέρεις;
* Απέτρεψε τα παιδιά να “αγαπήσουν” τα πολύ αλμυρά τρόφιμα. Όταν συνηθίζουν από μικρή ηλικία σε μια διατροφή πλούσια σε αλάτι μοιραία θα αναπτύξουν μια προτίμηση για τις αλμυρές γεύσεις, την οποία θα διατηρήσουν και στην ενήλικη ζωή τους.
* Βάλε τα παιδιά στην κουζίνα! Σε κάθε ευκαιρία ενθάρρυνε τα παιδιά να συμμετέχουν στο μαγείρεμα, όπου μπορείς να τα διδάξεις πώς να καρυκεύουν έξυπνα το φαγητό τους χρησιμοποιώντας περισσότερα βότανα, μπαχαρικά και εσπεριδοειδή και λιγότερο αλάτι.

Ποιες τροφές είναι πλούσιες σε αλάτι;
Αν νομίζεις ότι λαμβάνεις μόνο το αλάτι που προσθέτεις στο φαγητό σου, κάνεις λάθος. Μάλιστα, το 75% του αλατιού που λαμβάνεις κάθε μέρα είναι ήδη παρών σε κάποιες τροφές. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τα επεξεργασμένα, έτοιμα ή συσκευασμένα τρόφιμα, κάποια γλυκίσματα όπως μπισκότα και κρουασάν, τα αλλαντικά και τα σνακ όπως τα πατατάκια.

Πώς να ελέγξεις την πρόσληψη αλατιού:
* Προτίμησε τα φαγητά που μαγειρεύεις στο σπίτι και στα οποία ελέγχεις την ποσότητα αλατιού και απέφυγε τη συχνή κατανάλωση έτοιμων γευμάτων, όπως πίτσες και έτοιμες σάλτσες.
* Απέφυγε την προσθήκη αλατιού όταν χρησιμοποιείς αλμυρά συστατικά στο φαγητό, όπως ελιές, αντζούγιες, κάπαρη, τυριά και αλλαντικά.
* Δοκίμαζε πάντα το φαγητό πριν το αλατίσεις, μιας και ίσως δεν χρειάζεται επιπλέον αλάτι. Να θυμάσαι άλλωστε, ότι μπορείς πάντα να ρίξεις παραπάνω αλάτι αλλά δεν μπορείς ποτέ να το αφαιρέσεις.
* Προτίμησε να προσθέσεις λιγότερο αλάτι στο φαγητό. Για περισσότερη γεύση ρίξε άφθονα βότανα, μυρωδικά, μπαχαρικά και εσπεριδοειδή.
* Διάβαζε πάντα τις ετικέτες των τροφίμων, μιας και το αλάτι συχνά κρύβεται σε τρόφιμα που μπορεί να μην το περίμενες.
* Ένας καλός τρόπος για να απομακρύνεις το περιττό αλάτι από τον τόνο κονσέρβας, είναι να τον ξεπλύνεις πριν τον καταναλώσεις. Επίσης, καλό είναι να ξαρμυρίζεις τις τροφές που συντηρούνται σε άρμη, όπως η φέτα, η κάπαρη και οι ελιές.