Το ελάχιστο ποσό της ενέργειας του σώματός σας που απαιτείται για την εκτέλεση αυτών των χημικών διεργασιών ονομάζεται βασικός μεταβολικός ρυθμός (Basal Metabolic Rate – BMR).
Όταν κάνετε δίαιτα, πρέπει να θυμάστε ότι ο μεταβολισμός περιγράφει όλες τις χημικές διεργασίες που συμβαίνουν συνεχώς στο εσωτερικό του σώματος για να κρατήσουν τα όργανά σας να λειτουργούν κανονικά. Τέτοιες διεργασίες είναι η αναπνοή, η επισκευή των κυττάρων και η πέψη των τροφών. Αυτές οι χημικές διεργασίες απαιτούν ενέργεια.
Ο BMR ευθύνεται για το 40-70% των ημερήσιων αναγκών ενέργειας του σώματός σας, ανάλογα με την ηλικία και τον τρόπο ζωής σας. Ένας “αργός μεταβολισμός” περιγράφεται με μεγαλύτερη ακρίβεια ως χαμηλός BMR.
Έχουν όντως κάποιοι άνθρωποι πιο αυξημένο μεταβολισμό από άλλους;
Το μέγεθος του σώματος, η ηλικία, το φύλο και τα γονίδια παίζουν ρόλο στον προσδιορισμό μεταβολικό ρυθμό σας.
Τα μυϊκά κύτταρα απαιτούν περισσότερη ενέργεια για να διατηρηθούν από ό,τι τα λιποκύτταρα, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι με μεγαλύτερη αναλογία μυών/λίπους να τείνουν να έχουν υψηλότερο BMR.
Καθώς μεγαλώνουμε, έχουμε την τάση να συσσωρεύουμε λίπος και να χάνουμε μυϊκή μάζα. Αυτό εξηγεί γιατί το BMR τείνει να μειώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες τείνουν να έχουν μεγαλύερο μεταβολισμό, καθώς έχουν μεγαλύτερη μυϊκή μάζα, βαρύτερα οστά και λιγότερο σωματικό λίπος από τις γυναίκες και αυτός είναι ο λόγος που ημερήσια συνιστώμενη κατανάλωση θερμίδων για εκείνους είναι υψηλότερη.
Τι μπορείτε να κάνετε για να αυξήσετε τον μεταβολισμό σας
Είναι γεγονός ότι ορισμένα τρόφιμα και ποτά μπορεί να ενισχύσουν τον μεταβολισμό σας. Τέτοια παραδείγματα είναι το πράσινο τσάι, ο καφές, ορισμένα μπαχαρικά και τα ενεργειακά ποτά. Τα αποδεικτικά στοιχεία πίσω από τους ισχυρισμούς αυτούς, όμως, δεν είναι επαρκή, ενώ η επίδρασή τους στον μεταβολισμό του κάθε ενός ατόμου είναι στην καλύτερη περίπτωση μικρή και διαφέρει από οργανισμό σε οργανισμό.
Μπορεί να μην έχετε τον απόλυτο έλεγχο του μεταβολισμού σας ρυθμού, μπορείτε ωστόσο να ελέγξετε το πόσες θερμίδες καίτε μέσα από το επίπεδο της φυσικής σας δραστηριότητας. Όσο πιο δραστήριοι είστε, τόσο περισσότερες θερμίδες καίτε. Στην πραγματικότητα, πολλοί άνθρωποι που πιστεύετε πως έχουν απλά πιο καλό μεταβολισμό είναι πιθανώς απλά πολύ πιο δραστήριοι από ό,τι άλλοι.
Τρεις αποτελεσματικοί τρόποι για την αύξηση του μεταβολισμού, την καύση θερμίδων και, κατ’ επέκταση, την απώλεια κιλών:
Αερόβια δραστηριότητα: Η αερόβια άσκηση είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να κάψετε θερμίδες. Στόχος σας θα πρέπει να είναι τα 150 λεπτά αερόβιας γυμναστικής, όπως το περπάτημα, το ποδήλατο και το κολύμπι, κάθε εβδομάδα. Για να χάσετε βάρος, είναι πιθανό να χρειαστεί να κάνετε περισσότερα από 150 λεπτά την εβδομάδα και να κάνετε και αλλαγές στη διατροφή σας.
Αύξηση μυικής μάζας: Ο μυϊκός ιστός καίει περισσότερες θερμίδες από τον λιπώδη ιστό, οπότς αν αυξήσετε την μυϊκή σας μάζα θα χάσετε σίγουρα βάρος. Μην ανησυχείτε, δεν χρειάζεται να μετατραπείτε σε… Arnold Schwarzenegger! Στόχος είναι να κάνετε ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης για δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα και να ασκείται όλες τις μεγάλες μυϊκές ομάδες του σώματός σας (πόδια, γοφούς, πλάτη, κοιλιά, στήθος, ώμους και χέρια). Και δεν είναι απαραίτητο να πάτε στο γυμναστήριο για να το πετύχετε. Για παράδειγμα, η έντονη κηπουρική εργασία μπορεί επίσης “να κάνει τη δουλειά”.
Να είστε δραστήριοι: Όντας συνεχώς σε κίνηση και όταν δεν μένετε αδρανείς, αυξάνετε τον μεταβολισμό σας. Ακόμα και οι πιο απλές κινήσεις, όπως το περπάτημα και οι δουλειές του σπιτιού θα κάνουν θαύματα για τον μεταβολισμό σας.