Γι’ αυτό όλες οι γυναίκες, με την έναρξη των ερωτικών τους επαφών, πρέπει οπωσδήποτε να κάνουν κάθε χρόνο Pap-test, εξέταση χαμηλού κόστους μέσω της οποίας εντοπίζονται – αν υπάρχουν- καρκινικά κύτταρα. Η πρόληψη παίζει καθοριστικό ρόλο καθώς αν διαγνωστεί δυσπλασία ή προκαρκινική αλλοίωση, η γυναίκα έχει την δυνατότητα να επέμβει πρόωρα και αποτελεσματικά καθώς η εξέλιξή των παραπάνω σε διηθητικό καρκίνο απαιτεί χρόνια.
Στο 95 % των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας ανιχνεύεται η λοίμωξη από τον ιό HPV, που μεταδίδεται σεξουαλικά. Eπιδημιολογικά δεδομένα έχουν τεκμηριώσει την αιτιολογική συσχέτιση του ιού HPV με την καρκινογένεση στον τράχηλο της μήτρας. Από τα πολλά στελέχη του ιού, τριάντα περίπου, υπολογίζεται ότι μπορεί να προσβάλουν το γεννητικό σύστημα, ωστόσο μόνο η παρουσία του ιού δεν οδηγεί απαραίτητα σε ανάπτυξη καρκίνου του τραχήλου.
Οι παράγοντες που παίζουν ρόλο στην εξέλιξη της μόλυνσης από τον ιό είναι πολλοί και έχουν σχέση με τον ίδιο τον ιό, τη γενετική προδιάθεση κάθε ατόμου και με περιβαλλοντικούς παράγοντες. H ταυτόχρονη λήψη αντισυλληπτικών, το κάπνισμα και η ανοσοκαταστολή επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο τη δυνατότητα αυτοϊασης.
Εμβόλιο και νέες μέθοδοι
Παρά τη σημαντική προσφορά του Test Pap, υπάρχει η πιθανότητα ψευδώς αρνητικών εξετάσεων σε 10-20% των περιπτώσεων. Γι’ αυτό νέες μέθοδοι κυτταρολογικής διάγνωσης (κυτταρολογία υγρής φάσης, αυτοματοποιημένη κυτταρολογία, ανίχνευση του ιού με μεθόδους μοριακής βιολογίας) επιχειρούν να μειώσουν το ποσοστό αυτό και να βελτιώσουν τη διαγνωστική αξιοπιστία του Test.
Ελπιδοφόρα για τη μείωση της συχνότητας μετάδοσης του ιού είναι και τα προγράμματα εμβολιασμού, σε αγόρια και κορίτσια 7 – 15 ετών και γυναίκες 16 – 26 ετών.
Αν και το εμβόλιο προσφέρει στοχευμένη πρόληψη ωστόσο καθοριστική είναι η «υγιής» σεξουαλική συμπεριφορά με τη χρήση προφυλακτικού και ο τακτικός προληπτικός γυναικολογικός έλεγχος, καθώς τα πρώιμα στάδια της νόσου δεν εμφανίζουν καθόλου συμπτώματα.
Όπως επισημαίνει η Πρόεδρος της ΑΚΟΣ Δρ. Δέσποινα Κατσώχη:
«Τα νέα από το μέτωπο της αντιμετώπισης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, μας κάνουν να αισιοδοξούμε. Τις τελευταίες δεκαετίες στις προηγμένες χώρες, χάρη στην ενημέρωση, στα προγράμματα πρόληψης και στο τεστ Παπανικολάου, έχουν μειωθεί τα διηθητικά στάδια του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Ακόμη όμως και στα διηθητικά στάδια, η έγκαιρη διάγνωση και ο κατάλληλος συνδυασμός θεραπειών επιτυγχάνουν υψηλά ποσοστά ίασης. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τοπικά προχωρημένη νόσος είναι δυνητικά ιάσιμη κατά 70% με ακτινο-χημειοθεραπεία. Στη μάχη μας το βασικότερο όπλο εξακολουθεί να είναι η πρόληψη καθώς το 50% των καρκίνων τραχήλου μήτρας συναντάται σε ασθενείς που δεν έκαναν ποτέ έλεγχο. Η πρόληψη σώζει ζωές. Ας πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας, ας πάρουμε τα μέτρα μας».