Η δίαιτα που περιέχει μεγάλη ποσότητα λουτεΐνης και ζεαξανθίνης, φαίνεται ότι βοηθούν στην προστασία της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας του ματιού.
Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη είναι καροτινοειδή και βρίσκονται σε πολλά φρούτα και λαχανικά. Η ωχρά κηλήδα βρίσκεται στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού και εκφυλίζεται με το πέρασμα της ηλικίας. Η διαδικασία επιταχύνεται όταν συνυπάρχουν νοσήματα όπως ο διαβήτης.
Υπήρχε πάντα η γνώση ότι τα καροτινοειδή βοηθούν την λειτουργία του ματιού, δεν είχε όμως αποδειχθεί σε μεγάλες προοπτικές μελέτες. Μια τέτοια μελέτη δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο του 2015 στο JAMA Ophthalmology, η οποία ενισχύει την άποψη ότι θα πρέπει η δίαιτα να περιέχει σημαντικές ποσότητες λουτεΐνης και ζεαξανθίνης για την προστασία της ωχράς κηλίδας.
Σε αυτή την μελέτη συγκεντρώθηκαν στοιχεία από δύο προηγούμενες μελέτες, την Nurses’ Health Study (NHS) και την Health Professionals Follow-Up Study (HPFS). Σε αυτές συμμετείχαν 63443 γυναίκες και 38603 άνδρες και βρισκόντουσαν υπό παρακολούθηση για 25 χρόνια.
Τα άτομα αυτά στην αρχή της μελέτης δεν είχαν εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Κατά την διάρκεια της παρακολούθησης συμπλήρωναν ερωτηματολόγια διατροφικών συνηθειών, μέσα από τα οποία οι ερευνητές είχαν την δυνατότητα να εξάγουν την ποσότητα της λουτεΐνης και ζεαξανθίνης, που αυτά ελάμβαναν.
Στο τέλος της μελέτης 1361 άτομα είχαν αναπτύξει μέτρια εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και 1118 άτομα, προχωρημένη νόσο. Όταν έγινε η συσχέτιση των περιστατικών με την προηγούμενη διατροφική συνήθεια, η αυξημένη πρόσληψη λουτεΐνης-ζεαξανθίνης παρουσίαζε 40% λιγότερα περιστατικά εκφύλισης. Επίσης και για τα άλλα καροτινοειδή, όπως α-καροτένιο και β-καροτένιο υπήρξε 25-35% μικρότερη πιθανότητα εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Ο τρόπος με το οποίο η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη προστατεύουν την ωχρά κηλίδα δεν είναι γνωστός. Θεωρείται όμως ότι τα δύο αυτά καροτινοειδή δρουν σαν αντιοξειδωτικές ουσίες, έχουν την ικανότητα να απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία και να σταθεροποιούν την μεβράνη των κυττάρων.