Ωφέλιμες ή όχι οι μπατονέττες;

Πρέπει να καθαρίζω τα αυτιά του παιδιού μου; Οι μπατονέτες βοηθούν ή όχι;», αποτελούν μέρος των ερωτήσεων που συχνά, έχουν οι γονείς για τα παιδιά τους αλλά και για τους ίδιους.

Ξεκινώντας , λοιπόν , να επισημάνουμε πως η παραγωγή κυψελίδας (κερί) στον έξω ακουστικό πόρο είναι φυσιολογική λειτουργία και αποτελεί έκκριμμα του έξω ακουστικού πόρου του ωτός. Παράγεται φυσιολογικά απο αδένες του έξω ακουστικού πόρου.

Η κυψελίδα, δεν δημιουργεί φλεγμονή, ούτε και πόνο, αλλά αντιθέτως αποτελεί ένα φραγμό για την προστασία του ωτός απο μολύνσεις, παγιδεύει επίσης σκόνη και άλλα μικρά σωματίδια, ώστε να προστατευτεί η τυμπανική μεμβράνη.
Το επιθήλιο του έξω ακουστικού πόρου (στρώμα του έξω ακουστικού πόρου πάνω στο οποίο βρίσκεται η κυψελίδα), φυσιολογικά μετακινείται προς τα έξω . Η κυψελίδα λοιπόν φυσιολογικά αποβάλλεται , με τις κινήσεις της κροταφογναθικής άρθρωσης (κατά την ομιλία και την μάσηση).

Η ποσότητα κεριού που παράγει το αυτί διαφέρει από παιδί σε παιδί, ανάλογα με τον τρόπο ζωής, τη διατροφή, την ηλικία, τον τύπο του δέρματος και την ανατομία του αυτιού. Στα παιδιά ο έξω ακουστικός πόρος είναι στενότερος και πιο βραχύς, καθώς αναπτύσσεται χρόνο με το χρόνο για να λάβει την ανατομική μορφή των ενηλίκων. Σε μερικούς ανθρώπους, υπάρχουν μερικοί παράγοντες που εμποδίζουν την φυσιολογική λειτουργία, όπως ο στενός ανατομικός πόρος (ανατομικός λόγος), η εφαρμογή ακουστικών ή ωτοασπίδων στον έξω ακουστικό πόρο, αλλά και ο συχνός καθαρισμός με μπατονέτες. Εμποδίζεται λοιπόν, η φυσιολογική ροή απόπτωσης της κυψελίδας προς τα έξω και έχουμε ως αποτέλεσμα την συσσωρευσή της προς τον μέσα στον έξω ακουστικό πόρο , δημιουργώντας βύσμα κυψελίδας. Έτσι προκαλείται μικρού βαθμού βαρηκοία (όχι μόνιμη βαρηκοία, αλλά παροδική, επανέρχεται πλήρως η ακοή μετά την αφαίρεση του κεριού). και εμβοές. Σπανιότερα, ιδίως σε ενήλικες μπορεί να προκληθεί ίλιγγος και αντανακλαστικός βήχας.

Tι πρέπει να κάνουμε λοιπόν…
Είναι λοιπόν φυσιολογικό να βλέπουμε “κεράκι¨ να αποβάλλεται απο τα αυτάκια του παιδιού μας, εμείς μόνο με μια γαζούλα( βρεγμένη καλύτερα) καθαρίζουμε την περιοχή που βλέπουμε ότι υπάρχει το κερί, εξωτερικά, χωρίς να το πιέζουμε προς τα μέσα (καθαρίζουμε το πτερύγιο του ωτός και έξω-έξω στην είσοδο του πόρου). Δεν είναι φρόνιμο, να χρησιμοποιούμε τις μπατονέτες στο παιδί, γιατί το μόνο που καταφέρνουμε, είνα να πιέζουμε την κυψελίδα προς τα μέσα, φράζοντας τον έξω ακουστικό πόρο.

Πότε απευθυνόμαστε σε ΩΡΛ ιατρό
Έτσι λοπόν είναι σωστό να αφήνουμε την φυσιολογική λειτουργία του αυτοκαθαρισμού των αυτιών των παιδιών μας, να λαμβάβει χώρα , χωρίς να τη παρεμποδίζουμε. Απευθυνόμαστε σε ΩΡΛ ιατρό όταν μας το επισημαίνουν (συνήθως από τους παιδιάτρους μας, όταν παρεμοδίζεται η επισκόπηση της τυμπανικής μεμβράνης, απο το συσσωρευμένο κερί και δεν μπορούμε να εξακριβώσουμε αν έχει το παιδί μας π.χ οξεία μέση ωτίτιδα).

Πως ακριβώς γίνεται η διαδικασία καθαρισμού απο τον ΩΡΛ ιατρό
Αρκετά συχνά σε μερικά παιδιά, κατά την διάρκεια της ωτοσκόπησης, αδυνατούμε να δόυμε την τυμπανική μεμβράνη του ωτός (βρίσκεται προς τα μέσα, εκεί που τελειώνει ο έξω ακουστικός πόρος) λόγω του βύσματος της κυψέλης. Τόυτο μπορεί να αφαιρεθεί , μόνο από ΩΡΛ ιατρό, στο χώρο του ιατρείου, με την διαδικάσία αναρρόφησης του κεριού ή με κοχλιάριο κυψέλης(εργαλείο ατραυματικό που βοηθά την προώθηση προς τα έξω του κεριού). Πρόκειται για ακίνδυνη, ανώδυνη αντιμετώπιση καθαρισμού των ωτων, διαρκεί μικρό χρονικό διάστημα(δευτερόλεπτα ώς λίγα λεπτά) απλώς ζητάμε απο τα παιδάκια μας ή απο τους γονείς (σε μικρότερα παιδάκι), να παραμείνουν για λίγο σταθερά χωρίς να κουνάνε το κεφαλάκι τους.

Σε περίπτωση που το βύσμα κυψέλης , λόγω της παραμονής του για μεγάλο χρονικό διάστημα έχει σκληρή σύσταση, δναται να δοθούν μη φαρμακευτικές ωτικές σταγόνες για να μαλακώσει η κυψελίδα και να έιναι ευκολότερη η αφαιρεσή της.

Υπάρχουν κίνδυνοι τραυματισμού από χρήση μπατονέτας
Πρέπει να επισημάνουμε και τις περιπτώσεις, που η χρήση μπατονέτας, μπορεί να τραυματίσει τον έξω ακουστικό πόρο,ή ακόμα και να προκαλέσει διάτρηση της τυμπανικής μεμβράνης όταν εισχωρήσει βαθύτερα.

Η χρήση λοιπόν της μπατονέτας δεν μας βοηθά στο καθαρισμό των αυτιών και προκαλεί μόνο προβλήματα. Ο καθαρισμός των ωτών , όταν καθιστάται αναγκαίος, πρέπει να γίνεται απο ΩΡΛ ιατρό με άμεση επισκόπηση του ωτός κατα την διάρκεια του καθαρισμού, για αποφυγή τραυματισμών.

Θα χαρώ να απαντήσω σε οποιαδήποτε απορία σας εδώ

Σεφερλής Φωκίων
Ω.Ρ.Λ-Χειρουργός Κεφαλής & Τραχήλου, ενηλίκων και παίδων
Λ. Κουντουριώτου 158
Ρέθυμνο-Κρήτη
www.fokionseferlis.gr