Αμερικανοί επιστήμονες ανέπτυξαν μια νέα μέθοδο διάκρισης των ασθενών με καρκίνο του προστάτη που είναι πιθανόν να εκδηλώσουν επιθετικές μορφές της νόσου, ακόμα και όταν οι όγκοι αρχικά εμφανίζονται ως χαμηλού κινδύνου.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύονται στο επιστημονικό έντυπο Cancer Research, ειδικοί του Τμήματος Χειρουργικής του Νοσοκομείου «Κέδροι του Σινά» ευελπιστούν ότι στο μέλλον οι γιατροί θα μπορούν να χορηγούν πιο στοχευμένες θεραπείες στους ασθενείς βάσει του τρόπου που ενεργοποιούνται τα γονίδια σε κάθε όγκο ξεχωριστά.

«Τα νέα δεδομένα αυξάνουν την πιθανότητα βάσει του γονιδιακού προφίλ του όγκου του ασθενή, οι γιατροί να εντοπίζουν επιθετικούς καρκίνους εγκαίρως και να χορηγούν άμεσα την κατάλληλη θεραπεία» εξηγεί ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Σανγκγιονγκ Γιου.

Αν και πολλές μελέτες έχουν βασιστεί σε γενετικά δεδομένα για να εντοπίσουν υποτύπους του καρκίνου του προστάτη, η παρούσα είναι η πρώτη μεγάλης κλίμακας έρευνα που συσχετίζει τα κλινικά αποτελέσματα με υποτύπους βάσει των διαδικασιών δια των οποίων ενεργοποιούνται και απενεργοποιούνται τα γονίδια στα καρκινικά κύτταρα.

Οι ερευνητές χώρισαν τους καρκινικούς όγκους του προστάτη σε τρεις υποομάδες ανάλογα με τη γονιδιακή δράση κάθε όγκου. Όταν η κατηγοριοποίηση αυτή συσχετίστηκε με τα κλινικά αποτελέσματα δειγμάτων από 4.600 ασθενείς, διαπιστώθηκε ότι οι υποτύποι σχετίζονταν με διαφορετικά επίπεδα προόδου της νόσου.

«Περίπου το 60% των ασθενών με καρκίνο προστάτη, δεν έχουν νόσο που να εξελίσσεται σε επιθετική. Αλλά το πρόβλημα είναι ότι δεν έχουμε αρκετά διαγνωστικά εργαλεία για να γνωρίζουμε ποιος ασθενής ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Ελπίζουμε ότι με τα νέα στοιχεία θα μπορέσουμε να παρέχουμε στους ασθενείς καλύτερα θεραπευτικά σχήμα, με καλύτερη ποιότητα ζωής» εξηγεί ο Μάικλ Φριμαν διευθυντής Βιολογίας του Καρκίνου και Θεραπευτικής Έρευνας στο Τμήμα Βιοϊατρικών Επιστημών του νοσοκομείου, επικεφαλής της επιστημονικής ομάδας.

Να σημειωθεί ότι προς το παρόν οι γιατροί βασίζονται στην Κλίμακα Gleason για την ταξινόμηση της σοβαρότητας του καρκίνου του προστάτη. Όσο χαμηλότερα ταξινομείται ο όγκος στην κλίμακα αξιολόγησης τόσο μικρότερος και ο κίνδυνος που θέτει ο καρκίνος για την υγεία του ασθενή.

Όμως οι αμερικανοί ερευνητές επιμένουν ότι ορισμένοι ασθενείς ίσως δεν λαμβάνουν εγκαίρως την θεραπεία που χρειάζονται, ενώ άλλοι υποβάλλονται σε μη αναγκαίες αγωγές με σημαντικές παρενέργειες.

Σήμερα, οι ασθενείς με χαμηλής διαβάθμισης καρκίνο του προστάτη δε λαμβάνουν θεραπεία και απλώς τίθενται υπό αυστηρή ιατρική παρακολούθηση. Όμως, βάσει της νέας μελέτης αυτό ενδεχομένως για κάποιους να μην είναι αρκετό.

Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα, ο υποτύπος PCS1 του καρκίνου του προστάτη έχει αυξημένη πιθανότητα να εξαπλωθεί και να οδηγήσει σε κακό κλινικό αποτέλεσμα, περιλαμβανομένου του θανάτου. Μάλιστα, στο δείγμα της μελέτης διαπιστώθηκε ότι ασθενείς με κακό κλινικό αποτέλεσμα είχαν ταξινομηθεί αρχικώς χαμηλά στην Κλίμακα Gleason. Οι άλλοι δύο υποτύποι PCS2 και PCS3 είχαν βραδύτερη εξέλιξη.

Τέλος, σύμφωνα με τη νέα κατηγοριοποίηση, ο όγκος μπορεί να ταξινομηθεί και μόνο βάσει των καρκινικών κυττάρων που κυκλοφορούν στο αίμα, συντελώντας σε παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο, ακόμα και κατά τη διάρκεια της θεραπείας.