Οι γαγγλιακές κύστεις (γάγγλια) είναι ψηλαφητές μάζες (διογκώσεις) που εμφανίζονται μερικές φορές στο χέρι και στον καρπό. Τα γάγγλια γενικώς εμφανίζονται είτε στη ράχη του καρπού είτε στην παλάμη και μερικές φορές στη βάση ή στην άκρη του δακτύλου. Στα δάκτυλα ονομάζονται και γαγγλιακές κύστεις.
Τα γάγγλια συνήθως προέρχονται από κοντινές αρθρώσεις ή το κάλυμμα των τενόντων. Δεν έχουν ειδική αιτιολογία. Τα γάγγλια μπορεί να είναι ανώδυνα ή επώδυνα και είναι κυρίως επώδυνα όταν πρωτοεμφανίζονται ή με συνεχή και έντονη χρήση του χεριού. Τα γάγγλια συχνά αλλάζουν σε μέγεθος και μπορούν να εξαφανιστούν και πλήρως. Τα γάγγλια δεν είναι καρκίνος, δεν εμφανίζουν ποτέ κακοήθεια.
Η διάγνωση του γαγγλίου βασίζεται κυρίως στην τοποθεσία της κύστης και στη μορφολογία της. Μερικές φορές χρειάζεται να γίνουν απλές ακτινογραφίες ή υπερηχοτομογράφημα (υπέρηχος) για να βεβαιωθεί η φύση του γαγγλίου.
Τα γάγγλια μπορούν απλώς να παραμείνουν υπό παρακολούθηση για αλλαγές στο μέγεθος τους. Αν όμως τα γάγγλια είναι επώδυνα (έχουν πόνο) περιορίζουν την δραστηριότητα ή προκαλούν σοβαρή δυσμορφία μπορεί να χρειάζονται θεραπεία. Υπάρχουν μορφές θεραπείας, οι οποίες έχουν πολύ υψηλά ποσοστά υποτροπής (επανεμφάνιση του γαγγλίου). Αυτές οι μορφές θεραπείας είναι η αφαίρεση του υγρού ζελέ από την κύστη με μία βελόνα ή η χρήση ενός νάρθηκα που να κρατάει τον καρπό ακίνητο. Παλιότερα εφαρμοζόταν και η μέθοδος του να σπάσουμε το γάγγλιο με ένα βαρύ αντικείμενο. Όλες οι προαναφερόμενες μέθοδοι έχουν ποσοστό υποτροπής (επανεμφάνισης) άνω του 70 – 80 % και δεν συνίστανται σήμερα.
Η λύση με τα μικρότερα ποσοστά υποτροπής είναι η χειρουργική αφαίρεση. Χειρουργείο μπορεί να γίνει ανοιχτά με μία τομή 2-3 εκατοστών ή πλέον και αρθροσκοπικά με δύο τομές μικρότερες από μισό εκατοστό. Το πλεονέκτημα της αρθροσκοπικής αφαίρεσης είναι αισθητικό και ουσιαστικό καθώς διερευνώνται και άλλες αιτίες πόνου στον καρπό. Στόχος είναι να αφαιρεθεί όχι μόνο το γάγγλιο, αλλά και η σύνδεσή του με την άρθρωση από την οποία προέρχεται (ο μίσχος του). Αυτό απαιτεί λεπτομερή χειρουργική τεχνική, αλλιώς το γάγγλιο θα επανεμφανιστεί.
Μερικές φορές χρειάζεται να αφαιρεθεί ένα μικρό τμήμα του αρθρικού θυλάκου (του καλύμματος της αρθρώσεως) ώστε να βεβαιωθούμε ότι δεν θα υπάρξει υποτροπή. Μετά το χειρουργείο χρησιμοποιείται ένας αφαιρούμενος νάρθηκας στον καρπό για ένα διάστημα 3 εβδομάδων. Ο γιατρός σας θα σας προτείνει την καλύτερη κατά την άποψη του μέθοδο για την αντιμετώπιση του γαγγλίου. Παρ’ ότι η χειρουργική εξαίρεση προσφέρει τα μικρότερα ποσοστά υποτροπής της τάξεως του 5-10% υπάρχει πάντοτε η μικρή πιθανότητα το γάγγλιο να επανεμφανιστεί.
Δείτε το βίντεο εδώ:
Ακολουθείστε το iPaidia στο Google News
