Εθνικό πρόγραμμα ανιχνευτικής εξέτασης της ακοής στο νεογνικό πληθυσμό

Με στόχο τον καθολικό έλεγχο της νεογνικής βαρηκοΐας και την ανίχνευσή της από τις πρώτες κιόλας εβδομάδες της ζωής του μωρού, και κατά συνέπεια την έγκαιρη αντιμετώπισή της, που έχει τεράστια σημασία τόσο για την ανάπτυξη της ομιλίας, όσο και για τη κοινωνική, νοητική, συναισθηματική και κοινωνική εξέλιξη των παιδιών, η Α’ Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), υλοποιούν το έργο «Ανάπτυξη και λειτουργία εθνικού δικτύου καθολικού ελέγχου για την πρώιμη διάγνωση, αντιμετώπιση και επιδημιολογική καταγραφή της νεογνικής βαρηκοΐας».

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα τίθεται σε εφαρμογή ένα εθνικό πρόγραμμα ανιχνευτικής εξέτασης της ακοής στο νεογνικό πληθυσμό, που συμβάλλει στην πιο αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση της νεογνικής βαρηκοΐας. Οι ειδικοί δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην πρώιμη διάγνωση και επισημαίνουν ότι ο έλεγχος ακοής πρέπει να ολοκληρωθεί τους πρώτους τρεις μήνες της ζωής, καθώς ο βέλτιστος χρόνος τοποθέτησης κοχλιακού εμφυτεύματος είναι το 1ο έτος.

«Η διάγνωση της βαρηκοΐας σε όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία είναι σημαντική για να γίνουν έγκαιρες παρεμβάσεις και να μη χαθεί ο πολύτιμος χρόνος στον οποίο αναπτύσσεται η ομιλία», αναφέρει στο ΑΜΕ-ΜΠΕ ο Αριστείδης Χρυσοβέργης ένας από τους ερευνητές του προγράμματος. Σύμφωνα με τον ίδιο, περίπου 2-3 νεογνά στα 1.000 γεννιούνται με πρόβλημα στην ακοή τους και πάνω από τα μισά δεν έχουν γνωστό οικογενειακό ιστορικό.

Στην Ελλάδα δεν έχει εφαρμοστεί καθολικός νεογνικός έλεγχος με εθνικό χαρακτήρα, ενώ στην Ευρώπη, πάνω από 20 χώρες έχουν εντάξει τον έλεγχο ακοής στις υποχρεωτικές εξετάσεις, κάνοντας πράξη την οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, (ΠΟΥ), ότι κάθε νεογνό έχει το δικαίωμα να υποβληθεί σε έλεγχο ακοής, ο οποίος πρέπει να ολοκληρωθεί τους πρώτους 3 μήνες της ζωής του.

Ο νεογνικός έλεγχος ακοής είναι μία διαδικασία κατά την οποία γίνεται προληπτικός έλεγχος της ακοής σε νεογνά, τις πρώτες ημέρες μετά τη γέννησή τους. Δεν έχει σκοπό τη διάγνωση, αλλά τη διαλογή νεογνών που είναι αναγκαίο να εξεταστούν περαιτέρω με πιο λεπτομερείς μεθόδους. Γίνεται με τη χρήση μίας ειδικής συσκευής (ωτακουστικές εκπομπές), διαρκεί ελάχιστα λεπτά, είναι ανώδυνος και ακίνδυνος.

Ο ιδεώδης χρόνος για την πραγματοποίηση αυτής της εξέτασης είναι οι πρώτες ημέρες από την γέννηση. Σύμφωνα με τους ειδικούς η απλή παρατήρηση ή και η συνήθης παιδιατρική εξέταση συχνά δεν αρκεί για την έγκαιρη ανίχνευση της βαρηκοΐας, η οποία αν δεν διαγνωσθεί και δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα έχει επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής του παιδιού.

Στόχος του προγράμματος, σύμφωνα με τον κ. Χρυσοβέργη, είναι η κάλυψη των γεννήσεων σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90% και έως σήμερα συμμετέχουν στο πρόγραμμα 34 δημόσια νοσοκομεία και αρκετά ιδιωτικά, και έχουν ήδη διανεμηθεί δωρεάν 31 συσκευές ελέγχου βαρηκοΐας σε δημόσια ιδρύματα, ενώ παράλληλα δημιουργήθηκε μια σύγχρονη βάση δεδομένων για τη συλλογή και καταγραφή των στοιχείων.

Το Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) και η Α’ Ωτορινολαρυγγολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών έχουν ξεκινήσει ενημερωτικές εκδηλώσεις με στόχο τόσο την εκπαίδευση των γιατρών και επαγγελματιών υγείας, όσο και την ευαισθητοποίηση του ευρύ κοινού σε θέματα διάγνωσης της νεογνικής βαρηκοΐας και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης παιδιών με βαρηκοΐα και των οικογενειών τους.

Στο πλαίσιο αυτό, το Σάββατο 28 Νοεμβρίου στις 9.00 το πρωί και την Κυριακή 29 Νοεμβρίου στις 10:00, θα πραγματοποιηθεί διημερίδα με θέμα «Καθολικός έλεγχος ακοής. Διεθνής εμπειρία και καλές πρακτικές», η οποία θα λάβει χώρα στο ξενοδοχείο Divani Caravel, με είσοδο ελεύθερη.