Η αποφρακτική υπνική άπνοια (OSA) χαρακτηρίζεται από μερική ή πλήρη κατάρρευση του ανώτερου αεραγωγού κατά τον ύπνο, που οδηγεί σε ανώμαλη ανταλλαγή αερίων και πολλαπλές αφυπνίσεις και είναι μια ασθένεια που μπορεί να μη διαγνωστεί.
Ο επιπολασμός της OSA εκτιμάται σε 3% με 7% για τους ενήλικες άντρες και 2% με 5% για τις ενήλικες γυναίκες, αλλά είναι πιθανό να μείνει αδιάγνωστη. Οι παράγοντες κινδύνου της OSA περιλαμβάνουν την ηλικία, το άρρεν φύλο, και την παχυσαρκία. Αν και είναι γνωστό ότι η OSA χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας, κακές επιδόσεις στην εργασία, και μειωμένη ποιότητα ζωής, υπάρχουν επίσης πολλές αποδείξεις που συνδέουν την OSA με τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Το άρθρο αυτό εξετάζει τον ρόλο της OSA στην κολπική μαρμαρυγή (AF).
Μία μελέτη συγκρίνει την επίπτωση της OSA σε 151 ασθενείς που υποβάλλονται σε ηλεκτρική ανάταξη AF και 312 ασθενείς χωρίς AF που παραπέμπονται σε ένα γενικό καρδιολογικό ιατρείο. Η διάγνωση της OSA τίθεται με το ερωτηματολόγιο Berlin, που με την σειρά του επιβεβαιωνόταν με μελέτη ύπνου σε μια υποομάδα 44 ατόμων. Η επίπτωση της OSA ήταν σημαντικά μεγαλύτερη σε ασθενείς με AF παρά σε αυτούς χωρίς AF (49% [95% διάστημα εμπιστοσύνης 41% με 57%] αντί 32% [95% διάστημα εμπιστοσύνης 27% με 37%]). Μετά από στάθμιση για συνοδά νοσήματα και δείκτη μάζας σώματος, παρέμενε η στατιστικά σημαντική συσχέτιση της AF με την OSA (odds ratio 2.19 [95% διάστημα εμπιστοσύνης 1.40 με 3.42]).
Μια άλλη μελέτη απέδειξε την σχέση ανάμεσα στην OSA και την AF από άλλη οπτική γωνία. Ξεκινώντας με 3.542 ασθενείς που υπεβλήθηκαν σε διαγνωστική μελέτη ύπνου (2.626 από τους οποίους διαγνώστηκαν με OSA), οι ερευνητές εξέτασαν τα ιατρικά αρχεία πρώτο- εμφανιζόμενων AF που εμφανίστηκαν μετά την μελέτη ύπνου. Τα επεισόδια AF εμφανίστηκαν σε 133 ασθενείς (αθροιστική συχνότητα 14%, 95% διάστημα εμπιστοσύνης 9% με 19%)μετά από μια μέση περίοδο παρακολούθησης 4,7 ετών. Η OSA ήταν ισχυρός προγνωστικός δείκτης AF (hazard ratio 2.18 [95% CI 1.34 με 3.54]) και ο κίνδυνος επεισοδίου AF αυξανόταν παράλληλα με την βαρύτητα της OSA. Η παχυσαρκία και η OSA ήταν ανεξάρτητοι προγνωστικοί δείκτες AF, κάτι που δείχνει ότι ο κάθε παράγοντας συνεπάγεται σημαντικό κίνδυνο εμφάνισης AF. Σε αυτή τη μελέτη, η σχέση ανάμεσα στην OSA και την AF περιοριζόταν σε ασθενείς κάτω των 65 ετών.
Η OSA επίσης φαίνεται να συνδέεται με την επανεμφάνιση AF μετά από ηλεκτρική ανάταξη, όπως δείχνει μελέτη όπου οι ασθενείς υπεβλήθηκαν σε ηλεκτρική ανάταξη AF. Από αυτούς, 39 ασθενείς είχαν ιστορικό OSA ενώ 79 όχι. Δώδεκα μήνες μετά την ανάταξη, αυτοί που είχαν OSA εξετάσθηκαν για έναρξη θεραπείας με συνεχή θετική τελοεκπνευστική πίεση (CPAP), και όλοι οι ασθενείς εξετάσθηκαν για επανεμφάνιση AF. Η συχνότητα επανεμφάνισης AF σε ασθενείς με OSA χωρίς την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση ήταν 82% αντί 42% σε άτομα με κατάλληλη θεραπεία OSA και 53%σε αυτούς χωρίς OSA.
Τέλος, μια μετά- ανάλυση 6 μελετών εξέτασε εάν οι ασθενείς με OSA έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επανεμφάνισης AF μετά από κατάλυση. Αυτές οι μελέτες περιέλαβαν 3.995 ασθενείς : 958 με OSA και 3.037 χωρίς OSA. Η μετά- ανάλυση καθόρισε ότι οι ασθενείς με OSA είχαν 25% μεγαλύτερο κίνδυνο επανεμφάνισης AF μετά από κατάλυση από αυτούς χωρίς OSA (σχετικός κίνδυνος 1.25, [95% διάστημα εμπιστοσύνης 1.08 με 1.45]). Αν και η συνολική εκτίμηση ήταν σημαντική όταν συνδυάζονταν τα αποτελέσματα και από τις 6 μελέτες, η ανάλυση των υποομάδων απέδειξε ότι ο συσχετισμός OSA και επανεμφάνισης AF περιοριζόταν σε 3μελέτες που χρησιμοποίησαν την μελέτη ύπνου για τη διάγνωση OSA (RR 1.40 [95% CI 1.16 με 1.68]).
Ο υποκείμενος μηχανισμός της συσχέτισης OSA και AF δεν είναι πλήρως κατανοητός. Φαίνεται όμως πως η υποξία, η υπερκαπνία, η ενεργοποίηση του συμπαθητικού, η φλεγμονή και δομικές αλλαγές στο μέγεθος των καρδιακών κοιλοτήτων που παρατηρούνται στους ασθενείς με OSA μπορεί να παίζουν ρόλο στην παθοφυσιολογία της προδιάθεσης της AF.
Συμπερασματικά, οι ασθενείς με AF μπορεί να ωφεληθούν από τον έλεγχο για OSA επειδή αυτή είναι ένας θεραπεύσιμος παράγοντας κινδύνου για την έναρξη και υποτροπή της AF. Αντίστοιχα, η πλήρης αντιμετώπιση ασθενούς με OSA πρέπει να περιλαμβάνει και έλεγχο για AF.