Ήταν Ιούλιος του 2016, όταν ο Ναζίμ Χικμέτ Ερκάν αποφάσισε να εγκαταλείψει την πολύβουη Κωνσταντινούπολη και να ξεκινήσει μια νέα ζωή στη Χάλκη, αναζητώντας ηρεμία και πιο …χαλαρούς ρυθμούς απ’ αυτούς μιας μητρόπολης.

Εκεί, στο δεύτερο μεγαλύτερο νησί των Πριγκιποννήσων, όπου ο πληθυσμός τον χειμώνα δεν ξεπερνά τις 3.000 άτομα, σε αντίθεση με το καλοκαίρι που τριπλασιάζεται από όλους όσοι θέλουν να απολαύσουν τις ομορφιές της, ο Ναζίμ Χικμέτ Ερκάν βρήκε την ηρεμία που αναζητούσε και έστησε το μοναδικό βιβλιοπωλείο – παλαιοπωλείο του νησιού. Ένα μέρος που «αναδύει» το άρωμα μιας άλλης εποχής και «ξεχειλίζει» ιστορία, αφού τα βιβλία του είναι είτε σπάνιες εκδόσεις είτε φέρουν πάνω τους σημάδια από τη μακρά πορεία τους στις βιβλιοθήκες τρίτων.

Το βιβλιοπωλείο, που ξεχωρίζει για τη λευκή περίτεχνη πρόσοψή του καθώς ανηφορίζει κανείς την οδό Lozan Zaferi, έχει επισκεφθεί αρκετές φορές στο παρελθόν και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, όπως λέει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Ναζίμ Χικμέτ Ερκάν, ο οποίος περιγράφει τον κ. Βαρθολομαίο ως έναν «πολύ συμπαθητικό και προσηνή άνθρωπο, με μεγάλη αγάπη για το βιβλίο». Μάλιστα, ανάμεσα στους μικρούς «θησαυρούς» γνώσης που βρίσκει κάποιος σε κάθε γωνιά του «Heybeli Sahaf», όπως είναι το όνομα του βιβλιοπωλείου, μπορεί να ανακαλύψει κάποιος και πολλά παλιά βιβλία στα ελληνικά.

Άλλωστε πολλά από τα βιβλία και τα άλλα παλιά αντικείμενα που κοσμούν τις προθήκες του «Heybeli Sahaf» προέρχονται από τα σπίτια ανθρώπων που είτε αποφάσισαν να ξεκινήσουν μια νέα ζωή στο εξωτερικό, πουλώντας τα υπάρχοντά τους, είτε επέλεξαν έναν πιο λιτό τρόπο ζωής, χωρίς πολλά υπάρχοντα. Άλλα τα ανακαλύπτει ο κ. Ερκάν περιπλανώμενος σε διάφορες υπαίθριες αγορές (flea markets) ή από κάποιους λάτρεις των παλιών εκδόσεων που αποφασίζουν να τις αποχωριστούν.

«Τα βιβλία που έχω δεν είναι δικά μου επί της ουσίας. Είναι βιβλία που αναζητούν τους αναγνώστες τους», λέει ο ιδιοκτήτης του βιβλιοπωλείου, περιγράφοντας τον ενθουσιασμό κάποιου που ανακαλύπτει ανάμεσα σε δεκάδες βιβλία το ένα και μοναδικό που θα «αγγίξει» την ψυχή του.

Στα βιβλία και άλλα αντικείμενα από … «δεύτερο χέρι» που πωλούνται στο «Heybeli Sahaf» υπάρχουν πολλές σπάνιες εκδόσεις, όπως αυτή έργου του Ναζίμ Χικμέτ, εκ των σημαντικότερων «φωνών» της τουρκικής λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, με χρονολογία έκδοσης το 1932, αλλά και πολλές ασπρόμαυρες φωτογραφίες περασμένων δεκαετιών, όλες έτοιμες να αφηγηθούν τη δική τους ιστορία.

Σε μια επίσκεψη στο νησί και το βιβλιοπωλείο πριν από δυο χρόνια, μια ηλικιωμένη κυρία από την Κωνσταντινούπολη έψαχνε επί ώρα ανάμεσα στις εκατοντάδες φωτογραφίες που ήταν άτακτα τοποθετημένες μέσα σε μια παλιά δερμάτινη βαλίτσα έξω από το βιβλιοπωλείο. «Η οικογένειά μου έμενε κάποτε στο νησί και κάποιος συγγενής μού είπε πως μπορεί να βρω εδώ κάποια από τα οικογενειακά φωτογραφικά μας κειμήλια», μονολογούσε, με φωνή έμπλεη νοσταλγίας.

«Βιβλία σε διάφορες γλώσσες, βιβλία που φέρουν την υπογραφή του συγγραφέα, οι πρώτες εκδόσεις συγκεκριμένων έργων, όλα έχουν τη δική τους σημασία και αξία», λέει στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο Ναζίμ Χικμέτ Ερκάν, ο οποίος απολαμβάνει, όπως λέει, την εικόνα κάποιου που θα έρθει στο βιβλιοπωλείο του κι ακόμα κι αν δεν αγοράσει κάτι θα πάρει στα χέρια του το βιβλίο, θα το ξεφυλλίσει, θα μυρίσει τις σελίδες του…

Τα Σαββατοκύριακα και τα καλοκαίρια είναι οι περίοδοι που το βιβλιοπωλείο έχει την περισσότερη κίνηση. Τις υπόλοιπες ημέρες, τα πράγματα είναι πιο ήρεμα και ο ιδιοκτήτης του έχει την ευκαιρία να παρατηρεί όλα όσα συμβαίνουν στο νησί. Όπως την ημέρα της επίσκεψης του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Χάλκη, ο οποίος, όπως λέει, «είναι πολύ αγαπητός στο νησί».

Το παιδικό όνειρο για ένα βιβλιοπωλείο και τα δωρεάν βιβλία για τα παιδιά

Πάνω από δέκα χρόνια ασχολείται με το βιβλίο ο Ναζίμ Χικμέτ Ερκάν, ο οποίος ξεκίνησε να εργάζεται ως κάμεραμαν μετά το Πανεπιστήμιο σε μια εταιρεία παραγωγής ντοκιμαντέρ, αλλά στη συνέχεια τον «κέρδισε» ο μαγικός χώρος του βιβλίου.

«Ήθελα από παιδί να έχω το δικό μου βιβλιοπωλείο. Ξεφύλλιζα τα βιβλία του πατέρα μου και ονειρευόμουν, αλλά δεν πίστευα τότε πως κάποια μέρα θα έκανα το όνειρό μου πραγματικότητα», θυμάται.

Αυτή η αγάπη που είχε ως παιδί για το βιβλίο και η ανάγκη του να σταθεί πλάι στα παιδιά που «διψούν» για γνώση, τον έκαναν να προσφέρει δωρεάν βιβλία στα παιδιά του νησιού αλλά και στους μικρούς επισκέπτες της Χάλκης, δίνοντάς τους την ευκαιρία να «δραπετεύσουν» έστω και για λίγο από τον κόσμο του ίντερνετ και των …«έξυπνων» συσκευών και να ανακαλύψουν τον κόσμο της λογοτεχνίας, της ποίησης, της ιστορίας.