Τι μας δίδαξε η έναρξη της κρίσης στις ΗΠΑ πριν από δέκα χρόνια;

 Τι μας δίδαξε το πάθημα των ΗΠΑ το 2007, που κατέληξε ένα χρόνο αργότερα στη χρεοκοπία της Lehman Brothers; Οτι η κρίση δεν έχει ξεπεραστεί ολοκληρωτικά. Χρειάζεται επαγρύπνηση.

Εκ των υστέρων βεβαίως είναι κανείς πάντα πιο σοφός. Αλλά όταν τον Απρίλιο του 2007 ξέσπασε στις ΗΠΑ η κρίση στην αγορά στεγαστικών δανείων χαμηλής εξασφάλισης με την χρεοκοπία αρχικά της επενδυτικής τράπεζας New Century Financial, ανησύχησαν μόνο οι εμπειρογνώμονες.

Ωστόσο,  σύμφωνα με το iefimerida.gr τέλος Ιουλίου της ίδιας χρονιάς, η κρίση εισέβαλε και στη Γερμανία με τη διάσωση της τράπεζας ΙΚΒ του Ντίσελντορφ. Και όταν τον Σεπτέμβριο του 2008 χρεοκόπησε η Lehman Brothers, έμοιαζε πλέον σαν να κατέρρεε ολόκληρος ο χρηματοπιστωτικός κόσμος.

«Δεν ξεπεράσαμε την κρίση»

«Τότε», θυμάται ο Άξελ Βέμπερ, πρώην πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ και σήμερα επικεφαλής της ελβετικής τράπεζας UBS, «η γερμανική βουλή ψήφισε αστραπιαία νόμο για τη σταθεροποίηση της χρηματοπιστωτικής αγοράς, συνολικού ύψους 480 δις ευρώ, εκ των οποίων τα 400 δις υπό μορφή εγγυήσεων και τα 80 δις για την κεφαλαιακή ενίσχυση των τραπεζών». Από τότε μέχρι σήμερα, οι επιπτώσεις από τη χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχουν εξαλειφθεί. Τι έχει απομείνει όμως ως δίδαγμα από την παρ΄ολίγον καταστροφή;

«Εκ πρώτης όψεως η κατάσταση στον χρηματοπιστωτικό κλάδο είναι πιο σταθερή», υποστηρίζει ο Χέρμπερτ Χανς Γκρίντκερ, επικεφαλής της τράπεζας Hessen Thüringen και πρόεδρος του ομοσπονδιακού Συνδέσμου Δημοσίων Γερμανικών Τραπεζών VÖB.

«Εάν όμως είναι όντως έτσι και με τη δεύτερη και τρίτη ματιά, δημιουργούνται ωστόσο αμφιβολίες αν παρακολουθήσει την κατάσταση στον ευρωπαϊκό νότο τις τελευταίες εβδομάδες». Ο γερμανός οικονομολόγος αναφέρεται στην αναγκαστική εκκαθάριση δύο ιταλικών τραπεζών από την ιταλική κυβέρνηση και την πώληση εν μια νυκτί της Banco Popular για το συμβολικό ποσό του ενός ευρώ, αλλά χωρίς την επιβάρυνση των κρατικών ταμείων.

Μετά την κρίση, όπως και πριν την κρίση;

Για τον Άξελ Βέμπερ η χρονική πίεση αποτελεί δείγμα του ότι δεν είναι όλα καλά στον χρηματοπιστωτικό κλάδο. «Βρισκόμαστε ακόμη στη φάση επίλυση της κρίσης, αλλά δεν την έχουμε ξεπεράσει. Μόνο όταν διαγραφούν οι αρνητικές οικονομικές αξίες από τους ισολογισμούς, τότε θεωρείται ότι πέρασε η κρίση». Πόσο καιρό θα χρειαστεί, κανείς δεν ξέρει. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες υποφέρουν από την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων και η οικονομία της γηραιάς ηπείρου χωλαίνει. Από την άλλη πλευρά βέβαια, το ρυθμιστικό πλαίσιο των τραπεζών είναι πολύ καλύτερο από ό,τι παλαιότερα, αν και εξαιρετικά γραφειοκρατικό.

Παρόλα αυτά θα πρέπει να παραμείνει ως έχει αλλά με καλύτερο διεθνή συντονισμό. Τα μηνύματα από τις ΗΠΑ δεν είναι θετικά, ο αμερικανός πρόεδρος θέλει να χαλαρώσει το καθεστώς λειτουργίας των τραπεζών και οι εμπειρογνώμονες φοβούνται ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα επιστρέψει στην κατάσταση λίγο πριν την κρίση. Τα βλέμματα πέφτουν στην συνάντηση της ομάδας των G20 την Παρασκευή και το Σάββατο στο Αμβούργο, όπου αναμένεται να συζητηθεί το θέμα εκτενώς.