Υπάρχουν πολλά θέματα τα οποία δεν αγγίζουμε εύκολα όχι γιατί δεν ξέρουμε αλλά γιατί πολλές φορές δεν τολμούμε να ανοίξουμε εξαιτίας των αντιδράσεων που λαμβάνουν χώρα αμέσως μετά την ανάπτυξή τους.Ειδικά αν κάπου μέσα σε αυτό το θέμα αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας και προσπαθούμε να τον δικαιολογήσουμε τότε μπορεί να φτάσουμε και μέχρι τα άκρα..
Ένα τέτοιο θέμα είναι οι προσδοκίες των γονέων.
Τι σημαίνει όμως προσδοκία.. Απλά θα πω πως είναι η επιθυμία μας να δούμε τα παιδιά μας να διαπρέπουν κάπου και ξεκινάει από εμάς,τι έχουμε ως προσωπικές αξίες και τι πιστεύουμε εμείς..
Θετικές είναι οι προσδοκίες αν είναι στα πλαίσια της λογικής και γίνονται κάτω από συνειδητοποίηση όχι μόνο της αλήθειας αλλά και της πραγματικότητας και φυσικά έχοντας λάβει υπ όψιν μας όλες τις παραμέτρους που δεν θα οδηγήσουν τις προσδοκίες μας σε διάψευση..
Ας προχωρήσω σε μερικά παραδείγματα.
Δύο γονείς συζητούν για τα παιδιά τους .”Η κόρη μου είναι 3 ετών και είναι πανέμορφη..Θα την προωθήσω στα καλλιστεία. Θα γίνει ένα μοντέλο απίθανο και θα κάνει διεθνή καριέρα ..Είμαι σίγουρη για αυτό και θα κάνω τα αδύνατα δυνατά να το πετύχει.”Ο άλλος γονέας λέει:”Το παιδί μου παίζει μουσική από τα 6 ..Είναι πλέον 12.Ο καθηγητής του μου είπε πως έχει πολλές δυνατότητες και έχει ταλέντο..Θα προσπαθήσω να το βοηθήσω αν αυτό θέλει να κάνει και θα το στηρίξω.Και ποιος ξέρει? Ίσως δω το παιδί μου να παίζει στην Ευρωπαϊκή Ορχήστρα Νέων “.
Ποιος γονέας από τους δύο σας έκανε να νιώσετε λίγο άβολα ή και να προβληματιστείτε?Ποια από τις προσδοκίες έχει σχέση αλλά και έχει λάβει υπ όψιν της το ίδιο το παιδί ως χαρακτήρα και ως οντότητα και όχι ως συνέχεια -πιθανόν- του εαυτού τους?Σίγουρα προβληματιστήκατε με τα λεγόμενα του πρώτου και νιώσατε πως ο άλλος είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα καθώς λαμβάνει υπ όψιν το ίδιο το ίδιο το παιδί.Και όμως και οι δύο εκφράζουν προσωπικές προσδοκίες και επιθυμία…
“Στο σπίτι αποφασίζω εγώ για όλα..Δεν μπορεί κανείς να μου φέρει αντίρρηση και φυσικά εγώ αποφασίζω τι θα κάνουμε..Θέλω το παιδί μου να ναι γερό πάνω από όλα και μεγαλώνοντας να κάνει αυτό που θέλει. και που αποφάσισε ήδη να κάνει μετά από συζήτησή μας..Ξέρετε αποφασίσαμε να πάει στο Πανεπιστήμιο για να σπουδάσει Μοριακή Βιολογία..Πού θα πάει θα του μάθω να τα κάνει. όλα.Δεν με ενδιαφέρει αν δεν είναι καλός μαθητής..Με ενδιαφέρει να σηκώνει χέρι και να λέει σωστά πράγματα ,να συμμετέχει ,να δραστηριοποιείται να διαβάζει και να τα ξέρει όλα.Δεν ΄μπορείτε να μου λέτε ότι δεν το κάνει..Σας διαψεύδω και δεν το δέχομαι..ΤΟ ξέρω το παιδί μου..”
“Ξέρω ότι δεν είναι εύκολο παιδί.Έχει μια τάση να κλείνεται στον εαυτό του κάτι που με ξενίζει καί με λυπεί γιατί εμείς στην οικογένεια είμαστε πιο κοινωνικοί.Προσπαθώ να το καταλάβω να του δείξω πως πρέπει να είναι λίγο πιο “ανοιχτό”για το καλό του αλλά δεν μου είναι εύκολο πολλές φορές.Ηθελε να πάει στην θεατρική ομάδα του συλλόγου και αυτό μας χαροποίησε πολύ αλλά ακόμα είναι συνεσταλμένο..Με τη βοήθειά σας και τη βοήθεια των ειδικών σίγουρα θα το καταφέρουμε ..,Και έτσι πιθανόν σε λίγο καιρό΄να το δούμε να παίρνει μέρος στη θεατρική παράσταση που παρουσιάζει ο σύλλογός μας..”
Πες τε μου τώρα τι νιώσατε?Και όμως είναι λόγια γονέων που έχουν ειπωθεί και πολλές φορές μας εκπλήσσουν οπότε τα συζητάμε μεταξύ μας ως εκπαιδευτικοί.Σίγουρα στην πρώτη περίπτωση κουνήσατε συγκαταβατικά το κεφάλι ,μπορεί και να χαμογελάσατε κιόλας με όλο αυτό που εξέφρασε ο γονέας αλλά πίσω από αυτά τα λόγια υπάρχει ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ που βιώνει ούτε και εγώ ξέρω τι .Στη δεύτερη όμως?Γελάσατε ή σκεφτήκατε πως οι προσδοκίες είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα?
Βλέπουμε λοιπόν πως όλα έχουν σχέση με εμάς μα και τον τρόπο σκέψης μας και τι περιμένουμε από τα παιδιά μας..Αν το εγώ μας είναι υπερφίαλο και δεν βλέπουμε ποιο είναι το παιδί μας ,αν το θεωρούμε συνέχειά μας και πως αυτό θα κάνει αυτά που εμείς δεν κάναμε,αν θεωρούμε πως εμείς ξέρουμε το καλό του το πιέζουμε να κάνει πράγματα γιατί εμείς το θεωρούμε ικανό και δεν λαμβάνουμε υπ όψιν μας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του και την ιδιοσυγκρασία του,αν δεν βλέπουμε τις ικανότητές του και τις δυνατότητές του στην πραγματική τους διάσταση τότε το μόνο που θα έχουμε είναι ένα παιδί που ποτέ δεν θα μας ικανοποιήσει,ένα παιδί που θα μας διαψεύσει με αποτέλεσμα να το απορρίψουμε ενώ αρχίζουμε να ρίχνουμε ,ως αποτέλεσμα, την ευθύνη και στον όποιον εμπλέκεται με την ανάπτυξή του.Από τους παππούδες που “εσείς το χαλάσατε”μέχρι το δάσκαλο-αθηγητή”που είναι ανίκανος να κάνει μάθημα και έτσι το παιδί τι να σου κάνει.Δεν τα κατάφερε”.
Ένα παιδί που έχει απορριφθεί δυστυχώς απομονώνεται ,μαθαίνει πως δεν είναι άξιο να εκπληρώνει τα ΘΕΛΩ του γονέα του , νιώθει πως τον πρόδωσε με αποτέλεσμα -τι άλλο?- να αποκτήσει χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτό που θα βιώνει κάθε άλλο παρά η χαρά του να “ζω”και “αναπτύσσομαι ως άτομο βάση των δικών μου ικανοτήτων και δυνατοτήτων.” θα είναι.
Οι προσδοκίες και οι αξίες μας ως γονείς είναι αυτές που καθοδηγούν το παιδί μας ..Αν αυτές ξεκινούν από μικρή ηλικία πριν ακόμα το παιδί πατήσει στα πόδια του και δείξει τις ικανότητές του τότε μόνο ρεαλιστικές δεν μπορούν να είναι.. Αν εμείς πιστεύουμε πως θα γίνει κάτι ξεχωριστό και μοναδικό και το πιέζουμε προς αυτό το σημείο το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να χουμε ένα απογοητευμένο παιδί που δεν θα καταφέρει ποτέ να κάνει τα δικά του όνειρα,ένα παιδί που η ψυχική του και συναισθηματική του κατάσταση έχει πληγεί αφάνταστα και σίγουρα ως ενήλικο πια άτομο θα έχει προβλήματα συμπεριφοράς και προσαρμογής και από την άλλη μεριά εμείς θα νιώθουμε προδομένοι και ανικανοποίητοι με αποτέλεσμα να απορρίψουμε το ίδιο μας το παιδί..Και αυτό είναι κάτι που φαίνεται..