Η χώρα μας πενθεί και θάβει ακόμα (και για πολλές μέρες όπως φαίνεται) τους νεκρούς της. Ο πόνος και η οργή πάνω στα καμμένα περισσεύουν. Δεκάδες άνθρωποι κάθε ηλικίας πέθαναν με μαρτυρικό τρόπο από τη φωτιά στο Μάτι Αττικής. Στις προσεγγίσεις των αιτιών της καταστροφής ακούστηκαν και θα ακουστούν πολλά: Δεν υπήρχε σχέδιο εκκένωσης, η πολιτική προστασία απαξιώθηκε, η περιοχή είχε αυθαίρετα χωρίς να πληρούνται όροι ασφάλειας των κατοίκων,η πυροσβεστική ήρθε αργά, οι καιρικές συνθήκες ήταν δυσμενείς και τόσα άλλα που ακούγονται κάθε φορά σαν το χειρότερο μνημόσυνο στη μνήμη αυτών που χάθηκαν.
Ταμπουρέας Νικόλαος Εκπαιδευτικός, παιδαγωγικός σύμβουλος.
Στην προσπάθειά μας αυτή να ψηλαφίσουμε τις αιτίες αυτής της καταστροφής αλλά και κάθε ανάλογης, θα κινηθούμε διαφορετικά. Οι αιτίες είναι βαθύτερες, χρόνιες, συνολικές. Αφορούν όλους μας και αυτό είναι βέβαιο. Άπτονται δε της παιδείας μας. Οικογενειακής, σχολικής, κοινωνικής. Η αντιμετώπιση κάθε ζητήματος ζωής είναι κατά βάση ζήτημα παιδείας και η παιδεία του καθενός από εμάς επηρεάζει τον διπλανό του με τρόπο άμεσο. Ο τρόπος που σκέφτομαι, που κρίνω, που ενεργώ, που αξιολογώ, που εξηγώ, που αποφασίζω, που μιλάω, όλο το ρεπερτόριο της ανθρώπινης δρατηριότητας βασίζεται στον προσωπικό κώδικα και τις στάσεις ζωής που έχω. Η δε παιδεία αυτή χτίζεται κυρίως στα πρώτα χρόνια της ζωής του ανθρώπου και ύστερα μεταβολίζεται και μεταπλάθεται ανάλογα με αρκετά δεδομένα ζωής, που δεν είναι εδώ ο χώρος να αναλυθούν.
Επανερχόμαστε και ψηλαφούμε τις αιτίες της καταστροφής και αυτές έχουν ρίζες εμπειριών παιδείας ή καλύτερα, έλλειψης αυτής. Ας δούμε πως. Ποιος από τους γονείς έδειξε βιωματικά στα παιδιά του τη δικαιοσύνη σε κάθε περίσταση της ζωής; Ποιος μίλησε στην οικογένεια για τιμιότητα ως θέση αρετής και όχι σαν ένδειξη αδυναμίας; Πώς αξιολογήσαμε τα κριτήρια επιλογής της ψήφου μας; Με βάση την εκδούλευση και το προσωπικό βόλεμα ή την κοινωνική ευημερία και τη δικαιοσύνη; Πότε ζητήσαμε και απαιτήσαμε διεκδικήσεις ζωής για άλλες κοινωνικές ομάδες και κλάδους, πέρα από εμάς; Διαμαρτυρηθήκαμε για το γεγονός οτι η σχολική παιδεία δεν καλλιεργεί επαρκώς την ενσυναίσθηση και την ¨κοινωνική νοημοσύνη¨ όπως λέει και ο Daniel Goleman; Προβληματιστήκαμε για τις σχέσεις μας που είναι κυρίαρχα ανταγωνιστικές; Αλήθεια, η κριτική μας ξεκινάει πρώτα από τον ευατό μας; Και όταν έγιναν μικρότερης έκτασης καταστροφές γιατί δεν ζητήσαμε βελτιώσεις αλλά περιμέναμε να γίνει μεγαλύτερο κακό; Διδάξαμε επαρκώς την κοινωνική προσφορά και τη διακονία των ασθενέστερων αδερφών; Οι αξίες μας είναι πια φρούδα ιδεολογήματα; Γιατί γυρίσαμε μαζικά την πλάτη στον θησαυρό της Ορθοδοξίας που νοηματοδοτεί τόσο ουσιαστικά τη βιοτή μας; Γιατί αφήσαμε την αριστεία και συμβιβαστήκαμε με την αναξιότητα και την μετριότητα των ατόμων ,σε κάθε πόστο της δημόσιας διοίκησης;
Όλα τα παραπάνω όταν δε μένουν στα ερωτήματα αλλά σαρκώνονται στο κοινωνικό σύνολο, δημιουργούν με περιεκτικό τρόπο ζωντανές κοινωνίες που είναι ανάχωμα στις κάθε είδους θεσμικές, πολιτικές και οικονομικές παρεκτροπές, αυτές δηλαδή που προκαλούν κάθε είδους καταστροφές, σαν επιστέγασμα της ανομίας τους. Όταν κατανοήσουμε τη σπουδαιότητα της έλλειψής τους από τη ζωή μας, τότε μπορούμε ζυμωτικά να απαιτήσουμε ένα μέλλον που δε θα στερείται πνευματικού οξυγόνου και δε θα θρηνεί οδύνες τέτοιου βεληνεκούς, όπως αυτές των πυρκαγιών στην Αττική.