Στο Ιβανώφειο της Θεσσαλονίκης, κάθε Σάββατο και Τετάρτη, αθλητές με και χωρίς αυτισμό ανεβαίνουν στο ίδιο δάπεδο τατάμι. Εκεί, εκτελούν άψογα το «άνοιγμα της βεντάλιας» (Tomoe nage) και τη ρίψη από τον ώμο με το ένα χέρι (Ippon seoinage), ασκήσεις υψηλής τεχνικής και δεξιότητας στο άθλημα του Τζούντο.
Φορώντας τις άσπρες τους στολές και έχοντας δεμένες τις χρωματιστές ζώνες στη μέση, ακολουθούν πιστά τις οδηγίες του προπονητή τους σ’ ένα καινοτόμο συμπεριληπτικό περιβάλλον, όπου μαθαίνουν να πέφτουν, να σηκώνονται και να διεκδικούν, ανακαλύπτοντας παράλληλα νέες μεθόδους για να κρατούν σε ισορροπία το σώμα και το μυαλό.
Η ιδέα να συνυπάρχουν παιδιά με και χωρίς αυτισμό στη συγκεκριμένη πολεμική τέχνη γεννήθηκε στα τέλη του 2018 από το «Σχολείο για όλους: Tokei Maru», χώρο έρευνας και δράσης του Διεπιστημονικού Δικτύου Ειδικής και Διαπολιτισμικής Αγωγής, Include, ενώ η υλοποίηση του πιλοτικού προγράμματος εκπαίδευσης έγινε σε συνεργασία με το ΚΕ.ΘΕ.Α και με τη στήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση.
«Κάποιο παιδί με αυτισμό είχε τη συνήθεια να τραβά τα μαλλιά της μητέρας του και μάλιστα τόσο δυνατά που την πονούσε. Τότε σκέφτηκα τον τρόπο ώστε να κάνουμε θετική αυτή του τη στάση. Να τού μάθουμε να τραβά το τζουντόκι. Να κρατά, δηλαδή, με τέτοιο τρόπο και να διδαχθεί τεχνικές του Τζούντο. Να δούμε πώς θα ανταποκριθεί και τι αποτέλεσμα θα μας δώσει», δήλωσε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΑΠΕ – ΜΠΕ) η Ανδρομάχη Νάνου, ειδική παιδαγωγός, επιστημονικά υπεύθυνη ερευνητικών προγραμμάτων, πρόεδρος του Include αλλά και η ίδια κάτοχος μαύρης ζώνης και πρώτου νταν στο Τζούντο.
Από τότε και παρά την πανδημία του κορονοϊού που μεσολάβησε, οκτώ παιδιά με αυτισμό δεν σταμάτησαν ούτε στιγμή τις τακτικές τους προπονήσεις, με τους γονείς να παρακολουθούν από κοντά την εξέλιξη και να δηλώνουν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από την πρόοδο και την σταδιακή ενσωμάτωσή τους στην ομάδα.
«Είναι πολύ σημαντικό για τα παιδιά με αυτισμό να κάνουν μαθήματα με παιδάκια τυπικής ανάπτυξης και πραγματικά έχουν βελτιωθεί. Βλέπουν τους άλλους αθλητές, τους μιμούνται και αυτό τα βοηθάει στην κοινωνικοποίηση αλλά και να κάνουν φιλίες», υπογραμμίζει η Γλυκερία Καΐση, μητέρα του 13χρονου Παναγιώτη, η οποία συνοδεύει τον γιο της τα τελευταία τέσσερα χρόνια στις προπονήσεις και παρακολουθεί την πορεία του.
Βέβαια, πριν φτάσουν τα παιδιά με αυτισμό στο τατάμι, προηγήθηκε προετοιμασία στο σπίτι ώστε να γνωρίζουν και να είναι εξοικειωμένα με το χώρο που θα παλέψουν, με τον δάσκαλο τους αλλά και τις τακτικές που θα ακολουθήσουν.
Ο άνθρωπος που έχει αναλάβει την εκπαίδευσή τους, ο καθηγητής Φυσικής Αγωγής στο Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων, προπονητής Τζούντο στο Γυμναστικό Σύλλογο Ηρακλή και στο ΚΔΑΠ ΑμεΑ Τούμπας, Αυγερινός Μαϊστρέλης, από τη δική του πλευρά, στέκεται στην πρόοδο των παιδιών αλλά και στη θέληση που δείχνουν εντός του γυμναστηρίου.
«Καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα συμπεριληπτικό τμήμα. Παιδιά που είναι στο φάσμα και τυπικοί αθλητές υψηλού επιπέδου σε κοινές προπονήσεις και κοινά μαθήματα Τζούντο. Σαφώς και δεν είναι εύκολο, όμως τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Τα παιδιά με αυτιστικού φάσματος διαταραχές μπορούν να κάνουν υψηλού επιπέδου τακτικές προσαρμοσμένες στο σωματότυπο και στις ανάγκες του σώματος τους», αναφέρει χαρακτηριστικά ο δάσκαλος Τζούντο στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Επόμενος στόχος όλων -των εμπνευστών του πιλοτικού προγράμματος, των προπονητών, των αθλητών και των γονιών τους- είναι να πάρουν μέρος τα παιδιά με αυτισμό σε επίσημους αγώνες μαζί με τους τυπικούς αθλητές. «Το πρόγραμμα είναι μοναδικό στον κόσμο και μέχρι τώρα έχουν εκπαιδευτεί οκτώ παιδιά με πολύ σημαντικά αποτελέσματα για την ψυχοκοινωνική και ψυχοκινητική τους δεξιότητα», συμπληρώνει η κ. Νάνου.
Ήδη, η αρχή έγινε το προηγούμενο διάστημα σε τουρνουά επίδειξης τζούντο με μήνυμα ενάντια στα ναρκωτικά και τις απαγορευμένες ουσίες, που διοργάνωσαν ο Ηρακλής και η «Ιθάκη» σ’ ένα κατάμεστο Ιβανώφειο, όπου όλοι οι Τζουντόκα χειροκροτήθηκαν θερμά για τις επιδόσεις τους.