Όταν τα σύννεφα κατεβαίνουν χαμηλά…

Όταν τα σύννεφα κατεβαίνουν χαμηλά, μαγικό ραβδί αλλάζει τη φύση. Ουρανός και γη δεν κρατάνε αποστάσεις, κάτι έχουν να πουν. Οι εικόνες αλλάζουν περιεχόμενο. Η αισθητική των αντικειμένων μετασχηματίζεται. Άλλοι στοχασμοί, άλλες φαντασιώσεις ξεπηδάνε στων παρατηρητών το συνειδητό. Άλλες πηγές έμπνευσης οι ποιητές βρίσκουν.

Του Νίκου Τσούλια

Κι ο τόπος όλος αλλάζει. Ο αγριεμένος καιρός στέλνει μηνύματα από πριν. Στην αγροτική ζωή οι κάτοικοι έχουν πάντα στραμμένο το βλέμμα τους στον ουρανό. Και όταν τα σημάδια προαναγγέλλουν μπόρες και καταιγίδες, γίνονται γρήγορες προετοιμασίες για έκτακτη προσαρμογή. Κλίμα συναγερμού, σκηνές πανικού απλώνονται παντού, κινήσεις προετοιμασίας μονομιάς επικρατούν.

Οι σωρειτομελανίες, τα βαριά σύννεφα της καταιγίδας, φέρνουν μαζί τους τον θυμό του ουρανού: χαλάζι επιθετικό, δυνατούς ανέμους, μπόρες αγριεμένες, κεραυνούς μαγικούς. Τα αστραπόβροντα στις πρώτες βροχές του φθινοπώρου, της ιονισμένης ατμόσφαιρας, χαλούν τον κόσμο. Κεραυνοί αυλακώνουν τη μαυρίλα, ολοφώτεινες γραμμές περιχύνονται μέσα στη συννεφιά προσφέροντας μοναδικό θέαμα παράξενων βεγγαλικών. Η αγριάδα του καιρού είναι ομορφιά. Τι σημασία έχει αν υπολανθάνει κλίμα φόβου;

Πόσους και πόσους όμορφους στοχασμούς, πόσες παράξενες φαντασιώσεις και ονειροπολήσεις δεν μας γεννάει το αντάριασμα του καιρού; Η ανατροπή μιας συνηθισμένης εικόνας στην ήρεμη φυσική καθημερινότητά μας από τα θυμώματα του ουρανού είναι πάντα ευπρόσδεκτη – ακόμα και όταν δεν ομολογείται. Όλοι δεν περιμένουμε μια δυνατή καταιγίδα, για να μη μας επιτρέψει να πάμε στη δουλειά ή για να μαζευτούμε άρον – άρον στο σπιτικό μας, να κάτσουμε μπροστά από το τζάμι μας ή να χωθούμε σε ένα υπόστεγο για να απολαύσουμε το βίαιο σμίξιμο ουρανού και γης;

Αλλά και οι στρωματομελανίες, που είναι πολύ σκούρα και σκεπάζουν τα πάντα, μπορεί να μην έχουν την ίδια αγριότητα με τους σωρειτομελανίες, αλλά η βροχή τους ή το χιόνι τους βαστάει πολύ. Με τους σωρειτομελανίες μπορούμε να λέμε «μπόρα είναι θα περάσει» αλλά με τους στρωματομελανίες τα γεγονότα έχουν διάρκεια. Έχουμε χρόνο για να σκεφτούμε, για να στοχαστούμε, για να χαθούμε σε ονειροφανταασίες.

Όταν τα σύννεφα χαμηλώνουν και ο ουρανός τη γη πλησιάζει, η ματιά μας και η σκέψη μας εστιάζουν πιο συγκεκριμένα. Δεν χάνονται στις απλωσιές του χώρου. Περιμένουν να δουν τις αντιδράσεις των πραγμάτων και των αντικειμένων. Πώς θα αντισταθούν στων ανέμων τις ορμές, στης καταιγίδας των ραπισμάτων; Πώς θα δοκιμαστούν στης φύσης τα ξεσπάσματα; Τι θα κουβαλήσουν μαζί τους οι τόσες και τόσες νεροσυρμές και οι καταιγιστικοί χείμαρροι; Τα έργα της φύσης και του ανθρώπου, πώς θα ξεπεράσουν της θύελλας τη βιαιότητα; Τι θα έχει αποκομίσει η καταστροφή και πώς θα ξαναγεννηθεί η των πραγμάτων φυσική τάξη;

Τα χαμηλωμένα σύννεφα ό,τι και να ανατρέψουν σε μια κατάσταση ηρεμίας, ζωής πνοή κουβαλούν. Στη γη και στον άνθρωπο νερό επιστρέφουν, για να συνεχιστεί το παιχνίδι των κύκλων: των εποχών το γύρισμα, των καιρών το κάλεσμα, του χρόνου το ταξίδεμα.