Οι απόψεις του Αριστοτέλη για την παιδεία

Ο Αριστοτέλης, ως ένας φιλόσοφος με σπάνια νόηση και πνευματικότητα, είχε αντιληφθεί το σπουδαίο ρόλο της παιδείας για την ποιοτική αναβάθμιση της κοινωνίας μας αλλά και για την ηθική εξύψωση του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά.

Μαρία Σκαμπαρδώνη

Στην 20η ενότητα των Πολιτικών του, η οποία αποτελεί και εξεταστική ύλη στις Πανελλήνιες, μπορούμε να συναγάγουμε ορισμένα συμπεράσματα για τις καίριες θέσεις του απέναντι σε ένα τόσο σημαντικό θέμα.

Το γεγονός πως ο μεγάλος φιλόσοφος επιλέγει τα Πολιτικά, ένα βιβλίο που ασχολείται με την ορθή διακυβέρνηση της χώρας για να μιλήσει την εκπαίδευση, μας δείχνει πόσο σπουδαία είναι για αυτόν η σύνδεση μεταξύ πολιτείας και εκπαίδευσης. Φανερώνει την ευθύνη που η ίδια φέρει για την ορθή εκπαίδευση των πολιτών, θεωρεί πως πρωταρχικό της μέλημα πρέπει να είναι η έμφαση στην παιδεία.

Ο κύριος σκοπός της εκπαίδευσης για τον Αριστοτέλη είναι να δημιουργήσει ανθρώπους με ποιοτικό χαρακτήρα. Η αρετή για τον Αριστοτέλη δεν είναι μία προσωπική επιτυχία του ανθρώπου που κατακτάται έξω από την οργανωμένη κοινωνία- είναι αποτέλεσμα μίας ομαδικής προσπάθειας κοινωνικοποίησης, άρρηκτα συνυφασμένης με την πολιτική κοινωνία.

Ο Αριστοτέλης προεκτείνει τη σκέψη του θεωρώντας πως η εκπαίδευση οφείλει να μαθαίνει στους νέους τις απαραίτητες γνώσεις οι οποίες χρειάζονται για την καθημερινότητά μας: αριθμητική, γραφή, ανάγνωση. Ο Αριστοτέλης επιπλέον, αναφέρει πως πρέπει να επιλέγουμε αυτά που θα καταστούν έναν άνθρωπο ηθικότερο, όχι έρμαιο των κακών πράξεων και ευτελών επιθυμιών του.

Και το κυριότερο για τον σπουδαίο φιλόσοφο: η εκπαίδευση οφείλει να έχει χαρακτήρα περισσότερο ηθικό και λιγότερο πρακτικό. Η διαμόρφωση ποιοτικού χαρακτήρα είναι το κεντρικό ενδιαφέρον της παιδείας, η παράλληλη και ισότιμη εξάσκηση της ηθικής και διανοητικής αρετής η οποία θα οδηγήσει την κοινωνία συλλογικά στην ευδαιμονία.

Πόσο σπουδαία είναι αυτά που μας λέει ο σπουδαίος φιλόσοφος για την εκπαίδευση του σήμερα;