Ἀδελφοί χριστιανοί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως,
1. Σάν Ἐπίσκοπός Σας νοιώθω δυνατή τήν ὑποχρέωσή μου ἀπέναντί σας νά Σᾶς μιλάω γιά…
τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας, γιατί μόνο μ᾽ αὐτή μποροῦμε νά γευθοῦμε σωστά τόν Θεό μας μέσα στήν Ἐκκλησία Του.
Στά χρόνια πού ζοῦμε ἰδιαίτερα θέλουν νά μπερδέψουν τήν πίστη μας· θέλουν νά τήν ἀνακατέψουν μέ ἄλλες ψεύτικες πίστες ἄλλων ὁμολογιῶν καί θρησκευμάτων, καί γι᾽ αὐτό ἀκοῦτε καί μένα, συχνά τώρα τελευταῖα, νά σᾶς μιλάω γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας. Τό πρῶτο πού ἐπιθυμῶ γιά σᾶς εἶναι νά μάθετε τά δόγματα τῆς πίστης μας, νά μάθετε τό «Πιστεύω» μας. «Δόγματα» εἶναι τά «ἀγκωνάρια», πού λέμε, σέ ἕνα σπίτι. Καί τό θεοΐδρυτο Οἰκοδόμημα, πού λέγεται «Ἐκκλησία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ», ὡς ἀγκωνάρια στερεά καί δυνατά ἔχει τά «δόγματα», πού εἶναι γραμμένα στήν Ἁγία Γραφή καί μᾶς τά διατύπωσαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας σέ Οἰκουμενικές Συνόδους.
Πρέπει νά γνωρίσουμε τίς ἀλήθειες τῆς πίστης μας, ἀγαπητοί, καί παρακαλῶ νά μήν εἶστε ἀδιάφοροι σ᾽ αὐτό, γιατί ἡ πίστη μας εἶναι τό ἀνώτερο ἀπ᾽ ὅλα. Ναί! Παραπάνω καί ἀπό τήν περιουσία μας καί τήν οἰκογένειά μας καί τήν ζωή μας, εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας. Ἔτσι, λοιπόν, θά μέ ἀκούσετε καί σήμερα στό κήρυγμά μου αὐτό, νά σᾶς μιλήσω σέ θέμα σχετικά μέ τήν πίστη μας.
2. Ἡ Κυριακή αὐτή εἶναι μετά πιά ἀπό τήν «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο», ὅπως τήν εἶπαν, πού συνῆλθε στήν Κρήτη, πρίν ἀπό λίγο καιρό, τήν Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς. Ἦταν Σύνοδος Πατριαρχῶν καί Ἀρχιεπισκόπων καί πολλῶν ποιμένων Ἀρχιερέων, μέ τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη ἐπί κεφαλῆς, γι᾽ αὐτό πρέπει νά τήν σεβαστοῦμε. Ἀλλά σᾶς εἶπα σέ ἕνα προηγούμενό μου κήρυγμα ὅτι πάνω ἀπό τίς Συνόδους εἶναι ἡ Ἐκκλησία, πού δέν τήν ἀποτελοῦν μόνο οἱ Πατριάρχες καί οἱ Ἐπίσκοποι, ἀλλά ὅλος ὁ πιστός λαός τοῦ Θεοῦ. Καί ἡ ἱστορία μᾶς λέει ὅτι ὑπῆρξαν περιπτώσεις πού αὐτός ὁ πιστός λαός τοῦ Θεοῦ ἔκρινε καλύτερα τήν πίστη του ἀπό Ἀρχιερεῖς καί Πατριάρχες καί ὀνόμασε μερικές Συνόδους τους «ληστρικές», ἐπειδή δέν ὀρθοφρονοῦσαν.
Ἐμεῖς δέν ἔχουμε τέτοια διάθεση, ἀλλά, μέ σεβασμό στούς μετέχοντες Πατέρες τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης, ἀλλά καί μέ σεβασμό πάλι στήν θεολογία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας, ἔχουμε νά παρατηρήσουμε κάτι σοβαρό, ὅπως τό νομίζουμε:
3. Στήν Σύνοδο ἔγινε λόγος περί τῶν ἑτεροδόξων, τῶν αἱρετικῶν, καί τήν σχέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας μέ αὐτούς. Ποιοί εἶναι αὐτοί οἱ ἑτερόδοξοι; Εἶναι οἱ Παπικοί, οἱ Προτεστάντες καί ὅλες οἱ παραφυάδες τους, οἱ Μονοφυσῖτες κ.ἄ. Αὐτοί εἶναι αἱρετικοί. Καί ἀσφαλῶς οἱ αἱρετικοί εἶναι ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία. Γι᾽ αὐτό τό θέμα σᾶς ἔχω μιλήσει πολλές φορές καί σᾶς ἀπέδειξα ὅτι οἱ αἱρετικοί, οἱ ἑτερόδοξοι γενικά δέν ἀποτελοῦν Ἐκκλησία. Γι᾽ αὐτό δέν πρέπει νά λέμε τήν ἔκφραση «Καθολική Ἐκκλησία», «Προτεσταντική Ἐκκλησία», κλπ. Καί ἐμεῖς οἱ Ἱεράρχες τόν Μάϊο, στήν Σύνοδο πού κάναμε, ὀνομάσαμε τούς αἱρετικούς αὐτούς «Χριστιανικές Ὁμολογίες καί Κοινότητες», γιατί πιστεύουν γενικά στόν Χριστό. Δέν τίς εἶπαμε ὅμως «Ἐκκλησία». «Ἐκκλησία» εἶναι μόνο ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Αὐτήν τήν Ἐκκλησία ἐννοοῦμε ὅταν λέγουμε στό «Πιστεύω» μας «…εἰς ΜΙΑΝ, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν».
Τί εἶναι ὅμως αὐτό πού ἔγινε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τῆς Κρήτης καί ὀνόμασαν τίς ἑτερόδοξες αὐτές αἱρετικές κοινότητες ὡς «Ἐκκλησίες»; Γιατί εἶπαν καί ἔγραψαν καί ὑπέγραψαν τήν ἔκφραση «ἑτερόδοξες Χριστιανικές Ἐκκλησίες». ῞Ωστε εἶναι καί οἱ αἱρετικοί «Ἐκκλησία»; Τότε ποιά εἶναι αὐτή ἡ ΜΙΑ Ἐκκλησία, γιά τήν ὁποία μιλᾶμε στό «Πιστεύω» μας; Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἐλλάδος μας στήν ἀρχή δέν δέχθηκε τήν ἔκφραση αὐτή, ἀλλά τελικά ὑπέκυψε καί Αὐτή καί ὑπέγραψε τήν ἔκφραση περί «ἑτεροδόξων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν». Διαφορετική ὅμως ἦταν ἡ ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας μας τόν Μάϊο. Δέν ὀνομάσαμε τότε «Ἐκκλησίες» τούς αἱρετικούς, ἀλλά ἁπλῶς «Ὁμολογίες» καί «Κοινότητες». Γιατί τώρα ἡ διαφορά αὐτή, παρά τήν τότε, τόν παρελθόντα Μάϊο, ἄλλη ἀπόφασή μας; Τό χειρότερο, κατά τήν κρίση μου, εἶναι ὅτι στήν ὀνομασία αὐτή τῶν ἑτεροδόξων ὡς Ἐκκλησία ἔδωσαν καί βαρύτητα, γιατί τήν παρουσίασαν ὅτι ἔχει ἱστορικότητα· γιατί ἡ ἔκφραση πού προτάθηκε καί ὑπογράφηκε λέει ἀκριβῶς: «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀποδέχεται τήν ἱστορικήν ὀνομασίαν ἄλλων ἑτεροδόξων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν»!… Τί σημαίνει αὐτό τό «ἱστορικήν ὀνομασίαν»; Πότε καί ποῦ οἱ Ἅγιοι Πατέρες ὀνόμασαν τίς αἱρέσεις καί τά σχίσματα «Ἐκκλησίες»; Ποτέ καί πουθενά!
4. Τό λυπηρό ὅμως, εὐσεβεῖς χριστιανοί, εἶναι ὅτι ἡ λανθασμένη δογματικά καί ἐκκλησιολογικά αὐτή πρόταση, ἡ ὁποία ὀνομάζει «Ἐκκλησίες» τούς ἑτεροδόξους αἱρετικούς, ὑπεγράφη ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, ἀπό ὅλους τούς ἄλλους μετέχοντες Πατριάρχες καί ἱεράρχες, πλήν πολύ ὀλίγων. Τό ἀκόμη λυπηρότερο γιά μᾶς εἶναι ὅτι καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῆς Ἑλλαδικῆς μας Ἐκκλησίας Ἀρχιερεῖς ὑπέγραψαν καί αὐτοί τήν ἡμαρτημένη αὐτή πρόταση, ΠΛΗΝ ΕΝΟΣ! Τοῦ Σεβασμιωτάτου Ναυπάκτου κ. ΙΕΡΟΘΕΟΥ! Τόν εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τή δυναμική Του αὐτή ὁμολογιακή στάση καί, ἀπό ὅσα ἔχουμε ἀκούσει, Τόν διαβεβαιώνουμε ὅτι ηὔφρανε λίαν τάς καρδίας τῶν Ὀρθοδόξων! Ἔδειξε καί ἀπέδειξε τήν σθεναρότητα τῆς πίστης Του καί τήν σταθερότητά Του στά ὅσα γράφει καί λέγει, ἔστω καί ἄν ἄλλοι Τόν προκαλοῦσαν, καί τόν ἐπίεζαν ἀκόμη, νά ἐκφραστεῖ ἐνάντια. Ὁ Σεβασμιώτατος Ναυπάκτου κ. ΙΕΡΟΘΕΟΣ, ὁ καλός Ποιμήν τῆς προσφιλοῦς μου ἰδιαιτέρας πατρίδος, μέ τήν στάση Του στήν λεγομένη Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο, μᾶς ὑπενθύμισε τόν Ἅγιο Μᾶρκο τόν Εὐγενικό, τόν μόνον μή ὑπογράψαντα τήν ἕνωση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας μέ τούς Παπικούς.
5. Ὡς Ἐπίσκοπός Σας, ἀδελφοί μου χριστιανοί, σᾶς δηλώνω ὅτι τάσσομαι μέ τήν θέση καί στάση τοῦ Ναυπάκτου ΙΕΡΟΘΕΟΥ καί τῶν ἄλλων Ἱεραρχῶν, τῶν μή ὑπογραψάντων τήν λανθασμένη δογματικά ἔκφραση τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης, πού ὀνομάζει «Ἐκκλησίες» τούς αἱρετικούς.
Ναί, ὡς τοπική Ἐκκλησία Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως τασσόμεθα ὑπέρ αὐτῶν, γιατί δέν δεχόμαστε τίς αἱρέσεις καί τά σχίσματα ὡς «Ἐκκλησίες», ἀλλά ἁπλῶς τίς ὀνομάζουμε «χριστιανικές κοινότητες». Ἀλλά περισσότερα περί τῆς ὀνομασθείσης «Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου» θά ποῦμε ὅταν γνωρίσουμε τά πρακτικά της καί ὅλα τά λεχθέντα σ᾽ αὐτήν.
Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας