«Σήμερον της σωτηρίας ημών το Κεφάλαιον, και του απ’ αιώνος Μυστηρίου η φανέρωσις· ο Υιός του Θεού, Υιός της Παρθένου γίνεται, και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται. Διό και ημείς συν αυτώ τη Θεοτόκω βοήσωμεν· Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου», το Απολυτίκιον του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και ο αρχιμανδρίτης Αρίσταρχος Γκρέκας* αναλύει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ τα θεία νοήματά του.
«Με τον όρο “Ευαγγελισμός” αναφερόμαστε στη χαρμόσυνη είδηση για την ανθρωπότητα, την είδηση της Σάρκωσης του Θεανθρώπου, του Ιησού Χριστού, που δόθηκε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ προς την Μαριάμ.
Αρχικά η λέξη “ευαγγελισμός” αποτελείται από δύο επιμέρους λέξεις, το “ευ” και την “αγγελία”, και δηλώνει την καλή είδηση, την χαρούμενη αναγγελία. Πρόκειται για τη χαρμόσυνη είδηση που δόθηκε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ στην Παρθένο Μαρία για τη σωτηρία του ανθρώπου.
“Σήμερον της σωτηρίας ημών το Κεφάλαιον”: ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου σχετίζεται με το σωτηριώδες γεγονός της αναγγελίας της σαρκώσεως του Κυρίου, καθώς η σύλληψη του Λόγου του Θεού αποτελεί την αφετηρία της σωτηρίας και της λύτρωσης όλου του ανθρώπινου γένους.
“Και του απ’ αιώνος Μυστηρίου η φανέρωσις”: τη σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού την εξαγγέλλουν οι Προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, όπως ενδεικτικά ο Ησαΐας, ο Ζαχαρίας, ο Ιωάννης ο Πρόδρομος. Και πράγματι, αποτελεί μυστήριο για τον ανθρώπινο πεπερασμένο νου το πώς ο απερινόητος Θεός γίνεται άνθρωπος.
“Ο Υιός του Θεού, Υιός της Παρθένου γίνεται”: ο Υιός και Λόγος του Θεού γίνεται Υιός της Παρθένου, ο Θεός γίνεται άνθρωπος, ενώνονται οι δύο φύσεις, η θεία και η ανθρώπινη, σε ένα πρόσωπο, το πρόσωπο του Ιησού-Σωτήρος, που με τη σάρκωσή του θεραπεύει την ανθρώπινη φύση.
“Και Γαβριήλ την χάριν ευαγγελίζεται”: ο Αρχάγγελος Γαβριήλ ευαγγελίζεται τη χάρη του Παναγίου Πνεύματος προς την Παρθένο Μαρία, αλλά αναγγέλλει τη χάρη και τη χαρά της σωτηρίας και της θεραπείας σε κάθε άνθρωπο.
“Διό και ημείς συν αυτώ τη Θεοτόκῳ βοήσωμεν”: έτσι, οι άνθρωποι, όπως ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, ας βοήσωμεν “Χαίρε Κεχαριτωμένη, ο Κύριος μετά σου”. Χαίρε εσύ που έχεις τη χάρη και την ευλογία του Θεού να συλλάβεις στην παναγία γαστέρα σου τον Θεό Λόγο, που κομίζει την είδηση της μετά εννεάμηνο Γεννήσεώς Του.
Η Γέννηση του Ιησού Χριστού ελευθερώνει τον άνθρωπο από τα δεσμά της δουλείας, θεραπεύει την ανθρώπινη φύση από την ασθένεια και προαναγγέλλει τη νίκη επί της φθοράς.
Αγαπητοί αδελφοί, ας βιώσουμε τη χαρμόσυνη αναγγελία του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στη συνάφειά της με την επέτειο της Εθνικής Παλιγγενεσίας, ως μια νέα αφετηρία Νίκης και Θεραπείας της ανθρώπινης ασθένειας διά της Χάριτος του Θεού».
*Ο αρχιμανδρίτης Αρίσταρχος Γκρέκας είναι κληρικός της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, επίκουρος καθηγητής στο τμήμα Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών