Η κακοσμία του στόματος (χαλίτωση όπως λέγεται επιστημονικά ) είναι ένα κοινό πρόβλημα ανδρών και γυναικών που μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες.

Πολλοί ωστόσο δεν το αντιλαμβάνονται λόγω του φαινομένου της προσαρμογής.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των περιπτώσεων της κακοσμίας οφείλεται στη στοματική κοιλότητα. Η κακοσμία του στόματος οφείλεται στην αύξηση της συγκέντρωσης βακτηρίων στη στοματική κοιλότητα, στα δόντια και στη γλώσσα.

Η μεταβολική λειτουργία αυτών των βακτηρίων δημιουργεί δύσοσμα θειούχα πτητικά παραπροϊόντα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη δυσάρεστη αναπνοή.

Οι βασικές αιτίες της στοματικής κακοσμίας είναι:

Κακή στοματική υγιεινή

Τα βακτήρια στο στόμα αλληλεπιδρούν με υπολείμματα τροφών, επιθηλιακά κύτταρα και συστατικά του σιέλου και δημιουργούν δύσοσμα θειικά αέρια. Η παραμελημένη στοματική υγιεινή επιτείνει τη συσσώρευση βακτηρίων με επακόλουθο την εμφάνιση έντονης δυσοσμίας.

Ξηροστομία

Το σάλιο βοηθά στον αυτοκαθαρισμό της στοματικής κοιλότητας. Η έλλειψή του ευνοεί τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων. Η ξηροστομία μπορεί να είναι εποχική (π.χ. καλοκαίρι), αποτέλεσμα λήψης φαρμάκων (αντικαταθλιπτικά, διουρητικά κλπ.) ή συνοδό σύμπτωμα ασθενειών (π.χ. διαβήτης).

Ασθένειες

Υπάρχουν περιπτώσεις που η κακοσμία του στόματος αποτελεί σημάδι κάποιας συστηματικής ασθένειας. Οι συνήθεις ασθένειες είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Στις περιπτώσεις που ο διαβήτης σχετίζεται με την κέτωση, η δυσοσμία της αναπνοής μπορεί να είναι και ένα πρώτο σημάδι για την παραπομπή του ασθενούς για περαιτέρω ιατρικό έλεγχο. Στην γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση έχουμε απελευθέρωση των οξέων του στομάχου στο κατώτερο τμήμα του οισοφάγου.

Άλλες ασθένειες που σχετίζονται με κακοσμία είναι νεφρική ανεπάρκεια (οξεία, χρόνια), εντερική απόφραξη (προκαλεί οσμή κοπράνων), οισοφαγικός καρκίνος ή καρκίνος του στομάχου.

Ακτινοθεραπείες – χημειοθεραπείες

Άτομα που υποβάλλονται σε ακτινοθεραπείες κεφαλής και τραχήλου ή χημειοθεραπείες εμφανίζουν ξηρότητα στόματος.

Ούλα

Η κακοσμία συνδέεται πολύ συχνά με νόσους των ούλων, όπως η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα.

Τερηδόνα

Τα χαλασμένα δόντια οφείλονται σε πολλές περιπτώσεις για την κακοσμία του στόματος, ενώ οι τερηδονικές αλλοιώσεις μπορεί να προκαλέσουν ακόμη και αποστήματα.

Έγκλειστο δόντι

Τα ούλα μπορεί να καλύψουν μέρος των δοντιών προκαλώντας περιστεφανίτιδα. Αυτό έχει ως ε αποτέλεσμα να συσσωρεύονται υπολείμματα τροφών και να αναπτύσσονται μικροβιακές αποικίες, προκαλώντας φλεγμονή, με έντονο πόνο και οίδημα και κακοσμία.

Τροφές με έντονες μυρωδιές

Κρεμμύδι, σκόρδο, καφές, καρυκεύματα, που περνούν στο κυκλοφορικό σύστημα και αποβάλλονται μέσω των πνευμόνων, μπορεί να προκαλούν κακοσμία.

Αλκοολισμός

Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος έχει ως αποτέλεσμα την ξήρανση της στοματικής κοιλότητας, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη αναερόβιων μικροβίων, που προκαλούν δυσοσμία.

Υπερβολικές δίαιτες

Οι λεγόμενες χημικές δίαιτές που στηρίζονται στην μεγάλη λήψη πρωτεϊνών και την ελλιπή ή μηδενική λήψη υδατανθράκων ταλαιπωρούν τον μεταβολισμό. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο οργανισμός αναγκάζεται να προσφύγει στο λίπος για την απόκτηση ενέργειας, αντί στους υδατάνθρακες. Καθώς ο οργανισμός καταναλώνει το λίπος, παράγονται κετόνες, οι οποίες είναι δύσοσμες και μπορεί να απελευθερωθούν στην αναπνοή. Η πάθηση αυτή αναφέρεται ως κέτωση.

Κάπνισμα

Το κάπνισμα μπορεί να αποτελεί άμεσο ή έμμεσο αιτιολογικό παράγοντα κακοσμίας. Γενικά στους καπνιστές παρατηρείται υπερτροφία των θηλών της γλώσσας, η άνω επιφάνεια της οποίας είναι συχνά οιδηματώδης, και κατακρατεί προϊόντα του καπνού με αποτέλεσμα να χρωματίζεται η γλώσσα με ένα σκούρο χρώμα. Επίσης η συχνότητα εμφάνισης της περιοδοντικής νόσου στους καπνιστές είναι μεγαλύτερη.