– Γεια σας, Χρόνια Πολλά, Χριστός Ανέστη
– Χρόνια Πολλά…
– Επιτέλους!
– Ναι, πράγματι επιτέλους… Τι να σας φέρω;
Του Νίκου Τσούλια
Πρωινό της 3ης Μαΐου 2021. Ναι είναι ημέρα ιστορική, ας είναι υπόθεση προσωπική, υπόθεση καθημερινότητας! Γιατί αυτή η ημέρα αφορά όλους μας, αφορά μια απλή αλλά πολύ σημαντική χαρά της ζωής μας. Έχει συμβολικό φορτίο. Θα καταγραφεί στις συνειδήσεις μας, στις μελλοντικές μας νοσταλγίες.
Γιορτινή ημέρα. Είναι η πρώτη ημέρα των Ελλήνων, που μετά από μισό χρόνο πανδημικής πολιορκίας, μπορούμε να καθίσουμε στα αγαπημένα μας καφέ, με τις παρέες μας, με τα διαβάσματά μας και με τα γραψίματά μας.
Ιστορική ημέρα. Και θέλει το δικό της ισχυρό αποτύπωμα από τον καθένα μας. Θησείο, πεζόδρομος της Αδριανού, θέα προς την Ακρόπολη, διαλεγμένο καφέ. Φυσικά με την γυναίκα μου. Να χαρούμε και να συζητήσουμε για την ημέρα αυτή. Συντροφιά και ένα βιβλίο, πάντα με ένα βιβλίο / δοκίμιο, όπου κι αν πάω. Αυτή την ημέρα το Ο Χόφμανσταλ και η εποχή του του Χέρμαν Μπροχ. Και φυσικά το γράψιμο, γράψιμο αυτού του άρθρου.
Όλα έρχονται στην επιφάνεια. Αποκτούν νέο περιεχόμενο. Ο Παρθενώνας είναι διαφορετικός σήμερα. Το τοπίο του Ιερού Βράχου είναι πιο φωτεινό. Ακόμα και ο θόρυβος του συρμού του Ηλεκτρικού φανερώνει όμορφες νοσταλγίες, τότε που πήγαινα στη δεκαετία του 1980 στον Πειραιά, στο Πασαλιμάνι, στο πάλαι ποτέ όμορφο καφέ Αλεξάνδρειο. Εικόνες ατέλειωτες ξεπηδούν για να συμμετάσχουν στο πανηγύρι της πρώτης φάσης της απελευθέρωσής μας.
Χαρούμενα πρόσωπα, γλώσσες που κελαϊδούν, χέρια που κινούνται συνεχώς, διάλογοι έντονοι. Όλοι μιλούν γι’ αυτή την ημέρα. Η χαμένη κοινωνικότητά μας στο προσκήνιο της ζωής μας. Αλλά δεν θα είναι επιστροφή στο παρελθόν. Τώρα μετά από αυτή τη δοκιμασία θα επανεκτιμήσουμε το περιεχόμενο της ζωής μας, θα κάνουμε άλλη ιεράρχηση των αξιών μας και των επιλογών μας. Το οφείλουμε. Το έχουμε ανάγκη. Είναι σημάδι των καιρών.
Ναι, δεν ζούμε εικόνες του παρελθόντος. Θυμίζουν παρελθόν αλλά είναι εικόνες του μέλλοντος, εικόνες μαγείας. Είμαστε διαφορετικοί. Το ερμηνευμένο θα μελετηθεί ξανά. Το ανερμήνευτο παίρνει προνομιακή θέση στον στοχασμό μας. Ό,τι ήταν οικείο και καθημερινό επαναξιολογείται. Το ξανακοιτάμε από απόσταση για να δούμε τις στρωματώσεις του που ποτέ δεν σκεφτήκαμε.
Το ζήτημα είναι η γνώση της πραγματικότητας και ο μετασχηματισμός της πραγματικότητας σε γνώση”, μας λέει ο Μπροχ. Αλλά υπάρχει και το συνοδό επίδικό του ζήτημα. “Εμείς ποια πραγματικότητα, κοινωνική και πολιτισμική, θέλουμε να δημιουργούμε;
Υπάρχει ήδη ένα συμπέρασμα που αφορά την παγκόσμια κοινότητα. Για μια ακόμα φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, η γνώση και η επιστήμη μας απελευθερώνουν, μας οδηγούν σε ξέφωτα.