Ξανακερδίζοντας τη… Βικιπαίδεια!

Των Βίκυς Ζαφείρη και Μίνας Κωστοπούλου

Η Βικιπαίδεια είναι μια καθαρά αντρική υπόθεση. Όσο παράδοξο και απογητευτικό ακούγεται, το 90% όσων χρηστών διαχειρίζονται το περιεχόμενό της είναι άντρες. Γυναίκες editors είναι δυσεύρετο είδος… Φαίνεται πως η έμφυλη ποικιλία στη διαχείριση της διαδικτυακής πληροφορίας αποτελεί ζήτημα, όπως αποτελεί και η σχέση των γυναικών με την τεχνολογία και τους φορείς της γενικά.

avgi.gr

Η αναπαραγωγή των κοινωνικών σχέσεων ευνοεί αυτό που η διεθνής βιβλιογραφία ονομάζει “masculinization of technology” -ή, αλλιώς, η πρωτοκαθεδρία των αρσενικών στην τεχνολογία. Κοινώς, οι άντρες είναι προνομιούχοι και στις σπουδές πληροφορικής, επικοινωνίας, νέων τεχνολογιών, αλλά και στην εργασία στα πεδία αυτά.

“Υπάρχουν περισσότεροι άνδρες απόφοιτοι στα Μαθηματικά, στη Φυσική και την Τεχνολογία, δηλαδή στους τομείς όπου υπάρχουν σήμερα καλύτεροι μισθοί”, αναφέρει έκθεση της αρμόδιας Επιτροπής για τα Γυναικεία Δικαιώματα και την Έμφυλη Ισότητα (FEMM) του Ευρωκοινοβουλίου (Δεκέμβριος 2015). Η ίδια έκθεση διαπιστώνει ότι το ποσοστό ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες που έχουν αντίστοιχες σπουδές διαφέρει ως και 20% στην Ιρλανδία, 18% στη Φινλανδία και 15% σε Ηνωμένο Βασίλειο και Αυστρία.

Στην Ιταλία οι άνδρες που σπουδάζουν Μαθηματικά, Φυσική ή κάτι σχετικό με την τεχνολογία υπολείπονται των γυναικών κατά 4,6%. Όπως αναφέρει η έκθεση της επιτροπής, μόνο στην Κεντρική Ασία και στις αραβικές χώρες οι γυναίκες με τέτοιες σπουδές είναι σημαντικά περισσότερες από τους άνδρες. Πώς, λοιπόν, εμείς οι γυναίκες κερδίζουμε το χαμένο έδαφος;

Wik-ed Women

Συνταγές δεν υπάρχουν, μπορούμε όμως να πούμε μια ιστορία. Δεν πέρασε ένας μήνας από όταν μια κοινή μας φίλη γύρισε από το Λος Άντζελες. Όχι από διακοπές, από δουλειά… Εκεί γνώρισε τη Σιμόν, ακτιβίστρια των δικαιωμάτων των γυναικών ως προς την πρόσβασή τους στην τεχνολογία. Η Σιμόν, έλεγε η κοινή μας φίλη, “συμμετείχε στο κίνημα για την επανοικειοποίηση του Διαδικτύου, τη διαχείριση της πληροφορίας, και της online γνώσης από τις γυναίκες”. Ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη του Wik-edWomen…

Είχαμε διαβάσει τις έρευνες για τη διεύρυνση του έμφυλου χάσματος στον τομέα Τεχνολογίας, Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην Ευρώπη, είχαμε ακούσει ότι στη δεκαετία του ’80 οι γυναίκες -κι όμως!- που ανακατεύονταν με τους υπολογιστές ήταν περισσότερες από ό,τι σήμερα, αλλά αυτό το κίνημα το ακούγαμε πρώτη φορά.

“Προσπαθούν να παροτρύνουν τις γυναίκες να ασχοληθούν πιο εντατικά με την επεξεργασία της γνώσης που ανεβαίνει στη Βικιπαίδεια. Κάθε μήνα κάνουν σεμινάρια και εκδηλώσεις, όπου μαζεύονται γυναίκες και συμβάλλουν στη διαχείριση της πληροφορίας στο Διαδίκτυο” μας εξήγησε η κοινή μας φίλη. Και τότε μας ήρθε η ιδέα να μιλήσουμε με την ίδια τη Σιμόν.

Η Σιμόν Μοντεμάρνο έχει σπουδάσει Τέχνη και ασχολείται με ψηφιακές εφαρμογές γύρω από το αντικείμενο της Τέχνης. Μας απάντησε μέσω facebook στις ερωτήσεις μας:

* Τι ακριβώς είναι το Wik-ed Women;

Κάπου στο 2012 διάβασα ένα άρθρο για το πώς η Βικιπαίδεια αποτελούσε προνομιακό πεδίο για τους άνδρες. Η προσωπική μου ενασχόληση με την τεχνολογία και το Διαδίκτυο ήταν ιδιαίτερα περιορισμένη. Μου κίνησε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον το πώς διανέμεται η πληροφορία. Ξεκίνησα λοιπόν το Wik-Ed Women προκειμένου εγώ η ίδια αρχικά να ασχολούμαι περισσότερο. Σταδιακά, συμμετείχαν περισσότερες γυναίκες, γνωστές και φίλες μου αρχικά, και πλέον έχει γίνει μηνιαίος… θεσμός.

* Ποιος είναι ο σκοπός σας;

Η Βικιπαίδεια είναι ένα από τα 10 πιο συχνά επισκεπτόμενα sites σε όλο τον κόσμο. Οι γυναίκες πρέπει να έχουν παρουσία εκεί. Ολοένα και περισσότερες γυναίκες αντιλαμβάνονται την ανάγκη να υπερβούν την παγειωμένη κατάσταση γύρω από τη σχέση τους με την τεχνολογία. Και είναι σημαντικό το γεγονός ότι και σε θεσμικό επίπεδο ενισχύονται οι πρωτοβουλίες και ενέργειες, προκειμένου οι γυναίκες να “συσφίξουν” τις σχέσεις τους με την Πληροφορική και την Τεχνολογία. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό σήμερα, που όλα διαμεσολαβούνται από τις νέες τεχνολογίες.

* Και πώς ακριβώς μένετε σε… “τεχνολογική φόρμα”;

Είναι μια πρωτοβουλία που έχουμε πάρει σε επίπεδο πολιτείας. Μαζευόμαστε και μοιραζόμαστε τη γνώση που έχουμε και συχνά καλούμε ανθρώπους “ειδικούς” της Βικιπαίδεια, που έρχονται στα σεμινάριά μας και μας βοηθούν. Μας δείχνουν συγκεκριμένα βασικούς τρόπους “πλοήγησης” στην ψηφιακή αυτή εγκυκλοπαίδεια, ώστε να μπορούμε να συμμετέχουμε στη διαμόρφωση. Κι αν ανάμεσά μας υπάρχουν γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας που προτιμούν το χειρόγραφο, τους βοηθούμε γράφοντας οι νεότερες στον υπολογιστή για εκείνες.